Ankieta ING: Polaryzacja postaw wobec oszczędzania

Z uwagi na polaryzację postaw konsumentów trzeba być szczególnie ostrożnym przy wyciąganiu wniosków, czy obecnie Polacy oszczędzają czy może przejadają oszczędności. Część osób, będąca w dostatecznie dobrej sytuacji finansowej, skłania się do oszczędzania w większym stopniu niż dotychczas. Dla innych  oszczędzanie jest luksusem, na który aktualnie ich nie stać. Te osoby z miejsca wydałyby dodatkowe środki, żeby pokryć bieżące koszty życia i pozwolić odetchnąć zasobom oszczędności  wykorzystywanym do łatania dziur w domowym budżecie.

Oznaki wspomnianej polaryzacji postaw widać w naszej sondzie. 30% respondentów wygrane pieniądze odłożyłoby w całości, a 40% w całości wydało. Odpowiedzi pośrednie wybierane były stosunkowo rzadko np. podział "pół na pół" wskazało tylko 12% respondentów. Podobną polaryzację postaw Polaków zauważyliśmy w ostatniej edycji międzynarodowego badania "Barometr Finansowy ING". Wśród 14 badanych krajów europejskich Polacy wyróżnili się wysokim odsetkiem odpowiedzi zarówno w deklaracjach, że w ciągu ostatniego roku ich oszczędności wzrosły (41%, 3. miejsce w rankingu) jak i że spadły (34%, 5. miejsce w rankingu). Odsetek odpowiedzi pośrednich, mówiących o utrzymaniu poziomu oszczędności w  ubiegłym roku, był w Polsce najniższy z badanych krajów. Oprócz tego osoby, które przyznały w badaniu, że ich sytuacja finansowa uległa w ostatnich 3 miesiącach poprawie wskazywały częściej niż przed rokiem, że w związku z tą poprawą oszczędzają więcej (73%, rok temu 47%), podczas gdy wśród osób, którym sytuacja finansowa się pogorszyła jeszcze częstsze niż przed rokiem było mówienie o skromniejszym oszczędzaniu (83%, rok  temu 68%).

Polaryzacja rodzi niebezpieczeństwo błędnej diagnozy sytuacji. Na przykład biorąc pod uwagę wyniki naszej ankiety można stwierdzić, że przeciętny respondent połowę wygranej na loterii by odłożył, a połowę wydał.  Podobnie sygnały, które przychodzą z gospodarki, mogą ukrywać przed nami niebezpieczne  rozwarstwienie i utrudniać decydentom obranie właściwej polityki. Co zatem należałoby zrobić teraz z wygranym tysiącem złotych? Każdy musi ocenić sam, bo nie warto sugerować się odpowiedzią przeciętnego Jana Kowalskiego.

Grzegorz Ogonek, Ekonomista ING Banku Śląskiego

Ankieta została przeprowadzona w dniach 7 – 14 luty 2013 r. wśród klientów ING Banku Śląskiego korzystających z systemu bankowości internetowej ING BankOnLine. Na pytanie „Gdybyś wygrał na loterii 1000 zł, co byś z nimi zrobił” uzyskaliśmy 50 377 odpowiedzi.