Jak informuje PARP, raport prezentuje wyniki projektu badawczego, realizowanego w ponad 50 krajach świata, w tym w Polsce. Zawiera informacje o postawach, zachowaniach i aspiracjach Polaków dotyczących przedsiębiorczości, nastawieniu do niej naszego społeczeństwa, a także ocenę uwarunkowań powstawania i rozwoju przedsiębiorstw w Polsce przed pandemią. Publikacja omawia też temat startupów w Polsce, który powstał w oparciu o odpowiedzi na dodatkowe pytania ujęte w kwestionariuszu do badań ilościowych i jakościowych.
Z raportu wynika, że w działalność firm określanych jako młode, tj. obecne na rynku nie więcej niż 3,5 roku, zaangażowanych jest w Polsce ponad 1,3 mln osób. 44 proc. z nich ma co najmniej wyższe wykształcenie. W badanej grupie było nieco więcej mężczyzn (53 proc.) niż kobiet (47 proc.). Przeważały osoby w wieku 25–34 lat oraz 35–44 lata. Pozostałe grupy wiekowe rzadziej angażują się w nowe przedsięwzięcia biznesowe. Wyniki analizy wielkości gospodarstw domowych właścicieli młodych firm wskazują, że najwięcej tego typu biznesów jest zakładanych przez osoby będące w czteroosobowych gospodarstwach domowych - podaje PARP.
Powstawaniu startupów najczęściej nie sprzyja brak kapitału na rozpoczęcie działalności
W badaniu młodzi przedsiębiorcy stwierdzili, że powstawaniu startupów najczęściej nie sprzyja brak kapitału na rozpoczęcie działalności (81 proc. wskazań), brak wiary we własne umiejętności (77 proc.), brak wiedzy branżowej i specjalistycznej niezbędnej do rozpoczęcia działalności (55 proc.), a także brak pomysłu na firmę (53 proc.) czy stałe zobowiązania finansowe (51 proc.).
Gdy młodzi przedsiębiorcy już zdecydują się na podjęcie działalności, muszą poradzić sobie z nie do końca przychylnym otoczeniem biznesowym. Ich zdaniem rozwój utrudniają wysokie obciążenia podatkowe (64 proc. wskazań), trudności w znalezieniu klientów (57 proc.) i nadmiar biurokracji czy formalności (53 proc.).
"Wnioski z badania startupów realizowanego w ramach projektu GEM wskazują na ogromny potencjał młodych polskich firm, nie pozostawiają jednak wątpliwości co do trudności, z którymi młodzi przedsiębiorcy muszą się mierzyć. Biorąc pod uwagę najczęściej wymieniane bariery wzrostu startupów, pomocne może się okazać skorzystanie ze wsparcia rozwoju kompetencji kluczowych dla rozpoczęcia działalności i zarządzania firmą oraz umiejętności zdobywania kapitału czy orientacji w przepisach. Tego typu szkolenia oferowane są przez PARP w ramach Akademii PARP czy Bazy Usług Rozwojowych" – powiedziała cytowana w komunikacie dyrektor w Departamencie Analiz i Strategii PARP Paulina Zadura.
Potrzeba usamodzielnienia się
Jako czynnik decydujący o założeniu biznesu młodzi przedsiębiorcy wskazali potrzebę usamodzielnienia się (27 proc.), a także chęć wykorzystania doświadczenia zdobytego w dotychczasowej pracy (23 proc.). Na trzecim miejscu (12 proc.) wymieniano ciekawy pomysł na biznes. Jak zauważa PARP, najrzadziej wymieniane czynniki pokazują, w jakich obszarach polski ekosystem startupowy ma sporo do nadrobienia: 2 proc. pytanych wskazało na możliwość zainwestowania posiadanego kapitału, a zaledwie 1 proc. na okazję do założenia biznesu na próbę, np. w ramach akademickiego inkubatora przedsiębiorczości.
Podsumowując raport PARP stwierdza, że młodzi przedsiębiorcy optymistycznie postrzegają swoją pozycję rynkową, ale niewielu z nich ocenia, że ich działalność jest rewolucyjna w skali branży czy kraju. Zdaniem 94 proc. pytanych ich firma wyróżnia się potencjałem wzrostu, 62 proc. uważa, że dysponuje unikalnymi przewagami konkurencyjnymi, ale tylko 7 proc. jest zdania, że zmieni dotychczasowe zasady działania swojej branży, a jedynie 1 proc. postrzega swój biznes jako innowacyjny w skali świata.
"Nie od dziś wiemy, że powstawanie, a przede wszystkim rozwój przedsiębiorstw, w tym w szczególności opartych o nowe technologie startupów, jest kluczowy dla budowy konkurencyjnej gospodarki. Polski ekosystem startupowy rozwija się w ostatnich latach dynamicznie, ale wciąż, jak pokazuje raport GEM, występuje w nim niewykorzystany potencjał. Elastyczność i kreatywność wielu, także młodych, biznesów w okresie pandemii pokazuje, że często to niesprzyjające warunki i wymuszone ograniczenia mogą stać się motorem kreującym nowe kierunki aktywności lub dodatkowo napędzającym już istniejące przedsięwzięcia” – skomentowała kierownik z Departamentu Analiz i Strategii PARP Anna Tarnawa.
