SzukajSzukaj
dołącz do nasFacebookGoogleLinkedinTwitter

Rok 2020 w branży public relations. Co wydarzy się w 2021?

Przedstawiamy kolejną część naszego podsumowania roku, poświęconą branży public relations. Najważniejsze wydarzenia z 2020 i trendy na 2021 wskazują przedstawicielki i przedstawiciele agencji Big Picture, Clue PR, Garden of Words, First PR, Havas PR Warsaw, Solski Communications, Monday, Cohn & Wolfe, Alert Media Communications, Grupa Komunikacja Plus oraz Polskiego Stowarzyszenia Public Relations.

Tomasz Lis, executive director Havas PR Warsaw

Wydarzenie roku

Covid-19
Globalna pandemia bez wątpienia jest i była najważniejszym tematem medialnym i społecznym w tym roku. Firmy i marki musiały dostosować się do nowej rzeczywistości, nauczyć się reagować a także na nowo zdefiniować społeczne i kulturowe trendy. Jako branża musieliśmy również wyjść poza dotychczasowe schematy i szukać nowych, inspirujących sposobów komunikacji. Ten rok wyraźnie wzmocnił zapotrzebowanie na projekty z obszaru CSR.

Strajk Kobiet
Strajk Kobiet to wydarzenie społeczne, które bardzo mocno zdominowało publiczną debatę na długi czas. Pojawiło się tysiące protestujących na ulicach wielu miast w Polsce. Wydarzenie komentowali wszyscy, nie tylko dziennikarze czy politycy, ale także marketerzy. Wiele marek aktywnie wspierało protestujących, inne zachowywały bezstronność. Niezależnie od podejścia do tematu, Strajk Kobiet był wydarzeniem, które zostawiło bardzo mocny kulturowy ślad.

Kryzys roku

Reklamy marek biżuteryjnych zawsze pokazywały baśniowy, luksusowy i magiczny świat, w którym wszystko wydaje się być idealne. W przypadku klasycznych kryzysów ekonomicznych, marki biżuteryjne doświadczały tzw. efektu czerwonej szminki. Najpewniej na to liczył Apart tworząc tegoroczną kampanię. Niestety marka nie zauważyła, że świat się zmienił, że to nie tylko kryzys ekonomiczny, ale też kryzys społeczny i kryzys wartości.  

Ten rok pokazał, że konsumenci oczekują od marek większego zrozumienia i większej empatii, a także wyczucia społecznej atmosfery. Tymczasem Apart stworzył kampanię z olbrzymim rozmachem, nie zauważając, że kontekst społeczny w jakim znaleźli się klienci, uległ diametralnej zmianie, a epatowanie przepychem niekoniecznie jest w dobrym stylu. Nie dziwią więc złośliwe komentarze i interpretacja reklamy w wykonaniu Klubu Komediowego – ten baśniowy świat aż prosił się o ciekawy i zabawny komentarz. Drugim potknięciem PR-owym, które spotkało się z falą krytyki, z pewnością był apel marki wystosowany do rządu, z prośbą o wsparcie finansowe. W momencie kiedy w telewizji spotykamy się z 4 minutową reklamą wypełnioną gwiazdami, firma publicznie prosi o wsparcie i tłumaczy, że jest ono jej należne tak samo jak innym branżom. W tym roku Apart niefortunnie ściągnął na siebie kryzys, niestety na własne życzenie.

Rozczarowanie roku

Moliera2 „Dzień szpilek”
Cel akcji był zdecydowanie szlachetny, odzew olbrzymi, ROI wspaniałe, natomiast drobny szczegół zaburzył idealny odbiór tego projektu. Pojawiło się sporo kontrowersji w związku z przekazywaną kwotą (miał być milion złotych, finalnie przekazano ponad 200 tys. zł), niejasnym regulaminem akcji, a sam butik niejednokrotnie został posądzony o promowanie się na idei, która nie była spójna z dotychczas prowadzoną komunikacją firmy. Warto wspomnieć o mało fortunnych hasłach poprzednich realizacji, jak choćby „Szczęśliwa żona to szczęśliwy mąż, dlatego nowe buty kupuję z myślą o nim”, które niestety utrwalają w przestrzeni publicznej szkodliwe stereotypy dotyczące kobiet. Koniec końców, ciekawie pomyślany pomysł poległ przez brak transparentności podyktowany dążeniem do generowania jak największych zasięgów.

