Szef KRRiT karze TVN za reportaż o Janie Pawle II i pedofilii

W komunikacie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji uzasadniającym karę stwierdzono, że reportaż „Bielmo. Franciszkańska 3” Marcina Gutowskiego był oparty na materiałach Służby Bezpieczeństwa okresu PRL (donosach uzyskiwane przez SB), bez sprawdzenia innych zbiorów dokumentacyjnych.

- Nie przeprowadzono wnikliwej kwerendy, nie powiązano wydarzeń, a całą narrację dopasowano do postawionej wcześniej tezy. Analiza materiału wykazała występowanie w audycji treści sprzecznych z prawem i dobrem społecznym, godzących w uczucia religijne, w tym konkretnym wypadku katolików i dezinformujących opinię publiczną - uzasadniono.

Wskazano też, że w ramach postępowania KRRiT eksperci potwierdzili, że reportaż Marcina Gutowskiego „nie spełnia kryteriów reportażu oraz standardów etyki dziennikarskiej”.

- Eksperci wykazali brak obiektywizmu i rzetelności dziennikarskiej. Zauważyli, że materiał jest stronniczy, przygotowany z wybiórczą selekcją źródeł, ahistoryczną interpretacją faktów i zdarzeń. Twórcy audycji posłużyli się technikami manipulacyjnymi, zakazanymi w pracy dziennikarskiej, takimi jak: insynuacja, używanie określeń tzw. utrwalaczy, stosowanie fałszywych powiązań emocji i osób, plotka - wyliczono.

TVN z grzywną za reportaż o Janie Pawle II

Przewodniczący KRRiT Maciej Świrski podkreślił, że wolność mediów oraz swoboda wypowiedzi publicznej nie są bezgraniczne. - Dziennikarze działają w określonych ramach prawnych. Ich prawa i obowiązki reguluje ustawa z dnia 26 stycznia 1984 roku Prawo prasowe oraz ustawa z dnia 29 grudnia 1992 o radiofonii i telewizji, które zobowiązują do dostarczania rzetelnych informacji oraz poszanowania uczuć religijnych odbiorców. Ponadto, naruszenie miało miejsce w audycji cyklicznej, emitowanej w paśmie o dużej oglądalności - zaznaczono w komunikacie.

Szef KRRiT nałożył na TVN karę w wysokości 550 tys. zł brutto i wezwał do zaniechania łamania prawa. Decyzja nie jest prawomocna, nadawca może odwołać się do sądu.

Decyzja Przewodniczącego KRRiT w sprawie audycji „Bielmo. Franciszkańska 3” nadanej na antenie TVN 24.  

▶️ https://t.co/dd0zPehJn9  

▶️ https://t.co/uK2hcdcDnD pic.twitter.com/IToF5QKVJR

— KRRiT (@KRRiT__) March 6, 2024

Naczelny TVN24: to kolejna próba zastraszenia

Michał Samul, redaktor naczelny TVN24 i „Faktów” TVN w krótkim oświadczeniu ocenił, że grzywna nałożona przez szefa KRRiT „nie ma podstaw, godzi w wolność mediów i jest próbą wprowadzenia cenzury”. - Kara finansowa dla TVN24 jest kolejną próbą zastraszenia naszej i wielu innych redakcji. Stanowi zagrożenie dla prawa widzów do informacji - podkreślił.

Według Samula informowanie i ujawnianie faktów, także tych pokazujących trudną prawdę, to misja dziennikarzy. - Reportaż „Franciszkańska 3” jest efektem wielomiesięcznej pracy, opartej na relacjach świadków i materiałach źródłowych, a przede wszystkim daje głos samym ofiarom nadużyć w Kościele - zaznaczył.

- Będziemy zawsze bronić dziennikarzy, by mogli informować Państwa o tym, co ważne. Dlatego w trybie natychmiastowym odwołamy się od tej decyzji do sądu - zapowiedział Samul.

Decyzja Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji o nałożeniu kary za reportaż "Franciszkańska 3" na redakcję TVN24 nie ma podstaw, godzi w wolność mediów i jest próbą wprowadzenia cenzury.

Misją dziennikarzy jest informować i ujawniać fakty – również te, które…

— TVN24Newsroom (@TVN24Newsroom) March 6, 2024

Ponad milion widzów „Franciszkańskiej 3”

Reportaż „Franciszkańska 3” to kolejny materiał z serii Marcina Gutowskiego „Bielmo” dotyczącej pedofilii wśród duchownych. Premierowo został wyemitowany w „Czarno na białym” w TVN24 6 marca ub.r., przyciągając prawie 1,1 mln widzów.

W reportażu opisano okres, w którym Karol Wojtyła, przed wyborem w 1978 roku na papieża, przez 20 lat był kolejno biskupem i arcybiskupem krakowskim. Marcin Gutowski rozmawiał z ofiarami księży pedofilów służących wówczas w tym regionie. Jeden z mężczyzn stwierdził, że osobiście informował Wojtyłę o księdzu dopuszczającym się pedofilii. Z relacji świadków i dokumentów kościelnych wynika, że duchowni, których dotyczyły takie sygnały, byli przenoszeni w inne miejsca.

Były skargi na reportaż

Zaraz po emisji reportaż Marcina Gutowskiego skrytykowało wielu polityków Zjednoczonej Prawicy, twierdząc, że jest nierzetelny, oparty jedynie na dokumentach SB. Posłowie przyjęli zaproponowaną przez PiS i PSL uchwałę o ochronie dobrego imienia Jana Pawła II, a MSZ zaprosił na rozmowę ambasadora USA w Polsce (grupa TVN od ośmiu lat ma amerykańskiego właściciela, obecnie należy do Warner Bros. Discovery).

Ówczesny premier Mateusz Morawiecki powiedział, że materiał TVN24 o Janie Pawle II to „pseudo reportaż”, a „niszczenie wizerunku Jana Pawła II jest aktem barbarzyńskim”. - Wierzę w to, że to przełoży się na wynik wyborczy dla drugiej strony. Dla Platformy Obywatelskiej, bo TVN i PO to jedno - podkreślił.

Z kolei sekretarz generalny PiS Krzysztof Sobolewski zapowiedział złożenie skargi na reportaż. - Przymierzamy się do tego, aby złożyć skargę do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji na działania TVN w tej sprawie, tego paszkwilu, bo trudno to nazwać materiałem reporterskim - powiedział w radiowej Jedynce. Zwrócił uwagę, że "eksperci ten paszkwil zrównali z ziemią". - Na pewno ten paszkwil nie zostanie sam sobie pozostawiony, będzie na pewno też z naszej strony interwencja - oświadczył.

W ciągu kilku dni Krajowa Rada otrzymała kilkadziesiąt skarg dotyczących „Franciszkańskiej 3”. Do ich składania zaczęło zachęcać Radio Maryja: zamieściło na swoim portalu internetowym odpowiedni instruktaż.

W komunikacie o nałożeniu kary podkreślono, że KRRiT dostała rekordowo dużo skarg: 6 058 (w formie maili, formularzy ze strony internetowej, zgłoszeń przez platformę ePUAP i listów tradycyjnych), podpisanych łącznie przez 39,6 tys. osób.