"W ostatnim kwartale 2022 r. oddano do użytkowania w Polsce rekordowo wysoką liczbę mieszkań tj. 71,6 tys. (wzrost o ok. 24,3 proc. kw./kw. i ok. 1,4 proc. r/r), co było efektem aktywności deweloperów z ubiegłych lat" - przekazał NBP w raporcie "Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w IV kwartale 2022 r.".
Wskazano, że oddawano głównie mieszkania na sprzedaż i wynajem (ok. 62 proc.) oraz indywidualne (ok. 36 proc.). "Wśród ogółu oddawanych mieszkań z ok. 65,6 proc. w IV kw. 2021 r. do ok. 69,1 proc. w IV kw. 2022 r. zwiększył się udział mieszkań oddanych do użytkowania w tzw. pozostałej Polsce, zwłaszcza w okolicach dużych miast" - wskazano. Wyjaśniono, że jest to związane z wysokim popytem w tych ośrodkach i "wyczerpywaniem się dobrze zlokalizowanych terenów budowlanych w samych miastach".
Liczba ok. 35,5 tys. mieszkań, których budowę rozpoczęto była niższa o 41,8 proc. od notowanej w IV kw. 2021 r. - zaznaczyli autorzy raportu. "Rozpoczęta budowa mieszkań spadła zarówno w największych miastach, jak i pozostałej Polsce. Tu także dominowały mieszkania na sprzedaż i wynajem (ok. 57,6 proc.) oraz indywidualne (ok. 41 proc.)" - poinformowano.
Dodano, że 60,5 tys. mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia, to mniej niż w poprzednich kwartałach o ok. 8,4 proc. kw./kw. i ok. 29,4 proc. w ujęciu rocznym.
Jak wskazano, rozpoczęto budowę 35,5 tys. mieszkań, czyli mniej o ok. 21,1 proc. kwartał do kwartału i mniej o blisko 41,8 proc. rok do roku. Według analityków NBP wolniej rosły koszty budowy mieszkań, czyli materiałów, robocizny, najmu sprzętu, co było związane z niższymi rozmiarami produkcji budowlano-montażowej. Odnotowano też spadek zainteresowania zakupami terenów budowlanych oraz zmniejszenie ich cen.
W ocenie analityków NBP, na rynku mieszkaniowym obserwuje się stabilizację i "poszukiwanie nowego punktu równowagi po istotnej korekcie popytu". W 2022 r. na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych sprzedano ok. 35 tys. mieszkań, czyli ok. 34 tys. mniej względem 2021 r. (tj. -49 proc. r/r) - wynika z raportu. Liczba sprzedanych kontraktów deweloperskich na budowę mieszkań na największych rynkach pierwotnych, po istotnym spadku popytu mieszkaniowego w III kw. 2022 r., "nieznacznie wzrosła i wyniosła ok. 8,5 tys., była jednak o ponad połowę niższa niż przed rokiem".
Dodano, że w IV kwartale br. nominalne średnie ceny transakcyjne mkw. mieszkań wzrosły w Warszawie oraz 10. miastach, natomiast zmniejszyły się w 6. miastach. Nominalne ceny transakcyjne (RPT) rosły r/r zwłaszcza w Gdyni, Krakowie Poznaniu i w 10. miastach, co częściowo wynikało m.in. ze zmiany struktury mieszkań sprzedanych (wyższego udziału transakcji w lepszych lokalizacjach niż na obrzeżach miast), a nie z korekty cen przez deweloperów.
Podobne zjawiska, jak zaznaczono, wystąpiły na rynku wtórnym. "Nominalne ceny transakcyjne na rynku wtórnym wzrosły nieznacznie w Warszawie, Gdańsku i 10. miastach. Utrzymywał się popyt na mieszkania starsze, lepiej położone, ale mniejsze" - zaznaczono. Analitycy zaobserwowali spadki cen realnych, szczególnie znaczące w Warszawie.
Z kolei poziom średnich, transakcyjnych stawek najmu mkw. mieszkań (nie uwzględniając opłat eksploatacyjnych i opłat za media) wzrósł względem poprzedniego kwartału m.in. w Warszawie. Dodano, że od II połowy 2021 r. systematycznie zmniejsza się liczba mieszkań w ofercie najmu. "Inwestorzy nadal poszukiwali w nieruchomościach bezpieczeństwa dla lokowanego kapitału, a w mniejszym stopniu oczekiwali atrakcyjnej stopy zwrotu" - stwierdzono.
Autorzy publikacji zaznaczyli, że w IV kw. 2022 r. wartość wypłat nowych kredytów mieszkaniowych w Polsce była niższa od wypłat kredytów w tym samym okresie 2021 r. Wartość nowych umów gospodarstw domowych na złotowe kredyty mieszkaniowe (bez umów renegocjowanych) według danych NBP wyniosła w IV kwartale ub.r. 6,3 mld zł, "tj. była niższa o ok. 2,9 mld zł (-31 proc.) wobec wielkości z poprzedniego kwartału oraz niższa o ok. 16,8 mld zł (-72 proc.) względem IV kw. 2021 r.".
Szacowana stopa zwrotu z kapitału własnego (ROE) deweloperów mieszkaniowych z projektów inwestycyjnych wyniosła ok. 21 proc. - "nieznacznie wzrosła wobec poprzedniego kwartału, nadal utrzymując się na względnie wysokim poziomie". "Mimo utrzymywania się zmniejszonego popytu na mieszkania, nadal wysokie na tle innych branż szacowane stopy zwrotu z projektów mieszkaniowych, przyczyniły się do podejmowania działań w celu uzyskania kolejnych pozwoleń na budowę mieszkań" - stwierdzono.
Według raportu szacowana wartość transakcji nieruchomości komercyjnych nabytych w celach inwestycyjnych, tj. przeznaczonych na wynajem, wyniosła w 2022 r. ok. 5,3 mld euro. "Około 35,6 proc. wartości transakcji dotyczyło powierzchni magazynowych, 34,9 proc. powierzchni biurowych, natomiast tylko 22,7 proc. transakcji dotyczyło powierzchni handlowych" - przekazano.