Trend roku

Ten rok wyraźnie pokazał, że marki nie tylko powinny działać w zgodzie z deklarowanymi wartościami, ale też swoją działalnością wywierać realny wpływ na świat w którym żyjemy. Pozytywny wpływ. Badanie Meaningful Brands autorstwa Havas Group pokazało zmianę oczekiwań konsumentów w stosunku do marek. 77% konsumentów woli wybierać marki, które podzielają ich wartości, a 54% z nich uważa, że to marki i firmy a nie politycy, mają do odegrania kluczową rolę w budowaniu lepszego jutra. Niektóre globalne koncerny zadeklarowały nawet, że uśmiercą marki, które takiego pozytywnego wpływu na świat nie wywierają.

Dlatego działania wielu firm i marek, które w czasie rzeczywistym zareagowały i spontanicznie zaoferowały pomoc służbie zdrowia walczącej z epidemią COVID-19, zostało przez konsumentów docenione. Potrzeba wywierania realnego, pozytywnego wpływu na świat przez marki pozostanie z nami na dłużej, ponieważ konsumenci będą oczekiwali od nich większego zaangażowania w takie działania, niż przed pandemią.

Jaki wpływ miała pandemia na pracę w mojej branży w tym roku?

W czasach niepewności komunikacja public relations pozostała na liście priorytetowych potrzeb marketerów. Dla jednych z nich kluczowa była ochrona status quo, inni dostrzegli swoją szansę na  rozwój i ekspansję.

Wyzwaniem od strony logistyki było zorganizowanie pracy zdalnej w czasie pierwszego lockdownu,  ale akurat branża public relations poradziła sobie z tym bardzo dobrze. Pracownicy świetnie odnaleźli się w trybie home office, dalej dostarczając klientom profesjonalne usługi na najwyższym poziomie.

COVID-19 i wydarzenia ostatnich tygodni jasno pokazały, jak istotna jest solidarność branży w kontekście ustalenia wspólnych zasad etycznego Public Relations. Dzięki kodeksowi Związku Firm Public Relations, branża zaczyna traktować tematy etyczne na poważnie i mam nadzieję, że wpłynie to również na PR samych PR-owców.

Trzy najważniejsze wyzwania stojące przed branżą w 2021 roku

Nacisk na komunikację PR-ową w online
W tym roku większość wydarzeń branżowych, eventów i spotkań biznesowych przeniosło się do świata wirtualnego i jestem przekonany, że ten trend utrzyma się również w przyszłym roku. Marki świetnie wykorzystały kanały online do kontaktu ze swoimi klientami, również do tworzenia contentu poradnikowego i webinarów.

Nowe potrzeby nowych konsumentów
W nowej rzeczywistości marki muszą towarzyszyć konsumentom, być ich przewodnikiem/autorytetem, wsparciem i doradcą. Nowa komunikacja marek powinna odwoływać się do podstawowych wartości, które są związane z poczuciem bezpieczeństwa oraz wspólnoty wartości i poglądów.

Społeczna odpowiedzialność biznesu w kontekście środowiskowym
Mam wrażenie, że Covid-19 wstrzymał dyskusje na temat zagrożeń środowiskowych z jakimi mierzy się dziś świat. Globalna, masowa produkcja maseczek z wykorzystaniem plastiku,  choć konieczna, na pewno nie przyczyniła się do zmniejszania zanieczyszczenia naszych ekosystemów. W 2021 roku temat z pewnością powróci, a konsumenci będą oczekiwać od marek zielonych zobowiązań nie tylko na papierze, ale również w praktyce.


