Wydawcy internetowi podsumowują 2020 roku, prognozują wydarzenia i trendy na 2021

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/e-commerce-co-wydarzylo-sie-w-2020-roku-jaki-bedzie-2021,7170417693223041a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/podsumowanie-2020-roku-w-mediach-spolecznosciowych-prognozy-na-2021,7170417098315905a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/marketing-w-wyszukiwarkach-jak-uplynal-2020-rok-co-wydarzy-sie-w-2021,7170416106976897a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/podsumowanie-roku-2020-branza-eventowa-perspektywy-na-2021,7170415395190913a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/rok-2020-w-branzy-public-relations-co-wydarzy-sie-w-2021,7170414117001345a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/agencje-podsumowuja-2020-rok-w-reklamie-internetowej-co-wydarzy-sie-w-2021,7170413142300289a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/branza-outdoor-podsumowanie-roku-2020-najwazniejsze-prognozy-na-2021,7170412099331713a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/esport-podsumowanie-roku-2020-jaki-bedzie-2021,7170411673245825a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/podsumowanie-roku-2020-w-influencer-marketingu-prognozy-na-2021,7170410734724737a ##

Piotr Mieśnik, redaktor naczelny WP

Wydarzenie rokuMijający rok z całą pewnością nie należał do nudnych. Przełomowych wydarzeń, którymi żyły media nie brakowało, ale nie da się ukryć, że perspektywa ostatnich miesięcy niemalże we wszystkich możliwych płaszczyznach będzie zdominowana przez wydarzenie nadrzędne, długotrwałe, a być może już... stałe. Mowa tu o „nowej normalności” czyli rzeczywistości koronawirusowej. Oddziałuje na wszystkie sfery życia, więc oczywiście również na media, ich rozwój, kondycję i odciśnie na nich piętno prawdopodobnie na długie lata.

Porażka / rozczarowanie / kryzys rokuNic więc dziwnego, że w mojej opinii oprócz kryzysów, które mamy na horyzoncie, jak te prawdopodobne, związane z przejęciem Polska Press i niezależnością dziennikarzy mediów regionalnych, mniejsze lub większe tąpnięcia personalne w świecie mediów - nijak się mają do kryzysu, jaki w mediach wywołał koronawirus. Zwolnienia, likwidacja niektórych tytułów czy czasowe cięcia wynagrodzeń - to rzeczywistość niespotykana do tej pory, a przynajmniej od czasu światowego kryzysu gospodarczego w latach 2008-2009, który mocno przetrzebił nasze medialne szeregi sprawiając, że wiele uznanych nazwisk na zawsze zniknęło z dziennikarstwa.

Trend roku / człowiek rokuZ całą pewnością trendem roku jest związana z pandemią - praca zdalna. System pracy, przed którym firmy medialne, a szczególnie redakcje broniły się latami, stał się systemem dominującym. Oczywiście niesie to ze sobą wyzwania i zagrożenia, ale z całą pewnością trzeba rozważyć, czy w razie wygranej z koronawirusem, nie zostanie z nami w zdecydowanie większym wymiarze czasu już na stałe. Ludźmi roku powinni zostać wszyscy  cisi bohaterowie, którzy wymyślili i wciąż pracują nad optymalizacją miejsc przeznaczonych do zdalnej komunikacji zespołów, takich jak Microsoft Teams czy Zoom, bez których obecna, skuteczna współpraca, byłaby mocno utrudniona.

Jak pandemia wpłynęła na branżęO cięciach, trudnym czasie niepewności i braku stabilizacji już pisałem, pora więc spojrzeć również na... wyzwania, które ten trudny okres niesie. A jest nim zdecydowanie dłuższy czas, jaki ludzie poświęcają mediom. Tutaj szczególne wskazanie internetu jako miejsca skokowo zyskującego atencję userów. Jest miejscem pierwszego wyboru w poszukiwaniu newsów, ale także w sytuacji multiscreeningu, gdy media internetowe są uzupełnieniem tych tradycyjnych bądź konsumuje się je w tle.

Trzy najważniejsze wyzwania w 2021 rokuRosnące zaangażowanie użytkowników to nie tylko słupki zasięgów miło szybujące w górę, ale także ogromna odpowiedzialność. Odpowiedzialność nas, ludzi mediów za przekaz, który serwujemy w czasie, gdy wiarygodność informacji ma szczególne znacznie - mogące się przekładać nie tylko na ludzkie wybory, ale również na zdrowie czy życie.

Kolejnym wyzwaniem, choć już o całkiem innym charakterze, są urządzenia mobilne. Powtarzane od lat hasło „mobile first” to już nie jest drogowskaz na przyszłość, ale znak ostrzegawczy na tu i teraz: kto go przegapi, ten zejdzie na manowce. Jeśli już tego nie zrobił. To oczywiście nie wszystko. Z tym trendem powiązane są kolejne, nie mniej ważne. Mowa oczywiście o wspominanym już przeze mnie multiscreeningu i treściach wideo oraz TV w internecie. Wydaje się, że ten kto najlepiej wykorzysta synergię tych czynników, ten w koszulce lidera prowadzić będzie peleton w najbliższej przyszłości.

Ostatnie wyzwanie, niemniej ważne niż poprzednie, to wdrażanie całkiem nowych pracowników w rzeczywistości pracy zdalnej. Co innego pracownicy, którzy znają i rozumieją organizację, jej struktury i kulturę pracy, a co innego ci, dla których nasze firmy będą całkiem nowym otwarciem. To zadanie może być najtrudniejsze ze wszystkich, gdyż nigdy nie miało na tę skalę zastosowania w rzeczywistości i będzie jednym z największych wyzwań dla działów HR, menedżerów i zespołów nie tylko w branży medialnej.

