Konkurs o nagrody SDP obejmuje publikacje prasowe, radiowe, telewizyjne i internetowe oraz prace fotograficzne, opublikowane od 1 lipca 2012 r. do 30 września 2013 r. W danej kategorii do konkursu można zgłosić nie więcej niż trzy publikacje tego samego autora, a każda z nich może być zgłoszona tylko do jednej kategorii. Termin nadsyłania prac mija 15 listopada br. (w przypadku nagród za fotografię prasową - 30 listopada br.).
Rywalizacja odbywa się w tym roku w dwunastu kategoriach. Główna Nagroda Wolności Słowa, w wysokości 20 tys. zł, zostanie przyznana przez SDP za publikacje w obronie demokracji i praworządności, publikacji demaskujących nadużycia władzy, korupcję, naruszanie praw obywatelskich i praw człowieka.
Stowarzyszenie jest również fundatorem drugiej nagrody - Nagrody Watergate (15 tys. zł), przyznawanej za najlepszą pracę z zakresu dziennikarstwa śledczego.
Przyznane zostaną także nagrody im. Kazimierza Dziewanowskiego (za publikacje o problemach i wydarzeniach na świecie - 7 tys. zł), im. Macieja Łukasiewicza (za publikacje na temat współczesnej cywilizacji i kultury - 3 tys. zł), im. Eugeniusza Kwiatkowskiego (za dziennikarstwo ekonomiczne - 4 tys. zł) oraz im. Stefana Żeromskiego (za publikacje o tematyce społecznej - 10 tys. zł).
W tym roku pojawiły się nowe kategorie nagród: im. Janusza Kurtyki (za publicystykę o tematyce historycznej - 5 tys. zł), Nagroda Inicjatywy (za podejmowanie tematów ważnych dla społeczności lokalnych - 3 tys. zł) oraz im. Kazimierza Wierzyńskiego (za dziennikarstwo sportowe - 5 tys. zł). Z kolei fotoreporterzy i fotografowie mogą zgłaszać swoje prace do nagród im. Erazma Ciołka (za fotografię społecznie zaangażowaną - 5 tys. zł) oraz im. Eugeniusza Lokajskiego (za fotografię sportową - 5 tys. zł).
W ramach konkursu prowadzona jest również nagroda im. prof. Stefana Myczkowskiego - nagroda Klubu Publicystów Ochrony Środowiska "Ekos", przyznawana za najlepsze publikacje o problemach ochrony środowiska (5 tys. zł). Ponadto w każdej kategorii przewiduje się przyznanie honorowych wyróżnień.
Główne kryteria oceny prac to oryginalność i nowatorstwo, śmiałość w podejmowaniu tematów trudnych i kontrowersyjnych, atrakcyjność formalna przekazu i jego komunikatywność, walory dydaktyczne i estetyczne, rzetelność (zwłaszcza przy oddzielaniu informacji od opinii i komentarzy - podkreślanie co jest własną oceną, a co cytatem), wiarygodność, udokumentowanie źródeł i weryfikacja podanych treści, zachowanie proporcji i kontekstu sprawy. Nagradzane mają być przede wszystkim prace autorskie - indywidualne lub zespołowe, ale nagrody lub wyróżnienia mogą też zostać przyznane redakcji.
Zgłoszone do konkursu materiały będzie oceniało dwustopniowe jury. Jako pierwsze pracuje jury selekcyjne, którego każdy z czterech ekspertów zapoznaje się ze wszystkimi nadesłanymi na konkurs pracami i rekomenduje najlepsze do wyróżnienia. Laureatów wybiera jury główne konkursu, kierując się wskazaniami selekcjonerów. Odrębny skład jurorów przyzna nagrody za zdjęcia, fotoreportaże i fotokasty. Jury główne ma także możliwość nagrodzenia prac nie zgłoszonych do konkursu.
Ogłoszenie wyników konkursu oraz uroczystość wręczenia nagród i wyróżnień odbędzie się w styczniu 2014 r. Nagrody SDP są przyznawane od 1992 r.