Adam Łaszyn, prezes Alert Media Communications

Wydarzenie roku

Powołanie SAPR (Stowarzyszenia Agencji Public Relations), łączącego firmy z dużym doświadczeniem rynkowym z agencjami nowej generacji. Nie mam wątpliwości, że gdy za kilka, kilkanaście lub kilkadziesiąt lat będą powstawać kalendaria wydarzeń w branży PR to przy roku 2020 będzie pozycja: powstanie SAPR. Nawet jeśli w tym roku wydaje się być więcej bardziej spektakularnych wydarzeń bieżących to jednak pojawienie się właśnie tej organizacji wniesie nową jakość i trwale będzie kształtować rynek usług PR w lepszym kierunku przez wiele kolejnych lat.

Porażka / rozczarowanie / kryzys roku

Tu odpowiedź jest najprostsza, bo bezlitośnie wykazuje to realizowany przez Alert Media tegoroczny Kryzysometr, w którym ponad stu profesjonalistów zajmujących się na co dzień problemami wizerunkowymi Mistrzostwo Polski w Kryzysach AD 2020 przyznało Kościołowi Katolickiemu. I to drugi rok z rzędu, bo w 2019 to także Kościół stał na najwyższym podium Kryzysometru. Przy czym w ub. r.  na tę instytucję wskazało 43%, w tym – 64%. A więc kryzys Kościoła jest nie tylko trwały, ale i przyspiesza oraz pogłębia się. To spore „osiągnięcie” w roku, w którym mieliśmy bezprecedensowe wstrząsy wywołane przez COVID-19, niespotykane dotąd polityczne afery, społeczne protesty na skalę jakiej kraj nie widział. Sposób zarządzania przez hierarchów problemami pedofilii, błędów popełnionych w przeszłości a nawet spuścizną „naszego papieża” jest znacznie bardziej kryzysowy, niż te wszystkie spektakularne problemy ogólnokrajowe. Wyraźnie brakuje mądrych lub skutecznych duchownych w łonie Kościoła, którzy potrafiliby powstrzymać tę postępującą katastrofę stymulowaną przez purpuratów z poprzedniej epoki.
 
Trend roku

Strajk Kobiet. Zupełnie nowa jakość w naszej rzeczywistości, która wyprowadziła setki tysięcy ludzi na ulice pod „parasolowym” znakiem błyskawicy. A więc sprzeciwu nie tylko wobec forsowanego administracyjnie fundamentalistycznego podejścia do rozrodczości kobiet, ale i w proteście przeciw cywilizacyjnemu regresowi, jaki fundują nam rządzący od kilku lat. Ten ruch bardzo odmienił polski krajobraz społeczno-polityczny, co widać po minach i postawach zupełnie oszołomionych nim polityków w zasadzie wszystkich stron dotychczasowego układu. Ale nie tylko – wpływ jest w wielu różnych obszarach. Np. w praktyce wszystkie firmy polskiego rynku musiały przyjąć jakąś postawę wobec tego ruchu, gdy w dzień Ogólnopolskiego Strajku Kobiet trzeba było zdecydować, czy pracownice mają wziąć urlop, będzie to zwykły dzień pracy, dać im wolne, etc.

Niektóre firmy wprost wyraziły wówczas swoje poparcie, co przysporzyło im tak zwolenników jak i wygenerowało gniewne połajanki ze strony władzy i prawicowych hejterów. W sferze komunikacyjnej protesty OSK wywołały mnóstwo nowych zjawisk – od niezwykłej kreatywności na transparentach po częściową zmianę postrzegania wulgaryzmów. Idzie nowe. I to z nową generacją wchodzącą w życie społeczne, kulturowe, gospodarcze. To ta generacja w tym kraju będzie zmieniać świat komunikacji w obecnej i następnej dekadzie.

Jaki wpływ miała pandemia na pracę w mojej branży w tym roku?

Ogromny. Zmienił się model pracy w agencjach, sposób obsługi Klientów, portfolio usług. My nawet zmieniliśmy biuro, co okazało się świetnym posunięciem, bo tkwienie od kilkunastu lat w tym samym biurowcu było nieefektywne nie tylko kosztowo, ale i estetycznie, a więc emocjonalnie. Oczywiście truizmami będą stwierdzenia, że te zmiany COVID-owe oznaczają więcej on-line we wspomnianych obszarach i konieczność  dostosowania się do nowych warunków. Dlatego zwrócę uwagę na dwa aspekty. Pierwszy to nowe wyzwanie w obszarze „team-building”. Dużo trudniej tworzyć, budować i utrzymywać więzi zespołowe za pośrednictwem laptopów i bez codziennych spotkań w biurze.