Marta Badurek-Pietniczka, dyrektor zarządzająca Onet

Wydarzenie rokuZdecydowanie wydarzeniem roku była epidemia koronawirusa SARS Covid-19, która nie tylko zmieniła nasz sposób życia, w olbrzymi sposób wpływając na gospodarkę polską i globalną, ale również odcisnęła swoje piętno na branży cyfrowej. Z jednej strony nasi użytkownicy w tych trudnych czasach jeszcze bardziej poszukują sprawdzonych i rzetelnych treści, a z drugiej – reklamodawcy szukają nowego sposobu na dostosowanie swoich biznesów do nowych realiów.

W tej nowej rzeczywistości media przechodzą olbrzymie perturbacje: prasa z czasów trudnych przenosi się w jeszcze trudniejsze; telewizje przesuwają i dostosowują ramówki na skalę wcześniej niespotykaną; kina przeżywają jeden z największych (a może największy) kryzys w swojej historii. Na tym tle zdecydowanym zwycięzcą są media cyfrowe: od portali - Onet notuje niespotykane i rekordowe wzrosty ruchu - po usługi video-on-demand. Jako branża zdecydowanie wyjdziemy z tego kryzysu „inni”. Jak bardzo inni? O tym nieco poniżej. Kryzys rokuAle zanim przejdziemy do problemów i wzywań branży – kryzysem roku w Polsce zdecydowanie była sytuacja zaistniała po decyzji Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji. Dziesiątki tysięcy ludzi, kobiet i mężczyzn, wyszły na ulice, aby wyrazić swój sprzeciw. Abstrahując od warstwy politycznej tych wydarzeń, stworzyło to olbrzymie zagrożenie dla życia wielu Polaków i zdrowia publicznego. Emocje jakie wywołały protesty, niektóre zachowania policji, odbiły się też na pracy i bezpieczeństwie dziennikarzy. Kolejny raz staje się zasadnym pytanie o wolność dziennikarstwa i mediów w Polsce.

Wydarzenia te brzmią złowieszczo na tle pozycji Polski w rankingu wolności prasy - przygotowywanym co roku przez Reporterów bez Granic, w którym Polska zajęła w kwietniu tego roku 62. miejsce. Przed nami znalazły się takie państwa jak Armenia, Niger czy Madagaskar… Strach pomyśleć, na którym miejscu znajdziemy się w przyszłorocznej edycji.

Trend rokuW ramach biznesu e-commerce w szybkim tempie rozwija się obszar social commerce, czyli połączenia platform socialowych z marketami. Już 30 proc. użytkowników social mediów deklaruje chęć zakupów bezpośrednio na platformach społecznościowych. Trend ten wzmacnia zdecydowana „mobilność” młodych konsumentów w Polsce - ponad 90 proc. klientów w wieku 15-24 dokonuje zakupów na telefonie, czyli tam, gdzie platformy socialowe są najmocniejsze. (E-commerce w Polsce 2020. Gemius dla e-Commerce Polska. E-commerce w Polsce oczami internautów. (czerwiec 2020). Wiedza o użytkowniku, jaką dysponują tego rodzaju platformy, sprzężona z personalizacją marketu i możliwościami wizualnymi social mediów, to przepis na sukces. To widać chociażby w wynikach i predykcjach branży. Zdecydowanie warto obserwować ten trend.

Jak pandemia wpłynęła na branżęWpływ pandemii na branżę cyfrową czy szerzej - branżę mediów w ogóle, to temat rzeka. Skupiając się na najważniejszych aspektach z naszego punktu widzenia: nauczyliśmy się pracować zdalnie - proces przenoszenia pracy poza biura został ekstremalnie przyśpieszony i widać już, że nawet po ustąpieniu pandemicznej fali nie cofnie się do punktu wyjściowego.

Kolejną kwestią jest przyszłość niektórych biznesów, takich jak kina czy eventy - przeniesienie wydarzeń do online nie rekompensuje strat poniesionych w realu.

Na tym tle biznesy cyfrowe powinny przeżywać rozkwit, ale też nie wszystkie i nie zawsze. Onet ma za sobą niezły rok, w sumie dotychczasowe wyniki są wyższe niż ubiegłoroczne. Również nasza strategia rozwoju płatnych treści sprawdza się doskonale - szybko rośnie popularność serwisów subskrypcyjnych, a pandemia bardzo przyspieszyła ten proces. Wiele serwisów, w tym nasze, osiągnęło w tym roku rekordowe przyrosty płatnych użytkowników. Najważniejsze wyzwania na 2021Absolutnie najważniejszą kwestię stanowi postęp w walce z pandemią i co za tym idzie - odmrażanie gospodarek i znoszenie obostrzeń na całym świecie, co bezpośrednio przełoży się na sytuację gospodarczą globalnie, jak i w Polsce.

Ponadto coraz bardziej palący staje się problem fake news, który dodatkowo w czasach pandemii często zaczyna dotykać zdrowia i życia obywateli. Należy otwarcie przyznać, że pomimo wysiłków, platformy social mediowe nie są w stanie dać właściwego odporu fali fałszywych informacji. W tych czasach wracamy do korzeni i roli jaką pełni w społeczeństwie jakościowe i rzetelne dziennikarstwo. Onet według raportu Reutersa „Digital News Report” wśród mediów cyfrowych jest pierwszym źródłem informacji dla Polaków oraz cieszy się ich największym zaufaniem.

Ponadto w czasach ogromnego szumu medialnego również w obszarze reklamy walka o uwagę klientów staje się ważnym zadaniem dla komunikacji marketingowej. Dlatego należy szukać sprawdzonych i mierzalnych sposobów na pomiar jakości komunikacji. Obecnie, wspólnie z firmą Brand Metrics, której Ringier Axel Springer Polska jest strategicznym partnerem na Polskę, wprowadzamy narzędzia, które pozwalają zmierzyć wpływ zaufania i zaangażowania naszych użytkowników na postrzeganie brandów naszych klientów.

