Za podlegające opodatkowaniu PIT-em przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy ustawodawca uważa – zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT – wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności:- wynagrodzenia zasadnicze,- wynagrodzenia za godziny nadliczbowe,- różnego rodzaju dodatki, nagrody,- ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto- świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również- wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Ze względu na brak definicji „innych nieodpłatnych świadczeń” w przepisach ustawy PIT fiskus inaczej interpretował podobne sprawy podatników. Czy takim opodatkowanym przychodem pracownika będzie skorzystanie przez niego z wynajętego przez szefa toru na kręgielni?
Bez przychodu i bez podatku
Z taką wątpliwością zwrócił się do fiskusa pracodawca, który nabył tor na kręgle z przeznaczeniem na wynajem go dla pracowników firmy, następie udostępnił im go. Nie był jednak w stanie wskazać, który pracownik, ile czasu i czy w ogóle z niego korzysta. Zdaniem pracodawcy za korzystanie z tego typu świadczenia (czy podobnych do niego np. przy opłacie za basen czy wynajmie sali gimnastycznej) nie powinien on opodatkowywać osób, które biorą udział w takich świadczeniach. Fiskus zaprzeczył i kazał płacić podatek.
Po kilku latach Minister Finansów dementuje powyższe stanowisko urzędu skarbowego, zmieniając niekorzystną dla podatnika interpretację w interpretacji indywidualnej z dnia 17 września 2015 r. o sygn. DD3.8222.2.297.2015.OBQ.
Mimo bardzo szerokiego ujęcia w art. 12 ust. 1 ustawy PIT przychodów ze stosunku pracy - nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika rodzi obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych. Minister Finansów – powołując się wypracowaną przez NSA definicję „innych nieodpłatnych świadczeń” – wskazuje, że na gruncie ustawy o PIT to pojęcie dotyka wszystkich zjawisk gospodarczych i zdarzeń prawnych, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub które owocują nieodpłatnym, tj. niezwiązanym z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzeniem majątku.
Na to rozumowanie powołuje się z kolei Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. o sygn. akt K 7/13, który na jego podstawie wyodrębnił trzy przesłanki, jakie musi spełniać inne nieodpłatne świadczenie pracodawcy na rzecz pracownika, aby mogło być uznane za opodatkowany PIT-em przychód ze stosunku pracy. I tak, należy przyjąć, że za przychód podwładnego mogą być uznane świadczenia, które jednocześnie:- zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),- zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie szefa) i przyniosły pracownikowi korzyść w formie powiększenia aktywów lub zaoszczędzenia wydatku, jaki musiałby ponieść oraz- dają korzyść wymierną i przypisaną indywidualnemu pracownikowi (a nie taką, która jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich).
Minister Finansów uznał, że udostępnienie pracownikom wykupionego toru do kręgli nie prowadzi do powstania u podwładnych opodatkowanego przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, ponieważ taki przychód nie spełnia wszystkich przesłanek wymienionych przez Trybunał – i to nie zależnie od tego, czy pracownik korzysta, czy też ma samą możliwość skorzystania z toru.
Katarzyna Miazek, Tax Care