Drugi aspekt to wymóg strategicznego przeformatowywania portfela usług. Branża PR, paradoksalnie, przechodzi gospodarczy kryzys COVIDowy lepiej niż wiele branż pokrewnych – takich jak eventy, reklama, szkolenia czy badania. To w dużej mierze za sprawą zdywersyfikowanego serwisu, jaki ma np. nasza agencja, w którym są i komunikacja antykryzysowa, i relacje z mediami, i treningi z symulacjami, i consulting strategiczny, etc, etc. Jeśli masz wiele różnych usług do zaoferowania łatwiej jest znaleźć usługobiorcę w czasach, gdy o takiego znacznie trudniej.

Trzy najważniejsze wyzwania stojące przed branżą w 2021 roku

1.    PR w instytucjach publicznych. To coraz trudniejsza praca. Tegoroczny Kryzysometr  wskazuje, że najwięcej zagrożeń na rok przyszły generować będzie świat polityki, który negatywnie będzie wpływać na życie firm i instytucji. To najbardziej dotyczy PR-owców pracujących w sferze publicznej, mniej tych z biznesu. Coraz ciężej realizuje się PR w urzędach i instytucjach, co widać po policji, sądach, a nawet w samorządach. A wiele wskazuje, że będzie jeszcze trudniej. I to nie są moje przeczucia – tak mówią sami PR-owcy w badaniach.

2.    Zaplecze etyczne branży. Po tegorocznej śmierci Rady Etyki PR w wyniku zablokowania odpowiedzialnie przygotowanej przez PSPR koniecznej reformy tego ciała, nasza branża nie ma wiarygodnego gremium, które mogłoby wypowiadać się w jej szerszym imieniu. W sytuacji coraz większych wyzwań etycznych wynikających z nowych form komunikacji bardzo niekorzystne są także próby trywializowania zasad etyki poprzez selektywne skracanie istniejących regulacji i sprowadzanie ich do kompilacji tylko wybranych kilku obszarów. A jeszcze bardziej – instrumentalne wykorzystywanie kwestii etycznych w celach promocyjnych. Tu niezbędny jest  kierunek dokładnie odwrotny – bezinteresowne i odpowiedzialne podejście do zapewnienia całej branży uniwersalnego i właśnie poszerzonego systemu wartości, aby - przy zachowaniu niezmiennych zasad etyki -  odpowiadał też coraz liczniejszym, nowym wyzwaniom współczesnym, które nie były dotąd kodyfikowane.

3.    Coraz trudniejsze wyzwania płynące z sieci (to druga pozycja wskazywana przez PR-owców jako źródło zagrożeń na 2021). Np. ataki hybrydowe łączące narzędzia wizerunkowej ofensywy on-line i off-line. Trolling i fake news, których negatywna siła – nawet jeśli już znamy dość dobrze te zjawiska – niestety wciąż rośnie.