Na dalszych podstronach wypowiedzi przedstawicieli Gazeta.pl, Grupy Interia.pl, Edipresse Polska, Grupy naTemat, Online Venture, PBI i IAB Polska

Agnieszka Siuzdak, dyrektorka pionu Gazeta.pl

Wydarzenie rokuPandemia oraz zmiany na arenie politycznej w 2020 roku pokazały nam wszystkim jeszcze wyraźniej, jak ważna jest walka z fake newsami oraz jak duża odpowiedzialność spoczywa na mediach, których zadaniem powinny być edukacja i rzetelne przekazywanie informacji. W tym kontekście bardzo istotnym krokiem było przerwanie przemówienia Donalda Trumpa w CNN z uwagi na mówienie przez niego nieprawdy. Ważne było również oznaczanie jego tweetów jako nieprawdziwych lub niepotwierdzonych - to bezprecedensowa sytuacja, która wyznacza nowe standardy działania dla niezależnych mediów.

Porażka / rozczarowanie / kryzys roku2020 - po prostu. Na początku stycznia chyba nikt z nas nie spodziewał się, że ten rok przyniesie pandemię oraz spowoduje liczne kryzysy polityczne, których paliwem jest zapaść gospodarki oraz systemów zdrowotnych w wielu krajach świata. To także rok pogłębiających się podziałów społecznych, których zażegnanie będzie wymagało czasu. Mimo wszystko 2020 to także rok szansy i poszukiwania nowych rozwiązań - tylko od nas będzie zależało, jak wykorzystamy te możliwości.

Trend roku / człowiek rokuPandemia w błyskawicznym tempie zmieniła oczekiwania wobec firm, marek i produktów, sprawiając, że na znaczeniu zyskał trend „brand purpose”. Prosumenci jeszcze dokładniej przyglądają się wartościom oraz zaangażowaniu firm i doskonale pamiętają, kto w czasie kwarantanny zareagował pozytywnie, pomagając swoim pracownikom oraz lokalnym społecznościom.

Odpowiednia postawa w tym trudnym okresie była także bardzo ważna dla całego naszego zespołu w Gazeta.pl. W tym trudnym roku, oprócz skupiania się na ważnych kwestiach społecznych i poruszaniu istotnych tematów, zorganizowaliśmy także akcje specjalne, np. zbiórkę pieniędzy na zakup respiratorów czy pomoc dla Bejrutu.

Jak pandemia wpłynęła na branżę?COVID-19 udowodnił, jak ważną rolę odgrywają portale informacyjne, na których spoczywa teraz jeszcze większa odpowiedzialność społeczna. Pandemia okazała się soczewką uwypuklającą pojawiające się już wcześniej pytania dotyczące relacji rzetelnej informacji do klikbajtów wpływających na wyniki finansowe. Jestem dumna, że w Gazeta.pl nie ulegliśmy manii straszenia czytelników i nie wyświetlaliśmy wiadomości dotyczących pandemii na czerwono, żeby poprawiać statystyki, a bardzo zaangażowaliśmy się w rzetelne informowanie oraz rozwijanie akcji specjalnych na rzecz walki z koronawirusem, np. poprzez zbieranie podziękowań od czytelników dla medyków czy pieniędzy na respiratory.

Ta rzetelna informacja jest bardzo ważna, ponieważ ten rok przyniósł także wzrost zasięgów serwisów informacyjnych i stron głównych, spowodowanych szukaniem wiadomości związanych z koronawirusem w internecie. Rok 2020 to ogólnie przyspieszenie przejścia do digitalu, w którym toczą się teraz praca, relacje, kultura, zakupy czy zamawianie jedzenia. To potwierdza, w jak bardzo przyszłościowej branży pracujemy.

Trzy najważniejsze wyzwania w 2021 rokuNajwiększym wyzwaniem na przyszły rok będzie budowa wiarygodności branży - także w rozumieniu jakości treści oraz powierzchni reklamowej. Wierzę, że bardzo duży nacisk zostanie położony na walkę z fake newsami. Dodatkowo, będziemy się skupiać na ulepszaniu jakości powierzchni reklamowych oraz na dbałości o prywatność użytkownika, zwłaszcza w kontekście likwidacji 3rd party cookies i wpływie tej zmiany na przychody branży. Jako Gazeta.pl, już teraz stawiamy na innowacyjność na tym polu. W październiku tego roku, wspólnie z naszymi partnerami, przeprowadziliśmy pierwszą w Polsce i jedną z pierwszych w Europie skuteczną kampanię wykorzystującą do targetowania wyłącznie identyfikatory 1st party.

Artur Potocki, prezes Grupy Interia

Wydarzenie rokuPrzejęcie Interii przez Polsat (Grupa Polsat-Interia największą grupa medialną w Polsce)Bez wątpienia wydarzeniem roku była transakcja zakupu Interii przez Polsat. Dzięki synergii płynącej z połączenia obu grup, mamy szasnę wypracować znaczące przewagi rynkowe, które pomogą nam w przeciągu najbliższych kilku lat prześcignąć krajowych liderów rynku.

Porażka / rozczarowanie / kryzys rokuRozczarowywać może brak skutecznych rozwiązań, które w stanowczy sposób przeciwstawiłyby się monopolistycznym gigantom - Facebookowi i Google’owi, którzy zdominowali światowy rynek mediów cyfrowych. Od kilku lat branża dyskutuje o sposobie funkcjonowania tych podmiotów, które wpływają i kształtują już nie tylko medialny rynek, ale i coraz częściej rzeczywistość. Każdego roku pojawiają się kolejne doniesienia o kontrowersyjnych posunięciach Google’a i Facebooka, które jednak nie spotykają się z jednoznaczną odpowiedzią zarówno rynku, jak i jego regulatorów.

