Projekt nowelizacji ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną ma dostosować polskie prawo do unijnego Aktu o usługach cyfrowych (DSA) i wprowadzić mechanizmy umożliwiające blokowanie nielegalnych treści w internecie. Projekt przewiduje, że nadzór nad stosowaniem DSA w większości przypadków będzie sprawować prezes UKE, a KRRiT odpowiadałaby za platformy wideo, zaś UOKiK za platformy handlowe.
– Wysłuchanie publiczne pokazało, że projekt idzie w kierunku zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony użytkownikom w internecie – mówił wiceszef resortu Dariusz Standerski w rozmowie z dziennikarzami.
– Nie możemy pozwalać więcej na to, żeby procedura blokowania lub odblokowywania treści kończyła się tylko na arbitralnej, często automatycznej decyzji tego czy innego portalu. Polski użytkownik, tak jak użytkownicy w innych państwach Unii Europejskiej, muszą mieć ścieżkę odwoławczą – dodał.
Już 9 mld treści zablokowanych na mocy DSA
Standerski wskazał też, że każdą zablokowaną na mocy DSA treść można sprawdzić na stronach Komisji Europejskiej i że obecnie na terenie UE jest już ich ponad 9 mld. – Wszystko jest transparentne – podkreślił.
W swoim wystąpieniu szefowa KRRiT podkreśliła, że wdrażanie przepisów unijnego rozporządzenia DSA musi odbywać się z pełnym poszanowaniem konstytucyjnych gwarancji wolności słowa i prawa do informacji. Zwróciła uwagę na potrzebę zachowania równowagi między ochroną użytkowników internetu a zapewnieniem, by nowe przepisy nie prowadziły do arbitralnych decyzji administracyjnych i nie stanowiły formy cenzury.
– Krajowa Rada stoi na straży wolności słowa i prawa do informacji. Wdrażając DSA, musimy zadbać o to, aby mechanizmy walki z nielegalnymi treściami nie stały się narzędziem ograniczania debaty publicznej. KRRiT chce pozostać regulatorem, a nie cenzorem – podkreśliła przewodnicząca Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Agnieszka Glapiak. Podobne obawy zgłaszał jej poprzednik Maciej Świrski.
Szefowa KRRiT zaznaczyła, że w obecnym kształcie projekt nie przewiduje jasnych i terminowych zasad odwołania się od decyzji o usunięciu treści, co w praktyce może prowadzić do długotrwałego blokowania kanałów lub stron internetowych. Regulator chce szybkiej ścieżki odwoławczej i rozszerzenia jego uprawnień na wszystkie treści internetowe, a więc także posty, blogi czy komentarze.
Projekt umożliwia wpisanie stron naruszających prawa autorskie na listę ostrzeżeń oraz uprawnia osoby fizyczne, prokuraturę i Policję do wnioskowania o zablokowanie nielegalnych treści. W projekcie wymieniono 27 kategorii czynów, których treści mogą podlegać blokowaniu, w tym nawoływanie do nienawiści, prezentowanie treści pornograficznych z udziałem małoletnich czy naruszanie praw autorskich.
Brak DSA sprzyja gigantom technologicznym?
W czasie wysłuchania publicznego głos zabrały organizacje pozarządowe, przedstawiciele branży medialnej oraz eksperci ds. cyberbezpieczeństwa. Przedstawiciele środowisk twórczych oceniają, że wprowadzenie przepisów ograniczających piractwo jest istotne dla ochrony kultury — Teresa Wierzbowska podała, że straty dla Skarbu Państwa z powodu nieszczelnej dystrybucji treści mogą sięgać blisko 2 mld zł.
Z drugiej strony organizacje zajmujące się cyberbezpieczeństwem ostrzegały, że rozszerzenie listy ostrzeżeń o strony łamiące prawa autorskie może osłabić jej transparentność i funkcję ochronną. Zaufana Trzecia Strona i portal CyberDefence24 wskazywały na takie ryzyko.
Projekt przewiduje, że autor spornej treści otrzyma zawiadomienie o rozpoczęciu procedury i będzie miał dwa dni na przedstawienie stanowiska. Nakaz usunięcia treści może wydać prezes UKE albo przewodniczący KRRiT w przypadku platform wideo. Od takiej decyzji nie przysługuje odwołanie administracyjne; autor może jednak wnieść sprzeciw do sądu powszechnego.
W praktyce DSA dla polskich użytkowników oznacza szybsze mechanizmy reagowania na nielegalne materiały i wyraźniejsze reguły odpowiedzialności platform. Jednocześnie przedłużające się prace legislacyjne lub ewentualne zablokowanie nowelizacji mogłyby premiować podmioty, które nie poddały się regulacjom DSA. Na przykład gigantów technologicznych lub administrację amerykańską.
Podnosiła to m.in. prezeska fundacji Panoptykon Katarzyna Szymielewicz. – Stosuje ona narrację o cenzurze po to, żeby nas przestraszyć i odwrócić uwagę polityków od władzy platform internetowych i jej konsekwencji dla debaty publicznej – powiedziała podczas wysłuchania publicznego.
Izba Gospodarki Elektronicznej zwróciła uwagę, że projektowana regulacja to znacznie więcej niż kwestia usuwania nielegalnych treści. Brak wyznaczenia koordynatora ds. usług cyfrowych oraz określenia zasad jego działania może według organizacji prowadzić do nierównych warunków konkurencji między podmiotami rynkowymi.
– Podmioty, które już dostosowały się do wymogów DSA i poniosły koszty wdrożenia, znajdują się dziś w mniej korzystnej sytuacji wobec tych, którzy jeszcze nie respektują nowych przepisów. e-Izba apeluje o spójne, przejrzyste i równe ramy prawne, które zapewnią uczciwą konkurencję i stabilne warunki rozwoju rynku cyfrowego w Polsce – poinformowała Izba Gospodarki Elektronicznej na portalu LinkedIn.
Źródło częsci tekstu: PAP