Tomasz Alberski, managing partner, Grupa Komunikacja Plus

Wydarzenie roku

Ogólnopolski Strajk Kobiet to wydarzenie, które przez ostatnie kilka miesięcy mocno oddziałuje na zjawiska społeczne oraz komunikacyjne w Polsce. Wydarzenie ujawniło głęboko drzemiące w ludziach pragnienia potrzeby walki o ważne z ich perspektywy przekonania. Bunt prezentowany za pośrednictwem social mediów, kreatywne hasła na transparentach, tłumnie zbierające się grupy wykrzykujące rozmaite hasła – to nieodłączne elementy polskiej rzeczywistości w 2020r. Wydawać by się mogło, że Ogólnopolski Strajk Kobiet to wydarzenie, gdzie nie ma miejsce dla działań komunikacyjnych marek. Jednak, zaangażowanie firm w aktualne dla społeczeństwa wydarzenia jednoznacznie pokazało, że komunikacja brandingowa może być odzwierciedleniem ważnych w oczach ludzi wartości. Wśród marek, które oficjalnie wsparły strajki kobiet były m.in.: mBank, Lukullus, kawiarnie Green Caffe Nero, marka Kubota, YOPE, czy Avon. Dla wielu firm, mocne stanowisko wsparcia okazało się niebywałym sukcesem wizerunkowym. Jako przykład może posłużyć inicjatywa mBank. Bank w social mediach zamieścił post z grafiką błyskawicy z napisem „Wspieramy”. Jak wynika z danych Sotrender – akcja spotkała się z szerokim odzewem. Profil mBank Polska na Facebooku był liderem zestawienia uwzględniającego aktywność fanów profili banków w październiku. Z równie ciepłym przyjęciem spotkała się także marka Lukullus. Na poczet wsparcia strajków, cukiernia stworzyła specjalną wersję napoleonek przyozdobionych symbolem błyskawicy, promując je hasłem  "Lukullus jest kobietą". Całkowity dochód ze sprzedaży słodkości, zostanie przeznaczony na poczet wsparcia finansowego strajków kobiet. Duży rozgłos poczynań marek dotyczący wsparcia Ogólnopolskiego Strajku Kobiet to także krok milowy dla samej branży Public Relations. Sukces tych działań pokazuje jednoznacznie, że komunikacja oparta na ważnych w perspektywie społeczeństwa wartościach ma swoje bardzo duże grono zwolenników. Emocjonalny wręcz sposób narracji marek sprawia, że zachowawcza dotychczas forma komunikacji korporacyjnej, w przy
szłości będzie musiała przejść duże zmiany. Odbiorcy oczekują bowiem od firm, że będą one odzwierciedleniem ich samych – również w aspekcie wyznawanych przez nich wartości.

Porażka / rozczarowanie / kryzys roku

„Dzień Szpilek” to kampania społeczna Moliera 2, która pomimo początkowych sukcesów, okazała się ostatecznie dużym rozczarowaniem. W ramach ogólnopolskiej aktywacji ekskluzywnego warszawskiego butiku należało zamieszczać na Facebooku i Instagramie zdjęcie w szpilkach lub zdjęcia samych szpilek oznaczając je hasztagiem #DzieńSzpilek.  Firma zobowiązała się, że każde dodane zdjęcie będzie równoznaczne z przekazaniem przez sklep 2 zł na rzecz Fundacji Na Ratunek Dzieciom z Chorobą Nowotworową (Przylądek Nadziei). 25 września polski internet dosłownie zalała fala fotografii kobiet w szpilkach. Zamieszczono łącznie 400 tys. zdjęć na Facebooku i 170 tys. fotografii na Instagramie. Tak duże zainteresowanie akcją nieoczekiwanie przyczyniło się do dużej dyskusji wokół marki Moliera 2. Kampanię skrytykowało wiele osób zwracając m.in. uwagę na niską kwotę 2 zł za każdy post w sytuacji, gdy szpilki w butiku Moliera 2 kosztują nawet do 8 tys. zł. Na jaw zaczęły wychodzić też inne, nieetyczne działania firmy, m.in. dotyczą
ce złego traktowania pracowników czy niewłaściwych praktyk marketingowych stosowanych przez butik. I tak, początkowo bardzo dobrze odbierana kampania, przerodziła się w największy PRowy koszmar. Kampania pozostawiła duży niesmak zarówno społeczeństwa jak i samej branży Public Relations uzewnętrzniając jednocześnie bardzo złe planowanie działań oraz niezrozumiały mechanizm zbiórki pieniężnej. Przypomnijmy, że łącznie fundacji przekazano kwotę 224 tys. Czy to dużo? Owszem, ale jeśli podsumujemy liczbę wszystkich wpisów, to suma ta powinna wynieść ponad milion złotych. Firma argumentowała ostateczną kwotę określonymi zapisami w regulaminie finalnie zamieniając akcję z lawiny dobra, w lawinę katastrof.