Trend roku / człowiek rokuTegoroczne wydarzenia - a szczególnie pandemia - pokazały, jak ważne dla ludzi jest pozyskiwanie sprawdzonych informacji, zwłaszcza w dobie kryzysu i informacyjnego chaosu. Sam fakt, że hasło „koronawirus” było jednym z najczęściej wyszukiwanych, wskazuje, że internet stał się dla wielu kluczowym, o ile nie jedynym, źródłem informacji. To zapotrzebowanie było również wyraźnie widoczne w wynikach oglądalnościowych serwisów informacyjnych, które szczególnie w pierwszym lockdownie, czyli w zasadzie na początku pandemii, odwiedzała znacząco większa liczba użytkowników. Ogromne ilości fake newsów, które przemierzały sieć, pokazują, że dobre i jakościowe dziennikarstwo ma społecznie nadal ogromną rolę do odegrania.

Drugim zauważalnym trendem jest przenoszenie wielu inicjatyw offline’owych do internetu. To oczywiście działo się już wcześniej, ale nie na tak wielką skalę, jak w tym roku. Mijające miesiące obfitujące w ograniczenia w bezpośrednim kontakcie, przyniosły nam wszystkim przyspieszony kurs digitalizacji różnych obszarów naszego życia – od pracy, przez naukę i rozrywkę, po konsultacje lekarskie.

Jak pandemia wpłynęła na branżęOdnoszę wrażenie, że z branżą internetową obecna sytuacja obchodzi się łagodniej niż z biznesem, który jest prowadzony poza siecią. O ile koronawirus nie stanie się złośliwym oprogramowaniem przenoszonym przez internet, to biznesy internetowe powinny sobie poradzić. Oczywiście będzie to wymagało pracy, zwłaszcza w optymalizacji działań, np. marketingowych, ale sytuacja może przynieść nowe, skuteczne rozwiązania w tym obszarze.

Co więcej, pojawienie się pandemii sprawiło, że wiele przedsięwzięć, które dotąd funkcjonowały poza siecią, szuka sposobów, by przenieść swoje działania do internetu. To na pewno sprzyja kreatywności i innowacjom.

Na pewno też wszyscy - nie tylko branża internetowa - zostaliśmy zmobilizowani do natychmiastowego wprowadzenia pracy zdalnej. Niektóre podmioty poradziły sobie z tym gorzej, inne lepiej, ale sama organizacja bezpiecznej pracy w dobie pandemii była priorytetem. Prawdziwym wyzwaniem w tej trudnej sytuacji jest na pewno dbałość o współpracę i samopoczucie odizolowanych od siebie pracowników.

Najważniejsze wyzwania w 2021 rokuWyzwanie na przyszły rok? Na pewno dalsza walka z dezinformacją wszechobecną w sieci. Bez wątpienia kluczowym zadaniem mediów będzie przekazywanie prawdziwych i sprawdzonych informacji, kiedy wielu liderów opinii - w tym polityków i celebrytów aktywnych w swoich social mediach - unieważnia swoim zdaniem oficjalny, naukowy przekaz.

Natomiast, jeśli sprawdzą się pesymistyczne scenariusze wielu badaczy i nie uda się zapanować nad pandemią koronawirusa, prawdziwym wyzwaniem może okazać się organizacja, ale także medialna obsługa dużych wydarzeń sportowych i kulturalnych, przełożonych na przyszły rok. Jesteśmy na pewno bogatsi w doświadczenia, nauczyliśmy się już nieco funkcjonować z zagrożeniem epidemicznym, ale nadal nie ma rozwiązania, które pozwoliłoby na w pełni bezpieczną organizację masowych imprez.

Maciej Klepacki, dyrektor generalny Edipresse Polska

Wydarzenie rokuDla mnie wydarzeniem roku jest debiut giełdowy Allegro na warszawskim parkiecie. Temat trochę na pograniczu branży internetowej, natomiast czekaliśmy wiele lat na taką ofertę publiczną i z pewnością zasługuje na miano debiutu dziesięciolecia.  Ta oferta znalazła się wśród  największych dziesięciu IPO w tym roku na świecie, a polska giełda powoli odchodzi od wizerunku „tylko banki, surowce i spółki skarbu Państwa”, na rzecz „gaming, IT i e-commerce”. Trzymam kciuki za kolejne spółki z branży ecommerce i digital na GPW.

Porażka / rozczarowanie / kryzys rokuOsobiście czuje się rozczarowany  wolniejszym od zakładanego rozwojem data driven marketingu. Wiele marek deklaruje, że marketing oparty o dane jest dla nich ważny, duża część z nich zbiera te dane, ale niestety dalej jest problem z masowym, trafnym i praktycznym ich wykorzystaniem.  

Trend roku / człowiek rokuZmiana, zmiana i jeszcze raz zmiana… czyli to co miało się wydarzyć w 3-5 lat wydarzyło się w ostatnie pół roku.

Cieszy to, jak szybko i sprawnie przeszliśmy do działań online i przyśpieszyliśmy cyfrową transformację w każdej dziedzinie życia i biznesu.  Szczególnie po stronie działań marketingowych naszych klientów dla których digital będący często numerem dwa lub wręcz dodatkiem w media miksie stał się z dnia na dzień głównym kanałem komunikacji.

Drugi trend w mediach i marketingu, który z uwagą obserwuje to wszystkie działania powiązane ze społeczną odpowiedzialnością biznesu oraz te związane z rola kobiet w dzisiejszym społeczeństwie, marketing LGBT+ i  ciałopozytywność. Marki wreszcie przestały się bać i zaczęły otwarcie wyrażać swoje poglądy o czym świadczy między innymi ostatnie poparcie dla Strajku Kobiet. Tak trzymać!

