Obrót nieruchomościami, stanowiącymi majątek przedsiębiorstwa, na gruncie podatkowym pociąga za sobą różne konsekwencje . W zależności od tego, jaki charakter przejawia zbywana nieruchomość, przysporzenie majątkowe, uzyskane w związku z jej sprzedażą, zaliczane jest do różnych źródeł przychodu, co w konsekwencji determinuje wybór formy opodatkowania. Warto zatem wiedzieć w jakich przypadkach podatnikowi przysługuje prawo do zastosowania, właściwych dla działalności gospodarczej form opodatkowania (na zasadach skali podatkowej, podatkiem liniowym lub też ryczałtem ewidencjonowanym), a w jakich zastosowanie znajduje 19% podatek dochodowy. Zakres działalności gospodarczej Zakres pojęcia działalności gospodarczej został określony w art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przez pozarolniczą działalność gospodarczą z zasady uznaje się działalność zarobkową: • wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, • polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, • polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych – prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły.
Przedsiębiorca powinien przy tym pamiętać, iż przychodem z działalności gospodarczej są kwoty należne, chociażby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Ponadto, w przypadku sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Sprzedaż nieruchomości To jednak nie wszystko. Oprócz przysporzenia majątkowego uzyskiwanego ramach wariantów wskazanych powyżej, za przychody z działalności gospodarczej uznaje się również kwoty otrzymywane z tytułu sprzedaży składników majątku firmy, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących: • środkami trwałymi, • składnikami majątku, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa nie przekracza kwoty 1500 zł, • wartościami niematerialnymi i prawnymi – ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Oprócz nieruchomości mieszkalnych Od powyższej zasady istnieje jednak wyjątek dotyczący nieruchomości mieszkalnych. Do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: • budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, • lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, • gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, • spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie. Nie oznacza to jednak, że sprzedaż np. mieszkania w takiej sytuacji pozostanie nieopodatkowana. W przypadku zbycia nieruchomości mieszkalnych (lub praw wymienionych powyżej), uzyskany przychód będzie opodatkowany. Zastosowanie znajdą zasady przewidziane w art. 30e ustawy o PIT, co oznacza, że podatek będzie wyliczany od dochodu (podstawą opodatkowani jest różnica pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych a kosztami nabycia bądź wytworzenia, powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw) przy zastosowaniu stawki 19 proc. Dochodu tego nie łączy się z dochodami z innych źródeł.
Elżbieta Węcławik, Tax Care
