Z "Indeksu cen w sklepach detalicznych w 2021" wynika, że w ub. roku w porównaniu do 2020 na 12 analizowanych kategorii produktów spożywczych aż 10 zdrożało w porównaniu do 2020 roku, a tylko 2 potaniały. Średnia ze wszystkich kategorii produktów wskazuje, że w ub. roku w sklepach było drożej o 5,1 proc. niż w 2020 roku".
2021 rok Polacy zapamiętają jako rok drożyzny
Według Karola Kamińskiego z Centrum Analiz Grupy AdRetail, 2021 rok Polacy zapamiętają jako rok drożyzny. "Powagę sytuacji podkreśla liczba drożejących kategorii. Wprawdzie w ub. roku były miesiące, w których ceny w porównaniu do stycznia malały (w marcu o 0,5 proc., w kwietniu o 2,2 proc., w czerwcu o 5,9 proc., a w sierpniu o 3,6 proc.), były to jednak spadki niewielkie, wynikające głownie z sezonowości" wyjaśnił ekspert.
Wskazał, że z zebranych danych wynika, że w ub. roku najbardziej rdr podrożały produkty tłuszczowe - o 23,9 proc. w tym oleju o 32,3 proc., margaryny do pieczenia zdrożała o 14,6 proc., i masła o 8,9 proc.
Jak zaznaczył, za podwyżkę cen produktów tłuszczowych w główniej mierze odpowiadają drożejące oleje pochodzenia roślinnego na światowych rynkach. "Dodatkowy wzrost wykreowali sami konsumenci, którzy częściej kupowali olej na zapas, bo z każdej strony słyszeli, że mocno drożeje. Na masło i margarynę też wzrósł popyt, gdyż w czasie pandemii Polacy zaczęli więcej samodzielnie piec" - ocenił Kamiński.
Z analizy wynika, że kolejną najszybciej drożejącą kategorią w 2021 było tzw. inne artykuły, które zaliczyły średni wzrost cen rdr na poziomie 12 proc. "W tej kategorii najszybciej drożały karmy dla kotów i psów – odpowiednio o 17,7 proc. i 6,8 pro. Jak zauważyła Katarzyna Grochowska z Hiper-Com Poland, sieci handlowe długo nie podnosiły cen żywności dla kotów i psów, by pozostały konkurencyjne wobec oferowanych przez specjalistyczne sklepy. Jednak w końcu i oni podwyższyli ceny, na co w głównej mierze wpłynęły wzrosty cen energii i koszty produkcji" – wyjaśniła.
Wzrost cen mięsa
Według autorów analizy, w ub. roku konsumenci wyraźnie odczuli również wzrost cen mięsa. Średnio produkty w tej kategorii podrożały rdr o 5,9 proc. W tym, wołowina poszła w górę o 11,4 proc., cielęcina o 7,6 proc., drób zdrożał o 7,5 proc., za to wieprzowina staniała o 8,8 proc. rdr.
Jak wskazał Kamiński, od dłuższego czasu spada spożycie wyrobów mięsnych. "Branża rekompensuje sobie straty, podnosząc ceny. Do tego trzeba wziąć pod uwagę wzrost inflacji i cen surowców wykorzystywanych w produkcji, oraz większe koszty utrzymania zwierząt" - zaznaczył. Jak oceniał, prawdziwa drożyzna w tej kategorii dopiero nadejdzie w 2022.
Nieco mniej niż mięso, zdrożał w 2021 nabiał 4,9 proc. rdr. "Jogurt zaliczył o 10 proc. wzrost, ser żółty o 6,4 proc., mleko o 5,5 proc. Według analityków z UCE Research w ub.r. produkcja nie nadążała za popytem. Głównym odbiorcą tego rodzaju produktów na świecie są Chiny i właśnie tam ich niedosyt był szczególnie widoczny, co negatywnie kształtowało ceny w ujęciu globalnym - wskazali.
Z analizy wynika, że najmniejsze podwyżki zaliczyły takie kategorie, jak dodatki spożywcze – 0,6 proc. rdr, napoje – 0,7 proc. rdr, pieczywo – 0,9 proc., warzywa – 2 proc., a także produkty chemii gospodarczej, które zdrożały w 2021 o 2,8 proc. rdr.
Wśród produktów, które średnio staniały w 2021 r. są owoce (spadek o 3,7 proc. rdr) i produkty sypkie o 0,7 proc. W ub.r. w stosunku do stycznia owoce taniały głównie w lipcu, we wrześniu i w październiku – odpowiednio: o 6,5 proc., 6,1 proc. i 8,5 proc. - podano w Indeksie. "Z kolei produkty sypkie podrożały mocno w lutym o 24,4 mdm" – dodano.
Jak oceniła Grochowska, średni wynik za cały ubiegły rok w wysokości 5,1 proc. sprawia wrażenie, że wzrost cen był niewielki, a nawet okazał się mniejszy niż prognozowano. "Ostatnie miesiące 2021 roku, przyniosły poważne skoki, co w porównaniu do w miarę spokojnego początku ub. roku, dało finalnie mniejszy wynik. Jednak inflacja i podwyżki cen rozkręcają się stopniowo" - wskazała.
Dane pochodzą z cyklicznego raportu pt. „Indeks cen w sklepach detalicznych" autorstwa platformy badawczej UCE Research, Grupy AdRetail i Hiper-Com Poland. Indeks pokazuje średnią wartość cenową, notowaną miesiąc do miesiąca oraz 2021 rok do roku 2020. Indeks jest wynikiem analizy blisko 378 tys. cen detalicznych 45 produktów w 12 kategoriach. Badaniem objęto wszystkie na rynku dyskonty, hipermarkety, supermarkety, sieci convenience i cash&carry działające w 16 województwach.