Jak pandemia wpłynęła na branżęW perspektywie krótkoterminowej wpływ pandemii na wiele firm i sektorów w naszej branży jest negatywny (nawet patrząc na sama wartość rynku reklamy online w tym roku). Natomiast średnio i długoterminowo wpływ ten na branże internetową na  pewno będzie pozytywny. Zwłaszcza dla tych wszystkich  graczy, którzy w 2020 szybko przeformatowali swoje działania, dostosowali strukturę swojego biznesu do ostatnich trudnych miesięcy i w pełni odnaleźli się w tzw. „nowej normalności”

Trzy najważniejsze wyzwania w 2021 rokuSprostanie presji cenowej ze strony klientów, zwłaszcza po tak trudnym 2020 roku, gdy wielu wydawców swoją powierzchnie i inventory wręcz wyprzedawało. Tym, którzy poszli tą drogą na pewno trudno będzie z niej w 2021 roku zawrócić.

Przeformatowanie i dostosowanie komunikacji marketingowej do często bardzo zmienionych w ostatnich miesiącach zachowań konsumenckich. Dla tych marek, co lubią eksperymentować i poszukiwać nowych insightów, to będzie idealny czas, natomiast dla tych, które przez wiele lat komunikowały się ze swoim odbiorcami w mocno szablonowy i standardowy sposób na pewno będzie to spore wyzwanie.

Trzecim wyzwaniem będzie jeszcze trudniejsze poszukiwanie ekspertów z obszaru digital, e-commerce czy też martech. Dziś już naprawdę wszyscy potrzebują tych kompetencji na pokładzie, a ci, którzy przespali ostatnie lata cyfryzacji, są gotowi za takich ekspertów zapłacić każde pieniądze.

Michał Mańkowski, redaktor naczelny, dyrektor operacyjny, członek zarządu Grupy naTemat

Wydarzenie rokuRzutem na taśmę Orlen i przejęcie Polska Press, czyli pełzająca repolonizacja. Wydarzenie, którego efekty będziemy obserwować i odczuwać przez lata, także wtedy gdy władza się zmieni, bo wydawnictwo przecież wciąż będzie w państwowych rękach.

Kryzys rokuWirtualna Polska i jej kryzys po ustaleniach OKO.press, który w postrzeganiu branży tak właściwie trwa do dzisiaj. Jego kolejną odsłonę mieliśmy przecież przed chwilą, gdy nowy naczelny zrezygnował zaledwie po trzech tygodniach. Świadczy to nie najlepiej także o nim, ale przy okazji zadał kolejny cios dla WP. Z punktu widzenia czytelnika w dłuższej perspektywie cała afera praktycznie niezauważalna, ale branżowo miała spory oddźwięk.

Trend rokuW końcu w Polsce się doczekaliśmy: podcasty. Wydawcy i twórcy zaczęli je robić nie tylko dlatego, że "zachodnie media je robią i też wypada", ale dlatego, że naprawdę chcą i widzą w nich sens oglądalnościowo-biznesowy. W końcu Polska jest wśród 10 najlepiej rozwijających się rynków podcastowych. My w Grupie naTemat mamy nawet całą ramówkę wideo-podcastową, która łączy dwie formy. Przyjęła się zarówno wśród czytelników, jak i klientów.

Człowiek rokuNominacja, ale trochę z przekąsem, bo nie za zasługi - ich nie było nawet czasu poznać, więc trudno mówić o nim jako o dziennikarzu z branży digitalowej. Marcin Meller jako autor i sprawca największego branżowego zamieszania i newsa personalnego. Po 7 miesiącach szukania naczelnego Wirtualna Polska w końcu go zrekrutowała tylko po to, by uciekł z niej po trzech tygodniach, dając zapalnik do wielu gorących dyskusji. To chyba sytuacja bezprecedensowa. A oczekiwania były duże, szczerze kibicowałem i obserwowałem.

Jak pandemia wpłynęła na branżę?Z dzisiejszej perspektywy widać, że gracze czysto digitalowi o zdrowej kondycji praktycznie jej nie odczuli, choć to nie było takie oczywiste na początku pandemii. Po pierwszych turbulencjach i anulowanych budżetach marketingowych (wtedy nikt nie wiedział, co będzie) sytuacja się unormowała. Klienci i wydawcy szybko zaczęli adaptować się do nowej rzeczywistości.

Równolegle w portalach informacyjnych oglądalność rosła cały czas. Akurat jej pandemia sprzyjała. Przykładowo my w naTemat nie tylko nie redukowaliśmy i nie zwalnialiśmy, ale wręcz zatrudnialiśmy nowe osoby w kilku działach i wciąż zatrudniamy.

Z drugiej strony to trochę taki brutalny reality check dla wielu wydawnictw, zwłaszcza tych tradycyjnych, gdzie obciążenie printem jest znaczące. Nagle okazuje się, że sporo tytułów było niepotrzebnych i można je zamknąć lub robić w bardziej optymalny sposób. Przyspieszyła digitalizacja. Mam wrażenie też, że momentami pandemia była dla niektórych dobrą wymówką dla podjęcia decyzji o redukcji czy zamknięciu, choć wcześniej nie wypadało tego robić z różnych powodów, także wizerunkowych. Teraz dało się to ukryć w tym pandemicznym kotle, bo „taka sytuacja na rynku”.

Trzy najważniejsze wyzwania w 2021 roku1. Utrzymać dynamikę wzrostu ruchu po bardzo mocnym „pandemicznym roku”, który sprzyjał wszystkim wydawcom internetowym

2. Odbicie dynamiki wzrostu nakładów reklamowych. Nie ma jeszcze wyników za cały rok 2020, ale po raz pierwszy w historii badania IAB/PWC Adex pierwsze półrocze było na stracie 4,5 proc., a drugi kwartał -12 proc. względem roku poprzedniego.

3. Wszyscy rosną pod względem ruchu, wszyscy się skalują, a bariera wejścia do bycia autorem "newsa" jest znikoma (wystarczy wpis na profilu społecznościowym lub mem). Dlatego istotna będzie wiarygodność każdego brandu i materiały dziennikarskie, które "robią różnicę".

