Połowa firm w Polsce bez strategii prowadzenia sądowych sporów

Co czwarty badany twierdzi, że w jego branży liczba spraw spornych rośnie, natomiast co piąty dostrzega wzrost liczby spraw spornych w swojej firmie.

25% badanych firm prowadzi od 3 do 9 sporów rocznie, 1/3 - między 10 a 25, a 20% firm - powyżej 26. Zdecydowanie więcej spraw spornych mają firmy z branży usług, a mniej z branży produkcyjnej.

Zdaniem badanych, wzrost sporów sądowych spowodowany jest m.in. wzrostem świadomości klientów instytucjonalnych i indywidualnych, którzy są lepiej wyedukowani, dokładniej czytają umowy i chętniej dochodzą swoich praw, działalnością instytucji powołanych do ochrony interesów klientów, takich jak rzecznicy konsumentów, UOKiK czy inne stowarzyszenia konsumenckie, a także wzrostem liczby kancelarii prawnych, wyspecjalizowanych w najbardziej narażonych na sprawy sporne branżach, np. kancelarie odszkodowawcze w ubezpieczeniach, kancelarie wyspecjalizowane w sprawach pozwów zbiorowych po stronie konsumentów.

Co trzeci badany najbardziej obawia się spraw o odszkodowanie lub nienależyte wykonanie umowy, a także o wykonanie zobowiązania i czyny nieuczciwej konkurencji. Tego rodzaju spory występują najczęściej. Firmy, które prowadzą więcej spraw, jako zagrożenie postrzegają sprawy dotyczące własności majątkowej, intelektualnej oraz udziałów i akcji.

Niemal 2/3 kadry zarządzającej (62%) zdaje sobie sprawę, że zakończenie sporu sukcesem wymaga zbudowania szczegółowej argumentacji, stworzenia kilku scenariuszy jego prowadzenia, a także analizy ryzyka. Mimo wysokiej świadomości wpływu wymienionych czynników na sprawę sporną, 48 proc. ankietowanych firm nie posiada wdrożonej strategii prowadzenia sporów. Chociaż 91% firm analizuje kwestie finansowe, a 62% kwestie utraty reputacji, to tylko 15% analizuje ryzyko przegrania sprawy.

Strategia zarządzania sporami sądowymi może być również skutecznym środkiem zabezpieczającym przed przestępstwami korporacyjnymi. 1/3 badanych twierdzi, że rzadko prowadzi postępowania karne w przypadku naruszenia własnych interesów. Jeśli już firmy decydują się na takie działania, dotyczą one najczęściej niepłacących klientów (11%), przestępstw (9%) i kradzieży (9%).

2/3 badanych firm posiada wdrożone procesy zapobiegania sprawom spornym. W 69% z nich wprowadzane są narzędzia i procedury wewnętrzne, których celem jest zapobieganie ewentualnym ryzykom. 73% firm prowadzi okresowe audyty procedur i ich przestrzegania, a 57% bada dostawców, dystrybutorów/innych współpracujących osób trzecich, pod kątem przepisów antykorupcyjnych czy konfliktu interesów. Firmy, które mają więcej spraw spornych, częściej niż pozostałe posiadają procedury zgodności z prawem (compliance), reagowania na działania organów prowadzących postępowania karne dotyczące spółki oraz analizy ryzyk karnych w bieżącej działalności zarządu.

Badanie zostało przeprowadzone przez ICAN Institute we współpracy z Harvard Business Review Polska, na zlecenie kancelarii Dentons, w marcu i kwietniu br., na grupie ponad 200 członków zarządów, dyrektorów działów prawnych i właścicieli przedsiębiorstw. Wyniki ilościowe zweryfikowano pogłębioną analizą jakościową - wywiadami z przedstawicielami firm, którzy zgodzili się wziąć udział w badaniu.