Rośnie świadomość ekologiczna Polaków

Klimat Ziemi jest złożonym, fascynującym systemem, w którym niemal wszystko jest ze sobą powiązane. Powiązania te uwidaczniają się wtedy, gdy spojrzymy na niego całościowo, a zwłaszcza w kontekście naszej codzienności. W obliczu kryzysu klimatycznego, edukacja na jego temat jest wyjątkowo pilną potrzebą. Badacze przyjrzeli się wiedzy i zachowaniom pro-ekologicznym Polaków, następnie dokonali segmentacji polskiego społeczeństwa pod względem deklaratywnych postaw.

Badania pokazują, że świadomość Polaków w kontekście ekologii wzrasta z biegiem czasu. Wpływ na ten wzrost ma wiele czynników, przede wszystkim komunikacja i rozwiązania systemowe.

Polacy całkiem dobrze orientują się w pojęciach w odniesieniu do ekologii, jak segregacja śmieci, recycling oraz energia odnawialna.

Firmy stawiające na ekologię zerwały współpracę z Maciejem Orłosiem. Dziennikarz im odpowiada

Z kolei słabiej znane są pojęcia pojawiające się w przestrzeni od niedawna, a dotyczą gospodarki o obiegu zamkniętym, gospodarki cyrkularnej oraz greenwashingu (udawanie eko odpowiedzialności).

Co piaty Polak zachowuje się wzorowo, jeśli chodzi o dbanie o środowisko i globalne myślenie o ekologii. • Pozostali w kontekście ekologii prezentują najczęściej postawę umiarkowanych oraz praktyków.

Martwi fakt, iż co dziesiąty z nas jest całkiem obojętny i bierny w kwestii ekologii, a kolejne 14 proc. to osoby, których zachowania można określić jako: minimum wysiłku i nakładów.

Zbadano znajomość pojęć wśród Polaków. 79 proc. badanych zna pojęcie segregacja śmieci, 72 proc. - recycling, 59 proc. - energia odnawialna, 50 proc. - auto hybrydowe, 48 proc. - emisja CO2, 48 proc. - rolnictwo ekologiczne, 33 proc. - zeroemisyjny, 28 proc. - zero waste, 28 proc. - zrównoważony rozwój, 25 proc. - ślad węglowy, 13 proc. - gospodarka o obiegu zamkniętym, 7 proc. - gospodarka cyrkularna, 7 proc. - greenwashing.

Postawy wobec środowiska: Eko entuzjaści, praktyczni, umiarkowani, minimaliści i bierni

Na podstawie postaw i zachowań Polaków dokonanosegmentacji przy użyciu analizy TwoStep Cluster, która wyłoniła 5 segmentów: bierni, minimaliści, praktyczni, umiarkowani oraz eko entuzjaści.

Eko Entuzjaści (19 proc. badanych) - eko-entuzjazm najczęściej przejawia się aktywnym działaniem na rzecz planety i zrównoważonej gospodarki. Osoby z tego segmentu świadomie dokonują wyborów konsumenckich: nadają używanym przedmiotom drugie życie, wspierają fundacje, kupują produkty w ekologicznych opakowaniach, ograniczają spożycie mięsa, wody butelkowanej, rzadziej używają auta, częściej korzystają z transportu publicznego, jeżdżą rowerem. Osoby z tego segmentu są aktywne: angażują się w akcje na rzecz klimatu, ale również uświadamiają innych poprzez rozmowę na temat ekologii, inspirując do zmian osoby ze swojego otoczenia.

