Z przyjętego przez rząd projektu ustawy dotyczącej zatrudniania cudzoziemców wynika, że pracodawca przed zatrudnieniem takiej osoby powinien zażądać od niej dokumentu potwierdzającego legalność pobytu w Polsce oraz przechowywać go przez cały okres zatrudnienia.
„Tymczasem weryfikowanie legalności pobytu cudzoziemca powinno pozostawać w gestii państwa, w którego granicach zjawisko imigracji występuje. Projekt ustawy próbuje ten problem przerzucić na pracodawców, obciążając ich dodatkowo różnymi rodzajami odpowiedzialności w razie niezastosowania się do obowiązujących przepisów. Ponadto, wprowadzenie represyjnych kar, jak również obowiązku administracyjnego przechowywania dokumentacji zatrudnionego cudzoziemca, mogą w ogóle odstraszyć pracodawców od zatrudniania cudzoziemców.
Zastrzeżenia budzi także obowiązek uzupełnienia dokumentacji już zatrudnionych cudzoziemców w terminie czterdziestu pięciu dniu od dnia wejścia w życie ustawy. To zbyt krótki okres, zwłaszcza, że uzyskanie odpowiedniego zaświadczenia przez cudzoziemca uzależnione jest od decyzji właściwych organów państwa” – ocenia Ewelina Pietrzak, ekspert PKPP Lewiatan.
Jeżeli pracodawca nie wywiąże się z powyższych obowiązków grozić mu będą kary finansowe, w tym m. in. grzywna nie niższa niż 3 000 zł. Przedsiębiorca, który nielegalnie powierzył cudzoziemcowi, inną pracę zarobkową lub pełnienie funkcji w rozumieniu ustawy o cudzoziemcach, poniesie również koszty jego wydalenia z Polski.
Jeszcze surowsze kary, nawet do trzech lat pozbawienia wolności, przewidziane zostały dla pracodawców zatrudniających osoby będące ofiarami przestępstwa handlu ludźmi lub w warunkach powodujących szczególny wyzysk.
Ustawa ponadto przewiduje szereg innych sankcji dla pracodawców jak np. obciążenie ich kosztami przesłania zaległych płatności do państwa, do którego cudzoziemiec powrócił lub został wydalony, czy też nawet wykreśleniem z rejestru agencji zatrudnienia.
„Projekt ustawy słusznie zakłada karanie pracodawców wykorzystujących i wyzyskujących cudzoziemców, których sytuacja jest szczególnie trudna ze względu na brak prawa do przebywania na terytorium Polski. Konieczna jest również walka z nielegalną imigracją obywateli państw trzecich, których bezprawne zatrudnianie powiększa tylko szarą strefę. Jednak część zaproponowanych rozwiązań budzi sprzeciw pracodawców”- dodaje Ewelina Pietrzak.
Ustawa dotycząca zatrudniania cudzoziemców wdraża do polskiego prawa postanowienia unijnej dyrektywy. Chodzi w niej o ograniczenie nielegalnej imigracji do Unii Europejskiej.