Sebastian Felkner, CEO w Online Venture

Wydarzenie rokuTrzęsienie ziemi w mediach sportowych. Chronologicznie: rozkład redakcji „Przeglądu Sportowego” oraz transfer znacznej jej części do Newonce.sport; utworzenie „Kanału Sportowego” przez kwartet Borek - Smokowski - Stanowski - Pol, a w konsekwencji odejście dwóch pierwszych z Polsatu Sport; transfer Michała Kołodziejczyka z WP do Canal+ Sport, Tomasz Włodarczyk dołączający do redakcji Meczyki.pl; Piotr Koźmiński zmieniający „Super Express” na WP; połączenie redakcji sportowych Interii i Polsatu.

Kryzys rokuOstateczny upadek prasy. Niby oczywiste od lat, niby każdy się spodziewał, ale ten rok był kolejnym przełomem. Druk odchodzi do lamusa i nic już tego nie zmieni. Wspominam o tym w kontekście branży online, ponieważ oznacza to przyspieszenie procesu przesunięcia budżetów reklamowych do internetu.

Paradoksalnie w zupełnie innym kierunku podążają książki w formie drukowanej, którym wielu wieszczyło podobny los, a których sprzedaż wzrasta. Nie dziwi mnie to. Czytam książki w każdej postaci, ale wciąż preferuję druk - jest w nim jakaś magia. Książka to świetny pomysł na prezent, a po przeczytaniu może służyć jako ozdoba wnętrz. Ponadto warto zauważyć, że (w przeciwieństwie do gazet) książki od lat dobrze sprzedają się przez internet.

Ludzie rokuMam dwa typy. Pierwszy to Piotr Nowosielski (twórca JustJoin.it i RocketJobs.pl) i jego zespół. Zaczynali zaledwie trzy lata temu w mieszkaniu na gdańskiej Żabiance, nigdy nie korzystali z zewnętrznego finansowania, a do dziś przez ich job boardy przewinęło się ponad milion aplikacji w niezwykle trudnym segmencie pracy przyszłości. Sam JustJoin.it w 2020 roku zanotował trzykrotny przyrost zgłoszeń (do ponad 0,5 mln). Kultura otwartości, świetna komunikacja i przyjazny interfejs - to moim zdaniem trzy decydujące czynniki sprawiające, że Piotr i jego ekipa tworzą jeden z najgorętszych startupów na polskim rynku, który w przyszłości ma szansę zabłysnąć również zagranicą.

Jacek Świderski, Michał Brański i Krzysztof Sierota, czyli trio zarządzające Wirtualną Polską. Zdaję sobie sprawę z tego, że ten wybór może być uznany za kontrowersyjny - spółka zaliczyła spadek przychodów r/r. Uważam jednak, że właśnie ten rok pokazał słuszność strategii obranej przez zarząd WP. Polegała ona na dywersyfikacji portfela poprzez dokonanie licznych akwizycji platform pośredniczących w ecommerce (tzw. marketplace’ów). Owszem, mocne zaangażowanie w segment turystyczny może z dzisiejszej perspektywy nie wyglądać sensownie, ale należy pamiętać, że to tylko chwilowe turbulencje. Przy niższych przychodach zysk Wirtualnej Polski w 2020 r. będzie prawdopodobnie niemal identyczny jak w 2019 r., a to pokazuje jednoznacznie - WP jest odporna na kryzysy. Nie umknęło  to uwadze  inwestorów, którzy wyceniają spółkę na podobnym poziomie jak przed wybuchem pandemii.

Jak pandemia wpłynęła na branżęNie przeceniam wpływu pandemii na branżę mediów online. Zbyt często była ona wykorzystywana jako wymówka. Zwalniamy? Pandemia. Nie inwestujemy? Pandemia. Nie rozwijamy się? Pandemia. Owszem, wiosna była czasem dużej niepewności i znaczących spadków przychodów, ale następne miesiące rozwiały wątpliwości. Rynek reklamowy otrząsnął się z zapaści, a globalny wzrost ruchu w internecie zrekompensował straty większości wydawców. Uważam też, że dla wielu rok 2020 był historyczną szansą na zrobienie kilku kroków naprzód, której niestety nie dostrzegli.

Trzy najważniejsze wyzwania w 2021 rokuMijający rok udowodnił ostatecznie, że social media są głównym narzędziem służącym do ogłupiania społeczeństwa. Przed największymi platformami społecznościowymi stoi ogromne wyzwanie wyplenienia lub przynajmniej ograniczenia fake newsów oraz treści jawnie clickbaitowych. Środki zastosowane dotychczas są dalece niewystarczające, szczególnie w przypadku Facebooka.

Wydarzeniami, które zelektryzują świat w 2021 roku, będą przełożone mistrzostwa Europy w piłce nożnej  i letnie igrzyska olimpijskie. Wciąż nie możemy mieć pewności, w jakiej formie odbędą się te turnieje, ale jest coś, co wiemy na pewno - ich obsługa na najwyższym poziomie to jedno z najważniejszych wyzwań stojących przed mediami (nie tylko sportowymi).

Jak zorganizować pracę po pandemii? Biuro, home office, czy model mieszany? Większość firm z branży mediów online wciąż nie ma odpowiedzi na to pytanie. Osobiście najbliżej mi do opcji ostatniej. Dwa dni w biurze, trz dni w domu - to wygląda na racjonalne rozwiązanie.

