Kiedy zwolnienia grupowe?
Zwolnienia uważane są za „grupowe”, gdy pracodawca rozwiązuje stosunki pracy z pracownikami w okresie nie przekraczającym 30 dni, a zwolnienie obejmuje co najmniej:
1. 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników, 2. 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników, 3. 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.
Do pracowników, o których mowa powyżej, należy zaliczyć pracowników, z którymi w ramach grupowego zwolnienia następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, jeżeli dotyczy to co najmniej 5 pracowników.
Procedura zwolnienia grupowego obejmuje cztery główne etapy:
ETAP I - konsultacje
O planowanych zwolnieniach grupowych pracodawca jest zobowiązany poinformować związki zawodowe. Jeżeli u danego pracodawcy nie działają związki zawodowe, uprawnienia tych organizacji przysługują przedstawicielom pracowników.
Konsultacje dotyczą w szczególności: • wyjaśnień dotyczących powodów zwolnień, • liczby osób, które są nimi objęte, • okresu, w jakim proces ten będzie przeprowadzony, • możliwości uniknięcia lub zmniejszenia rozmiaru grupowego zwolnienia, • proponowanych kryteriów kwalifikowania do zwolnienia i sposobie rozstrzygania kwestii pracowniczych związanych z tym zwolnieniem, zwłaszcza możliwości przekwalifikowania lub przeszkolenia zawodowego, a także uzyskania innego zatrudnienia przez zwolnionych pracowników
ETAP II - porozumienie, albo regulamin
Związki zawodowe mają 20 dni na zawarcie porozumienia z pracodawcą. Termin liczy się od dnia zawiadomienia związków o zwolnieniach. W porozumieniu określa się zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia, a także obowiązki pracodawcy w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia innych spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem.
Może być tak, iż nie będzie możliwe uzgodnienie treści porozumienia ze wszystkimi związkami wówczas pracodawca uzgadnia treść porozumienia z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi. A gdy i tu nie dojdzie pracodawca do porozumienia, to zasady zwolnień pracodawca ustala samodzielnie w regulaminie zwolnień grupowych, uwzględniając w miarę możliwości propozycje związków zawodowych.
Ważne: Jeżeli u danego pracodawcy nie ma związków zawodowych, to regulamin zwolnień grupowch ustala również samodzielnie pracodawca. Treść regulaminu powinna być skonsultowana z przedstawicielami pracowników.
ETAP III - zawiadomienie powiatowego urzędu pracy
Należy pamiętać, iż o zwolnieniach grupowych trzeba dodatkowo poinformować urząd pracy. Pracodawca musi to uczynić dwa razy: przed konsulatcjami ze związkami zawodowymi oraz, gdy zostanie zawarte z nimi porozumienie. Zakres informacji przekazywanych urzędowi obejmuje najważniejsze ustalenia zawarte w porozumieniu ze związkami zawodowymi albo wydanym przez pracodawcę regulaminie zwolnień.
ETAP IV - rozwiązanie stosunków pracy
Aby je rozpocząć musi upłynąć minimum 30 dni od daty zawiadomienia urzędu pracy.
Gdy pracodawca nie przestrzega zasad zwolnień grupowych
W przypadku naruszenia przepisów dotyczących zwolnień grupowych, pracodawca może zostać ukarany grzywną. Poza tym pracodawca, który przeprowadzając zwolnienia grupowe nie zachowa procedury zwolnień musi się liczyć z ryzykiem wystąpienia z roszczeniami przez zwalnianych pracowników.
Uwaga: Pracownicy mogą bowiem żądać, w zależności od sytuacji, uznania wypowiedzenia za bezskuteczne, przywrócenia do pracy bądź zapłaty odszkodowania.
Kancelaria Prawna Skarbiec
