Do urlopów związanych z urodzeniem dziecka mają prawo jedynie osoby pracujące u kogoś – urlop macierzyński czy rodzicielski jest przywilejem pracowniczym. W przypadku kobiet przedsiębiorców nie można zatem mówić o prawie do urlopu – czym innym jest jednak prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługującego w okresach uznanych wedle Kodeksu Pracy jako urlopy macierzyńskie.
Zasiłek macierzyński przysługuje matkom, które przed urodzeniem dziecka lub przyjęciem go na wychowanie opłacały ubezpieczenie chorobowe, które w przypadku przedsiębiorców jest dobrowolne. W 2014 r. maksymalna podstawa składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wynosi 9365 zł miesięcznie (nie może ona przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.)
Różna wysokość zasiłkuZasiłek wynosi 100% podstawy wymiaru za okresy tzw. podstawowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a jeśli kobieta zdecyduje się także na wykorzystanie urlopu rodzicielskiego, ZUS naliczy na czas tego drugiego urlopu zasiłek w wysokości 60% podstawy wymiaru. Matka może także wnioskować o zasiłek macierzyński, który wyniesie 80% podstawy wymiaru za okres podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego – w takim przypadku na urlopie rodzicielskim zasiłek będzie wynosił także 80% (w tym jednak przypadku należy złożyć wniosek do ZUS w ciągu 14 dni po porodzie).
30 dni od ostatniego wymaganego dokumentuAby otrzymać zasiłek, do ZUS-u trzeba dostarczyć wniosek oraz zaświadczenie o przewidywanej dacie porodu (za okres przed porodem) lub skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub jego kopię (za okres od dnia porodu), a także zaświadczenie płatnika składek. Jeśli przedsiębiorcza mama będzie chciała uzyskiwać zasiłek także po okresie podstawowego urlopu macierzyńskiego, a zatem w okresie dodatkowego macierzyńskiego oraz w okresie urlopu rodzicielskiego, przed datą ich rozpoczęcia musi ponownie złożyć zestaw wymienionych wyżej dokumentów. W przypadku ubiegania się o zasiłek w trakcie okresu odpowiadającego urlopowi rodzicielskiemu, dodatkowo złożyć trzeba oświadczenie, że drugi rodzic nie będzie korzystał z zasiłku rodzicielskiego lub przez jaki czas zamierza z niego korzystać.
Wypłata przedsiębiorczej mamie zasiłku macierzyńskiego rozpocznie się w ciągu 30 dni od złożenia ostatniego wymaganego dokumentu. Jeśli przedsiębiorca opłaca składki na ubezpieczenie chorobowe, termin ten będzie liczony od opłacenia składki.
Katarzyna Miazek, Tax CareŻaneta Rowińska, księgowa Tax Care