Trend roku

Rozwój obszaru komunikacji online, który z racji ograniczeń pandemicznych, stanowiła najskuteczniejszą formę działań public relations w 2020r.  Tak przyspieszonej lekcji dotyczącej poruszania się w wirtualnym środowisku – nie mieliśmy chyba nigdy. Świadczy o tym m.in. gigantyczny rozwój platform webinarowych. Ponadto komunikacja marek skupiona była głównie na prowadzeniu działań w obszarze social media. Co dobrze wykorzystały same platformy, oferując w 2020r. szereg ulepszeń dedykowanym firmom.

Jaki wpływ miała pandemia na pracę w mojej branży w tym roku?

Pandemia była niebywałym katalizatorem digitalizacji całej branży public relations. W kilka miesięcy, szereg działań, które do tej pory realizowane były offline, rozpoczęły swoje nowe życie w obszarze oline. Agencje działające w branży PR musiały bardzo szybko przysposobić możliwości wirtualnego świata oraz zmienić założenia misternie przygotowywanych strategii d ziałań. W efekcie: planowanie pracy naszych zespołów całkowicie przeniosła się na narzędzia typu ASANA, spotkania odbywały się na Zooma, czy Teamsy, a strategie komunikacyjne – wykorzystywały w większości narzędzia online takie jaak video lub podcasty.

Trzy najważniejsze wyzwania stojące przed branżą w 2021 roku

Działania w dużych warunkach nieprzewidywalności to pierwsze wyzwanie, przed którym stroi branża PR w 2021r. Tak naprawdę, pomimo, iż sytuacja pandemiczna utrzymuje się nieprzerwanie od kilku miesięcy – wciąż istnieje wiele obszarów, które mogą nas po prostu zaskoczyć. Tylko zespoły, które wykażą się niebywałą elastycznością, zaangażowanie oraz zdolnościom pracy na bardzo krótkich deadlinach, będą mogły sprostać temu wyzwaniu.  

Drugim wyzwaniem, przed którym stroi nasza branżą – to dogłębna zmiana prowadzonych przez nas strategii działań komunikacyjnych. Trudna sytuacja ekonomiczna firm sprawiła również, że public relations stał się elementem wspierającym sprzedaż. Nie inaczej będzie w 2021r. Działania wizerunkowe oparte na realnych, mierzalnych efektach - w wielu przypadkach wspierać będą cele sprzedażowe marek. Widać to szczególnie w rozwoju usług ecommerce, którego rozwój, napędziło całą naszą branżę.

Ostatnim, widocznym wyzwaniem – jest tworzenie zintegrowanych zespołów agencyjnych w formule online oraz rekrutacja i wdrożenie nowych talentów do organizacji. Realizacja wymagających projektów w tych szczególnych czasach, wymaga od nas bardzo  bliskiej współpracy zespołowej. Praca w trybie home office to z pewnością niesie za sobą duże wyzwanie dla obecnych, jak i przyszłych pracowników agencji.


Cykl: Podsumowania 2020 roku i prognozy na 2021

  • 2
  • 3
  • 4

Dołącz do dyskusji: Rok 2020 w branży public relations. Co wydarzy się w 2021?

4 komentarze
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Wirtualnemedia.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Jeżeli którykolwiekz postów na forum łamie dobre obyczaje, zawiadom nas o tym redakcja@wirtualnemedia.pl
User
Serio?
Wszyscy komentujący maja amnezje, czy obecność R4S w podsumowaniu ubiegłego naszej branży sprawia, ze nikt nie zauważył kilkudziesięciu publikacji i dyskusji na temat ostatnich dokonań tej agencji?
odpowiedź
User
Vert
Cóż... Jeżeli taka pani Hanna Waśko na poważnie wierzy w wizję świata, w której istnieje złe TVP i PIS oraz dobrzy ("wolnościowi") influencerzy wraz z ruchem ***** *** oraz wspaniałe, młode pokolenie - to ciężko sobie wyobrazić, że ktoś taki podejmuje w życiu zawodowym i prywatnym racjonalne i rozsądne decyzje.
odpowiedź
User
kika
Najważniejsze, że będzie holistycznie i hybrydowo. Uff mogę spać spokojnie...
odpowiedź