Marcin Niemczyk, doradca zarządu PBI

Wydarzenie rokuOczywistym wyborem wydaje się pandemia, która wpłynęła na wszystkie branże. Natomiast dla mnie osobiście wydarzeniem roku było uruchomienia pasywnego pomiaru internetu, radia i telewizji przez Gemius, przy współpracy z Polskimi Badaniami Internetu i Komitetem Badań Radiowych. To jedyne badanie na rynku dostarczające informacji o współkonsumpcji tych trzech mediów. Badanie dostarcza cenną dawkę wiedzy zarówno dla reklamodawców, jak i dla wydawców, pozwala bowiem lepiej zrozumieć zachowanie ich klientów. Równocześnie wprowadzono wiele modyfikacji w samym badaniu Internetu, z których szczególnie jest mi bliskie wprowadzenie rzeczywistego pomiaru czasu spędzonego na aktywnej stronie. Według mojej wiedzy Mediapanel jest jedynym narzędziem mierzącym dobrze czas spędzony na konsumpcji treści internetowych.

W 2020 roku nie sposób pominąć też debiutu Allegro na GPW. Pamiętam, że gdy zaczynałem swoją przygodę z branżą internetową w 2005 roku, już wtedy wieszczono rychły koniec Allegro, związany z domniemanym wejściem dużego konkurenta zza oceanu. Tymczasem z 5 mln użytkowników na koniec 2005 Allegro urosło do 22 mln użytkowników w 2020 r. Redukcja na akcje wyniosła 85 proc., a wzrost w stosunku do ceny emisji był nawet ponaddwukrotny.

Porażka / rozczarowanie / kryzys rokuW Polsce porażką roku było zdalne nauczanie, zwłaszcza w pierwszej wersji. Życie zweryfikowało to, w jaki sposób wydano fundusze europejskie na projekty związane z budową społeczeństwa informacyjnego i walkę z wykluczeniem cyfrowym. Szkoły, a więc instytucje, które powinny być wizytówką takich programów, okazały się kompletnie nieprzygotowane do nowej sytuacji, zarówno pod względem sprzętu, jak i przeszkolenia kadry. Skorzystali na tym cyfrowi giganci, otrzymując z dnia na dzień kilka milionów nowych klientów.

Do kategorii rozczarowania (jeszcze nie kryzysu) należy też zaliczyć pierwszy w historii spadek internetowych wydatków reklamowych, które w I półroczu 2020 były mniejsze o 4,5 proc. w porównaniu z I półroczem 2019, wg badania AdEx IAB. Czekamy na wyniki z drugiej części roku, które pokażą na ile cięcie wydatków spowodowane było wstrzymaniem działań i przyglądaniem się nowej rzeczywistości, a na ile oszczędnościami wynikającymi z pogarszającej się sytuacji ekonomicznej w Polsce.

Trend rokuZapotrzebowanie na treści i dziennikarstwo jakościowe. Wydarzenia takie jak pandemia, wywołują w społeczeństwie potrzebę lepszego zrozumienia świata i uporządkowania otaczającego chaosu informacyjnego. W takich chwilach najlepiej widać jak ważna jest jakość i wiarygodność treści dostarczana przez media. Czasy, w których dziennikarstwo internetowe polegało na jak najszybszym przeklejeniu informacji agencyjnych, czy jak najszybszym przetłumaczeniu trendującej w mediach społecznościowych informacji odchodzą do lamusa.

Dobrym przykładem tego może być serwis Medonet. Pamiętam, że jeszcze kilka lat temu dziwiono się, że ma mieć on redaktora naczelnego - przecież sukces serwisu medycznego definiuje dobre wypozycjonowanie evergreenowych treści. W marcu 2020 roku Medonet.pl uzyskał prawie dwukrotną przewagę nad najbliższą konkurencją, jeżeli chodzi o liczbę użytkowników w kategorii „Zdrowie”. Ma też najdłuższy z takich serwisów czas spędzony na stronach. W ten trend wpisuje się także budowa silnych, opartych na zaufaniu brandów internetowych. Oczywiście to strategia długofalowa, nie przynosząca tak szybkich efektów jak napędzenie ruchu z serwisów społecznościowych. Pamiętajmy jednak o czymś, co nazywam internetowym „efektem motyla”. Dyskusja o wiarygodności treści kolportowanych w mediach społecznościowych przed wyborami w USA owocuje globalnymi zmianami algorytmów, których efekt dla polskich wydawców często jest zupełnie niezrozumiały i powodujący mocne spadki ruchu z dnia na dzień.

Jak pandemia wpłynęła na branżęParadoksalnie, pandemia zrobiła więcej dla promocji internetu niż jakikolwiek program rządowy czy unijny. W ekspresowym tempie Polacy nauczyli korzystać się z wielu nowych narzędzi internetowych - zaczęli kupować w sieci, prowadzić wideorozmowy, oglądać filmy, czy nawet po prostu udostępniać pliki. Ruch mierzony odsłonami wzrósł prawie o 20 proc. rok do roku. Tak więc pandemia to z jednej strony ewolucja społeczeństwa w kierunku społeczeństwa informacyjnego.

Z drugiej jednak strony pandemia pogłębia barierę pomiędzy korzystającymi z usług cyfrowych a wykluczonymi cyfrowo. Wydaje się, że przeniesienie dużej części aktywności do sieci, pogłębia poczucie wykluczenia wśród niekorzystających z sieci. Dotyczy to także dzieci z gorzej sytuowanych rodzin. Tu z pomocą przychodzi sieć i liczne akcje zbiórek sprzętu dla potrzebujących. Wydaje się także, że podobnie jak w codziennym życiu pandemia spowodowała, że poświeciliśmy wartości (np. wrażliwość ekologiczną) na rzecz ochrony przed zakażeniem (np. stosując więcej opakowań jednorazowych), tak w sieci mniejszą wagę zaczęliśmy przywiązywać do bezpieczeństwa i prywatności w sieci, na rzecz szybkiej realizacji nowych potrzeb.

