Fałszywe reklamy na Facebooku ze znanymi osobami to prawdziwa plaga, o czym na naszych łamach pisaliśmy niejednokrotnie. Oszuści chętnie żerują na wizerunkach biznesmenów, polityków, sportowców czy dziennikarzy, bo budzą zaufanie.
Uwaga na deepfake z Brzoską i Onet Rano
Schemat oszukańczych reklam z wykorzystaniem AI jest bardzo prosty – powszechnie znana postać opowiada o nowej, przełomowej inwestycji, która bez wysiłku przynosi każdemu zwrot – wystarczą nawet niewielkie środki. Spoty udają na przykład wywiad w mediach, a to dodatkowo uwiarygadnia przekaz oszustów.
Tak też działa kłamliwa reklama piramidy finansowej krążąca na Facebooku. Ostrzegał przed nią na LinkedIn Maciej Kossowski, prezes Związku Pracodawców Wydawców Cyfrowych.
Deepfake, emitowany na Facebooku jako treść sponsorowana, przedstawia fałszywą rozmowę Mikołaja Kunicy, redaktora naczelnego Business Insider Polska z Rafałem Brzoską w programie Onet Rano. Szef InPostu "opowiada" o "państwowej inicjatywie zapewnienia pasywnego dochodu obywatelom Polski", prostym programie, który daje szybki zysk. Na pierwszy rzut oka (i ucha) bardzo trudno zorientować się, że głos i wizerunek biznesmena i dziennikarza są podrobione.
Dodatkowo nazwa strony emitującej fałszywkę brzmi "Breaking Point News", co ma sugerować, że mamy do czynienia z mediami.
RASP zgłosi deepfake z Facebooka regulatorom
– Kategorycznie sprzeciwiamy się nieuprawnionemu wykorzystywaniu wizerunku naszych dziennikarzy oraz fragmentów programów produkowanych przez marki RASP. Materiał opublikowany w mediach społecznościowych stanowi deep fake programu Onet Rano z prowadzącym Mikołajem Kunicą, redaktorem naczelnym Business Insider Polska oraz jego gościem – Rafałem Brzoską. Żadna z osób widocznych w ukradzionym filmie nie wypowiedziała słów przypisanych im przez narzędzia AI – czytamy w oświadczeniu Ringier Axel Springer Polska przekazanym portalowi Wirtualnemedia.pl.
Właściciel Business Insider Polska wyraża też "stanowczy sprzeciw wobec każdej manipulacji, w tym z użyciem AI, podważającej wiarygodność dziennikarzy RAS Polska oraz wobec szerzenia dezinformacji poprzez nadużycie marek i wizerunku naszych programów".
Jak wynika z przekazanego nam oświadczenia, Ringier Axel Springer Polska podejmie w sprawie fałszywej reklamy kroki prawne poprzez m.in. zgłoszenie do UKE i UOKiK w celu ochrony wizerunku dziennikarzy RASP. "Będziemy niezmiennie przeciwdziałać rozpowszechnianiu fałszywych treści i dezinformacji w mediach społecznościowych" - podano.
Facebook: stosujemy technologię do wykrywania deepfake
Teoretycznie Facebook zwalcza reklamy niespełniające wymogów regulaminu. Zapytaliśmy przedstawicieli firmy, czemu ewidentny deepfake ze znanym biznesmenem oraz z dziennikarzem został zatwierdzony przez system reklamowy Mety. W odpowiedzi firma zapewniła o podejmowanych wysiłkach na rzecz walki z fałszywymi reklamami.
– Wykorzystywanie wizerunku osób publicznych w celu oszukiwania użytkowników jest sprzeczne z naszymi zasadami. Usuwamy tego typu reklamy i konta, gdy tylko je wykryjemy – przekazał portalowi Wirtualnemedia.pl dział komunikacji Mety. Firma potwierdziła, że wskazany deepfake z Brzoską i Kunica został z Facebooka usunięty, podobnie jak konto, z którego go umieszczono.
W marcu tego roku koncern wdrożył technologię rozpoznawania twarzy w UE, w tym w Polsce, "aby pomóc w identyfikowaniu i usuwaniu reklam, które wykorzystują wizerunek osób publicznych do zwabiania ludzi w pułapkę oszustwa".
– Niedawno rozszerzyliśmy zakres stosowania tej technologii, aby pomóc nam identyfikować i usuwać konta podszywające się pod osoby publiczne. Jak dotąd wydaje się, że stosowanie tej technologii przynosi efekty: w pierwszej połowie 2025 r. liczba zgłoszeń użytkowników dotyczących oszustw reklamowych wykorzystujących wizerunki celebrytów spadła o 22 proc. w skali globalnej w stosunku do całkowitej liczby wyświetleń reklam – podaje w odpowiedzi na pytanie Wirtualnemedia.pl Meta.
Brzoska walczy z Metą
Rafał Brzoska jest jedną ze znanych osób, która publicznie walczy z Metą w sprawie wykorzystywania wizerunku znanych osób bez ich zgody w reklamach na Facebooku i Instagram. Reklamy te zmodyfikowane były technologią deepfake i promowały m.in. platformy inwestycyjne, wprowadzając odbiorców w błąd i wykorzystując popularność Brzoski, by wzbudzać większe zaufanie i klikalność.
W sierpniu 2024 r. prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) Mirosław Wróblewski zobowiązał Meta Platforms Ireland Limited do wstrzymania na trzy miesiące wyświetlania tych fałszywych reklam z Rafałem Brzoską i jego żoną na polskim rynku. Decyzja była przełomowa, ponieważ po raz pierwszy UODO zastosował takie narzędzie przeciwko rozpowszechnianiu scamów z użyciem danych znanych osób. Prezes Urzędu podkreślił, że działania te naruszały prawo do ochrony danych osobowych i narażały Brzoskę na poważne szkody wizerunkowe i finansowe.
Meta początkowo nie zgodziła się z tymi postanowieniami i wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, domagając się stwierdzenia ich nieważności lub uchylenia. Jednak później zdecydowała się skargę wycofać, a sąd umorzył postępowanie.