Umiarkowani (30 proc.) - Umiarkowani entuzjaści to największy zbadany segment. Jest to segment, który w przyszłości ma szansę częściowo zasilić segment Eko-Entuzjastów, pod warunkiem wzrostu świadomości i zaangażowania. Różnią się natężeniem i ilością zachowań pro-ekologicznych. Główna różnica dotyczy m.in. korzystania z własnego auta na rzecz komunikacji publicznej /pieszej / rowerowej, kupowania wody butelkowanej oraz nieograniczania konsumpcji mięsa. Osoby z tego segmentu nieco rzadziej podejmują aktywne działania na rzecz ekologii, zmiana powyższych zachowań jest możliwa do przeprowadzenia w czasie, przy intensywnych działaniach komunikacyjnych.

Praktyczni (28 proc.) - Osoby z tego segmentu oprócz standardowych zachowań związanych z segregacją śmieci, oszczędzaniem energii, czy korzystaniem z wielorazowych toreb, istotnie częściej zwracają uwagę na to, co kupują i w co zapakowany jest kupowany produkt. Starają się wybierać produkty ekologiczne, w opakowaniach nadających się do recyclingu, ograniczają zakup produktów w plastikowych opakowaniach. Są to osoby, które zwracają uwagę na najbliższe otoczenie. Rzadziej natomiast angażują się aktywnie w temat ekologii, który nie jest wiodącym tematem ich rozmów, nie włączają się aktywnie w akcje ekologiczne. W tym segmencie również zmiana zwyczajów, przyczyniłaby się do większego zaangażowania na rzecz ekologii.

Minimaliści (14 proc.) - Minimaliści to osoby, które nie angażują się w aktywności pro-ekologiczne, np. we właściwe segregowanie odpadów, a tylko połowa z nich korzysta z toreb wielokrotnego użytku, jedynie co trzeci ogranicza zużycie energii. Działania pro-ekologiczne w tym segmencie ograniczają się do minimalnego wysiłku i zaangażowania. Osoby z tego segmentu nie ograniczają się w konsumpcji, nie odmawiają sobie przyjemności, nie podejmują świadomych wyborów konsumenckich na rzecz ekologii. Jest to segment wymagający dużego wysiłku edukacyjnego i świadomościowego.

Bierni (9 proc.) - Bierni to osoby, które głównie z wygody, ale też i braku właściwej edukacji nie ograniczają destrukcyjnych dla środowiska zachowań, jak: nieograniczanie plastiku, pozbywanie się przedmiotów, zamiast dawanie im drugiego życia, nieograniczanie spożycia mięsa, niedbanie o przestrzeń wokół siebie. Osoby z tego segmentu rzadziej oszczędzają energię, właściwie segregują śmieci czy przesiadają się z samochodu do komunikacji miejskiej, czy na rower. W tej grupie znajdują się zarówno kobiety jak i mężczyźni, zróżnicowani wiekowo, z nadreprezentacją osób lepiej wykształconych, pod względem dochodów, to osoby lepiej sytuowane, mieszkające w miastach.

Nastawienie do używanych przedmiotów

Polacy wobec używanych przedmiotów prezentują zróżnicowane postawy. Co drugi Polak oddaje używane przedmioty innym, co trzeci przekazuje również używane przedmioty na cele charytatywne. Na porównywalnym poziomie jest także kupowanie i sprzedawanie używanych przedmiotów.

14 proc. pozbywa się przedmiotów w dobrym stanie (które mogłyby posłużyć innym) wyrzucając na śmietnik. Co dziesiąty nie robi nic w kontekście obiegu używanych przedmiotów, gromadzi rzeczy (głównie to osoby z segmentu Minimalistów, osoby młode, na dorobku, o niższych dochodach).

Polacy coraz bardziej zwracają uwagę na ochronę klimatu

Schemat wypożyczania dóbr nie jest jeszcze popularny, zaledwie 2 proc. badanych deklaruje taki styl korzystania z używanych przedmiotów.

W ramach projektu przeprowadzono badanie ilościowe, na ogólnopolskiej próbie reprezentatywnej N=1038. Projekt został przeprowadzony w ramach badania Omnibus CAWI w maju br.

Coca-Cola wprowadza nowe, bardziej ekologiczne zakrętki