Trzy najważniejsze wyzwania w 2021 rokuDla Polskich Badań Internetu największym wyzwaniem jest dalszy rozwój badania Mediapanel. Chcemy, aby ciągły rozwój był wizytówką tego badania, które ma dostarczać jak najwięcej wszechstronnej wiedzy o użytkownikach mediów. Rozbudowa grup celowych o cechy behawioralne oraz dodanie źródeł wejść na serwisy to dwie potężne funkcjonalności, jakie planujemy w badaniu, a jest ich w planach znacznie więcej.

Wydawcy internetowi w dobie zagrożenia redukcją budżetów marketingowych muszą postawić na jakościowe dziennikarstwo. Marketerzy coraz większe znaczenie zaczynają przywiązywać do kontekstu, w jakim wyświetlane są ich treści. Bojkot Facebooka w połowie roku wynikał z tego, że marketerzy nie mieli pewności co do kontekstu, w jakim znajduje się ich produkt. Dlatego złagodzić efekt ewentualnych cięć budżetowych można będzie tylko angażując bardziej użytkownika, poprzez dostarczania lepszych i bardziej wiarygodnych treści.

16 lipca 2020 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w sprawie Maximilliana Schremsa (tzw. Schrems II), który to wyrok unieważnił ze skutkiem natychmiastowym (bez okresu przejściowego) tzw. Tarczę Prywatności umożliwiającą wcześniej przesyłanie danych osobowych do USA. Coraz większym wyzwaniem staje się więc ochrona prywatności - skutkująca pogarszaniem się możliwości podmiotów internetowych w kwestii analizy danych, targetowania i wszystkich działań związanych z identyfikacją użytkownika.

Robert Wielgo, członek zarządu IAB Polska

Wydarzenie rokuJednym z najważniejszych wydarzeń 2020 roku było bez wątpienia przejęcie Grupy Interia przez Cyfrowy Polsat. Znacząco wpływa to na dotychczasowy układ sił i w konsekwencji naturalne umocni pozycję Grupy Polsat na polskim rynku medialno-telekomunikacyjnym. Jest to największe wydarzenie tego typu od czasu przejęci przez Grupę o2 kontroli nad spółką Wirtualna Polska w 2014 roku.

Porażka / rozczarowanie / kryzys rokuTrudno nie nazwać największym kryzysem 2021 roku całej pandemicznej sytuacji na świecie, która znacząca wpłynęła na relokowanie budżetów, bądź też rezygnację z zaplanowanych działań w ramach zabezpieczenia środków finansowych. Nasza branża nie ucierpiała w tak dużym stopniu jak przykładowo gastronomia czy turystyka, ale spowolnienie i tak było widoczne. Według badania AdEx IAB Polska/PwC drugi kwartał 2020 roku przyniósł pierwszy historyczny spadek wartości reklamy online. Spadki w wydatkach odnotowały wszystkie branże z pierwszej piątki liderów tortu reklamowego online. Liczymy jednak na dynamiczne odbicie w nadchodzących kwartałach.

Trend rokuPodążając za globalnymi trendami IAB Polska postanowiło zintensyfikować działania wokół szeroko pojętej jakości. Aby zachować tempo rozwoju całej branży, przy jednoczesnym pojawianiu się pewnych negatywnych zjawisk, przykładowo cyberprzestępczości czy fraudów, powinniśmy skupić się na wyeliminowaniu nadużyć i uszczelnieniu całego ekosystemu reklamowego. Podnoszenie jakości traktujemy priorytetowo, dlatego IAB Polska po wielu miesiącach intensywnych prac zainaugurowało autorski Program QUALID. Wzrost jakości oferowanych działań przełoży się nie tylko na sprawniej działający system, ale również zwiększenie zaufania konsumentów do marek.

Jak pandemia wypłynęła na branżęWarto jest wskazać dwa aspekty wpływu pandemii na branżę. Pierwszy jest ewidentnie negatywny i dotyczy wzrostu poczucia strachu, relokowania budżetów, redukcji zespołów - lista niekorzystnych elementów jest niestety długa.

Drugi aspekt, o wiele bardziej optymistyczny, dotyczy pozytywnych zmian, które zostały wymuszone przez pandemię. Przede wszystkim zaczęły być promowane bardziej elastyczne formy realizacji zleceń i działań, co wpływa na konkurencyjność całej branży. Dynamicznie przyśpieszył cały proces digitalizacji gospodarki, niejako wymuszony przez pandemiczne zmiany naszego stylu życia. Cyfryzacja z dnia na dzień stała się nadzieją  gospodarki, a cyfrowa edukacja i transformacja przedsiębiorstw jest obecnie podstawową potrzebą. Nowa organizacja pracy oraz konieczność wykorzystania w większym zakresie nowoczesnych technologii wymagają wiedzy, dobrania odpowiednich narzędzi i doświadczeń firm, które proces cyfryzacji mają już za sobą. Branża reklamowa jako jedna z nielicznych posiada ten unikatowy know-how i jest gotowa wspierać polski biznes w transformacji cyfrowej.

Trzy najważniejsze wyzwania w 2021 roku2021 rok będzie stał pod znakiem rewitalizacji. Cały ekosystem reklamowy wymaga odbudowy, aby funkcjonował jeszcze lepiej niż do tej pory. Jest to o tyle pozytywny moment zwrotny, że daje nam przestrzeń do wzmocnienia takich filarów jak jakość czy transparentność.

Drugim wyzwaniem jest kwestia pozytywnego kierunku rozwoju prac legislacyjnych dotyczących implementacji przepisów w zakresie prawa komunikacji elektronicznej i rozporządzeń unijnych, w tym zwłaszcza tzw. Digital Services Act, co ma bezpośrednie przełożenie na model funkcjonowania branży. Po trzecie myślę, że wszyscy życzymy sobie obniżenia temperatury sporów politycznych, co będzie miało pozytywny wpływ na utrzymanie niezależności i wiarygodność mediów w Polsce.

Cykl: Podsumowania 2020 roku i prognozy na 2021