Rodzic, który samotnie wychowuje dziecko może zaoszczędzić na podatku od 556 złotych do nawet kilku tysięcy. Za zaoszczędzoną kwotę może więc sfinansować wakacje dziecka lub zrobić potrzebne zakupy. W ramach specjalnej akcji „Zmniejsz podatek”, Tax Care podpowiada, kiedy i jak można skorzystać z preferencji podatkowych przewidzianych dla rodziców.
Podwójny podatek od połowy dochodów Z preferencyjnego sposobu opodatkowania mogą skorzystać osoby, które samotnie wychowują dzieci, jeśli spełnią określone w ustawie warunki. Podatek jest w takim przypadku określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów. Do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany (na podstawie ustawy o PIT). Jest to rozwiązanie korzystne szczególnie w sytuacji, gdy dochody samotnej osoby przekroczyły pierwszy próg podatkowy (dochody powyżej 85 528 zł). Dzięki temu zabiegowi zostaną w całości opodatkowane stawką 18 %, podczas gdy przy odrębnym rozliczeniu nadwyżka opodatkowana zostałaby stawką 32 %.
Przykład: Ania samotnie wychowuje 5 letniego syna. W 2011 r. uzyskała dochód z pracy w wysokości 50 000 zł (I próg podatkowy). Spełnia warunki do rozliczenia, jako samotny rodzic. Jej podatek wyniesie 7 888 zł. Gdyby jednak nie mogła rozliczyć swoich dochodów razem z dzieckiem zapłaciłaby 8 444 zł. Różnica w tym przypadku wyniesie 556 zł. Gdyby jednak dochody Ani przekroczyły I próg podatkowy i wyniosły 100 000 zł, korzystając z omawianej preferencji zapłaciłaby mniej o 2 582 złotych. Uwaga: w przykładzie nie zostały uwzględnione żadne potencjalne ulgi podatkowe.
Samotnie ale nie przez cały rok Warunki, jakie muszą zostać spełnione odnoszą się zarówno do dzieci, jak i rodzica. Rodzic powinien podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (z wyjątkiem przewidzianym dla osób zamieszkujących w innym państwie UE lub EOG) oraz faktycznie wychowywać dziecko.
Z preferencji tej skorzystają rodzice, którzy samotnie wychowują dzieci: 1. małoletnie lub 2. bez względu na wiek, które otrzymały zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną lub 3. do ukończenia 25 roku życia, uczące się w szkołach, jeżeli nie uzyskały one dochodów podlegających opodatkowaniu według skali lub dochodów kapitałowych w łącznej wysokości przekraczającej 3 089 zł (z wyjątkiem renty rodzinnej). Wniosek o taki sposób opodatkowania wyraża się w rocznym zeznaniu podatkowym.
Ważne! Ustawa o PIT nie wymaga by dla skorzystania z prawa do preferencyjnego rozliczenia osoba samotnie wychowywała dziecko przez cały rok. Wystarczające jest, by stan taki zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych (np. ITPB2/415-929/09/BK). Tak samo przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa do preferencyjnego opodatkowania od tego, czy w trakcie roku podatkowego dziecko ukończyło 25 lat i czy studiowało cały rok. Wystarczające jest, aby taki stan zaistniał w ciągu roku (np. ILPB2/415-220/10-2/JK).
Jesteśmy w Unii Europejskiej Z preferencji tej skorzystają także osoby, które mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Warunki są dwa. Jeden to certyfikat rezydencji potwierdzający miejsce zamieszkania w jednym z tych krajów dla celów podatkowych. Drugi to wymóg osiągnięcia podlegających w Polsce przychodów w wysokości stanowiącej co najmniej 75 % całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym. Ważne! Osoby takie muszą sprawdzić, czy istnieje ratyfikowana umowa międzynarodowa, która pozwala polskim organom podatkowym uzyskać informacje podatkowe od państwa, w którym zamieszkują.
Ograniczenia dla samotnych Z preferencji tych nie można jednak skorzystać w sytuacji, gdy dochody (przychody) osoby samotnie wychowującej dzieci lub jej dziecka opodatkowane są podatkiem liniowym, tonażowym lub na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Rozliczenie jako samotny rodzic wyklucza również złożenie zeznania podatkowego po terminie. Nawet jednodniowe opóźnienie w złożeniu zeznania rocznego może bardzo drogo kosztować, zarówno ze względu na utratę prawa do preferencyjnych warunków rozliczenia podatku, jak i ewentualne sankcje karno-skarbowe.
Ulga prorodzinna jeszcze dla wszystkich Rodzice (opiekunowie), którzy wychowują dziecko zarówno małoletnie jak też uczące się do 25 roku życia oraz otrzymujące zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną – bez względu na wiek mogą skorzystać z tzw. ulg prorodzinnej. Pozwala ona zmniejszyć wyliczony podatek o 1112,04 zł. Jeśli jednak dziecko urodziło się dopiero w tym roku trzeba obliczyć tę kwotę przyjmując 92,67 zł za każdy miesiąc wychowywania dziecka albo sprawowania opieki. Jeśli w tym samym miesiącu w stosunku do jednego dziecka wykonywana jest władza rodzicielska, pełniona funkcja opieki, to każdy z podatników ma prawo odliczyć kwotę 3,089 zł za jeden dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.
Odlicz w zeznaniu i wypełnij załącznik PIT-O Odliczenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym. W składanym załączniku podajemy liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia.
Katarzyna Rola-Stężycka Kierownik Zespołu Analiz Podatkowych Tax Care
