Sprawa dotyczy polskiego generatywnego modelu językowego PLLuM (Polish Large Language Model), nad którym pracuje konsorcjum sześciu jednostek naukowych: Politechniki Wrocławskiej, Instytutu Podstaw Informatyki PAN, Instytutu Slawistyki PAN, Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej, Ośrodka Przetwarzania Informacji oraz Uniwersytetu Łódzkiego przy wsparciu Ministerstwa Cyfryzacji.
Pod koniec marca konsorcjum wystosowało do Izby Wydawców Prasy list z propozycją współpracy nad modelem. Miałaby ona polegać na udostępnieniu treści należących do mediów do treningu PLLuM.
– Nie negując inicjatywy stworzenia polskiego modelu językowego, jaki ma być wykorzystywany w polskim modelu sztucznej inteligencji, pragniemy zwrócić Państwa uwagę na fakt, iż w przedmiotowym piśmie nie ma mowy o podpisaniu umów licencyjnych. Uzasadniona jest więc supozycja, iż ww. konsorcjum czyni starania o pozyskanie materiałów prasowych za darmo, pomimo otrzymania wspomnianego dofinansowania z Ministerstwa Cyfryzacji – podał w komunikacie Marek Frąckowiak, prezes Izby Wydawców Prasy. Organizacja z pisma presuponuje, iż „iż przekazanie materiałów może oznaczać stracenie kontroli nad ich wykorzystywaniem”.
NASK odpowiada wydawcom
Z takim podejściem do tematu zdecydowanie nie zgadza się Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa – Państwowy Instytut Badawczy, zaangażowana w prace nad PLLuM. W oświadczeniu wysłanym Wirtualnemedia.pl NASK podkreśla, że tworzone narzędzie służyć ma „dobru publicznemu” i że „przyda się on dziennikarzom, przedsiębiorcom i naukowcom”. Nie ma mowy o korzystaniu z treści mediów bez licencji – zapewnia NASK.
„Nie chcemy popełniać błędów, które miały miejsce w innych krajach. Dlatego wykorzystanie danych przekazanych przez wydawców do opracowania otwartego modelu językowego odbywa się zawsze za ich zgodą oraz na podstawie umowy licencyjnej. W pracach nad tym modelem korzystamy także z otwartych danych, przestrzegając obowiązujących regulacji prawnych, które dotyczą wykorzystania tych treści do tworzenia modeli językowych. 28 marca wysłaliśmy list adresowany do wydawców. Jego celem jest zaproszenie mediów do rozmów, i nie ma w nim podstaw by wnioskować, że chcielibyśmy pracować razem bez podpisywania stosownych umów, chroniących twórców treści, na których nasz model będzie się uczyć” – czytamy w oświadczeniu NASK.
PLLuM w założeniu ma działać na otwartej licencji do zastosowań naukowych, edukacyjnych, biznesowych czy administracyjnych. Model zakłada “opracowanie obszernego i zróżnicowanego zbioru danych, oddającego złożoność języka polskiego”, jak podano na stronie opisującej projekt.
