HFPC: zakazy w Polskim Radiu to niedopuszczalne ograniczenie swobody wypowiedzi

W poniedziałek prezes Polskiego Radia Agnieszka Kamińska wydała zarządzenie regulujące m.in. kwestie wypowiadania się pracowników w mediach. Zapisano w nim, że z mediami w sprawach dotyczących radia może kontaktować się wyłącznie rzecznik prasowy firmy, a inni pracownicy mogą wypowiadać się w mediach wyłącznie za zgodą zarządu nadawcy i po ustaleniu tematu rozmowy.

Biuro zarządu Polskiego Radia stwierdziło, że zarząd tylko „doprecyzował obowiązujące już od kilku lat w Polskim Radiu zapisy Regulaminu Organizacyjnego w zakresie kontaktów z mediami”.

Związek Zawodowy Dziennikarzy i Pracowników Programu III i II Polskiego Radia zwrócił się o pomoc prawną do Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz do Rzecznika Praw Obywatelskich z prośbą o interwencję.

HFPC: próba ograniczenia kontroli społecznej

Helsińska Fundacja Praw Człowieka w środę przekazała portalowi Wirtualnemedia.pl swoje stanowisko. - W opinii HFPC zarządzenie to poważnie ogranicza wolność słowa – i to zarówno dziennikarzy, chcących pozyskać informacje wśród pracowników Polskiego Radia, jak i swobodę wypowiedzi samych pracowników. Fundacja powołuje się przy tym na art. 54 ust. 1 Konstytucji RP, na gruncie którego każdemu należy zapewnić wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Generalny zakaz kontaktowania się z mediami, połączony z niezwykle szerokim zakazem także innych publicznych wystąpień (o ile tylko dotyczą jakiekolwiek aktywności pracodawcy), stanowi niedopuszczalne ograniczenie swobody wypowiedzi pracowników - czytamy w opinii HFPC.

Organizacja zwraca także uwagę na art. 5 Prawa prasowego o swobodzie wypowiedzi, który wskazuje, że „każdy obywatel może udzielać informacji prasie i nikt nie może być narażony na uszczerbek lub zarzut z powodu ich udzielenia, jeżeli działał w granicach prawem dozwolonych”. - Oznacza to, że również każdy pracownik ma prawo przekazywać mediom informacje i wyrażać opinię na temat funkcjonowania jego miejsca pracy - stwierdza HFPC.

W piśmie podkreślono także, że pracownik ma prawo do wyrażania opinii na temat funkcjonowania miejsca pracy, co zostało już stwierdzone w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Uznał on także, że pracownik ma prawo do publicznej krytyki przełożonego.

Według opinii Europejskiego Trybunału Praw Człowieka „dziennikarze realizują ważną funkcję kontrolną wobec władzy publicznej – tzw. publicznego stróża czy publicznego kontrolera i odgrywają kluczową rolę w przestrzeganiu praw, ujawnianiu nieprawidłowości i inicjowaniu debaty publicznej w kwestiach budzących uzasadnione zainteresowanie społeczeństwa”.

Także Trybunał Konstytucyjny oceniał, że „rolą dziennikarzy jest rozpowszechnianie informacji i idei dotyczących spraw będących przedmiotem publicznego zainteresowania i mających publiczne znaczenie”.

- Tak szeroko zakrojone ograniczenie jawności funkcjonowania publicznego radia stanowi w opinii HFPC nie tylko daleko idące ograniczenie swobody wypowiedzi pracowników rozgłośni, ale również poważną próbę ograniczenia kontroli społecznej nad mediami publicznymi, co może przyczynić się do jeszcze większego pogłębienia występujących nieprawidłowości - oceniają przedstawiciele Fundacji Helsińskiej.

Czytaj więcej: Wygraj 10 tys. dolarów

Kamińska prezesem Polskiego Radia

W ub.r. Polskim Radiem jako prezes zarządzał Andrzej Rogoyski, w marcu ub.r. z funkcji członka zarządu został odwołany Mariusz Staniszewski. Natomiast Rogoyskiego zdymisjonowano w drugiej połowie stycznia, jego stanowisko objęła Agnieszka Kamińska, wcześniej m.in. dyrektor Jedynki, a od końcówki grudnia ub.r. wiceprezes spółki. Wcześniej była m.in. szefową radiowej Jedynki. W latach 2008-2016 była redaktorem prowadzącym w TVP Historia, a wcześniej pracowała m.in. jako reporterka i reportażystka w Polskim Radiu.

>>> Praca.Wirtualnemedia.pl - tysiące ogłoszeń o pracę

W ub.r. Polskie Radio zanotowało spadek przychodów o 6,07 proc. do 336,53 mln zł. Nadawca miał 219,32 mln zł z abonamentu rtv i rekompensaty abonamentowej (5,8 proc. mniej niż rok wcześniej), a jego Agencja Reklamy osiągnęła 62,72 mln zł wpływów (po spadku o 7,4 proc.). Firma zanotowała 10,44 mln zł straty netto w porównaniu do 15,3 mln zysku netto rok wcześniej.

W spółce było zatrudnionych na koniec 2019 roku 1339 osób (54 więcej niż rok wcześniej), z tego średnio 1266 na etatach. Dziennikarze stanowili grupę 509 osób (etatowi średnio 444); pracownicy redakcyjno-programowi – 82 osoby (z tego średnio 80 na etatach); pracownicy związani bezpośrednio z tworzeniem i emisją programów radiowych stanowili 59 proc. pracowników spółki. Ogółem średnio 751 osób było zatrudnionych na etatach.

Czytaj więcej: Wygraj 10 tys. dolarów

Liderem RMF FM

W 2019 roku średni dzienny zasięg radia wyniósł 72,2 proc., a tygodniowy - 91,2 proc. Z kolei średni dobowy czas słuchania wyniósł 269 minut. Najchętniej słuchaną stacją niezmiennie było RMF FM, a sieć Eska wyprzedziła Jedynkę.