W odpowiedzi na potrzebę budowania społecznej odpowiedzialności za zdrowie Polaków, Pracodawcy RP stworzyli raport, który zawiera przegląd aktualnie realizowanej profilaktyki w systemie ochrony zdrowia. Dokument zawiera także rekomendacje dotyczące poprawy wykorzystania profilaktyki i wczesnej diagnostyki w celu zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli, co w dłuższej perspektywie czasowej przełoży się na sprawne funkcjonowanie i rozwój naszego państwa.
- Pandemia doprowadziła do znacznej destabilizacji systemów opieki zdrowotnej, nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Przyczyniła się również do zaciągnięcia dużego długu zdrowotnego związanego z terapią i diagnostyką innych chorób, a także znaczącego ograniczenia działań profilaktycznych –mówi współtwórca raportu, prof. dr hab. n. med. Jarosław Pinkas, Konsultant Krajowy w dziedzinie zdrowia publicznego. – Eksperci w przygotowanym raporcie starają się znaleźć odpowiedź na pytanie co zrobić, abyśmy jako społeczeństwo żyli jak najdłużej i w dobrym zdrowiu oraz w jaki sposób państwo powinno systemowo wspomóc obywateli w indywidualnym i populacyjnym dbaniu o zdrowie – dodaje prof. Pinkas.
Twórcy raportu przeanalizowali dotychczasowe doświadczenia i wyzwania, jakie stały przed systemem opieki zdrowotnej, a także wskazali rekomendacje w zakresie wprowadzenia efektywnej profilaktyki i wczesnej diagnostyki.
NAJWAŻNIEJSZE WNIOSKI Z RAPORTU:
· W Polsce realizowanych jest bardzo dużo projektów, ale ich rozdrobnienie, rozproszenie, różny czas realizacji, nierównomierny do nich dostęp i mnogość organizatorów potwierdza, że polski system ochrony zdrowia pozbawiony jest całościowego, spójnego i skutecznego systemu profilaktyki zdrowotnej.
· Dostęp do świadczeń profilaktycznych jest niestety niewystarczający, a niektóre województwa zupełnie pozbawione były realizacji części profilaktycznych badań przesiewowych. W efekcie programami profilaktycznymi objęto ograniczoną liczbę pacjentów.
· W Polsce brakuje kompleksowego i sprawnego systemu profilaktyki zdrowotnej, obejmującego planowane działania, nadzór nad ich realizacją oraz ocenę uzyskiwanych efektów.
REKOMENDACJE WYNIKAJĄCE Z RAPORTU:
· monitorowanie, przegląd i systematyzowanie wniosków wynikających ze społecznych i ekonomicznych czynników warunkujących zdrowie populacji, które powinny być uwzględniane w polityce zdrowotnej państwa;
· określenie spójnej, kompleksowej i wieloletniej koncepcji działań profilaktycznych – zbudowanie modelu powszechnego systemu opieki profilaktycznej;
· wprowadzenie dostępu do rzeczywistej profilaktyki chorób cywilizacyjnych;
· rozszerzenie dostępu do nieodpłatnych i podstawowych badań – poprawa dostępu do opieki profilaktycznej ukierunkowanej na zachowanie zdrowego trybu życia i zapobieganie chorobom, z uwzględnieniem priorytetów i wskaźników epidemiologicznych;
· usprawnienie systemowych rozwiązań dotyczących organizacji opieki profilaktycznej, w tym zbierania danych o realizacji świadczeń profilaktycznych i kontynuacji leczenia pacjentów z rozpoznanymi w czasie badań profilaktycznych chorobami przewlekłymi;
· poprawa realizacji obowiązujących procedur w zakresie profilaktyki zdrowotnej – zwłaszcza w odniesieniu chorób układu krążenia oraz chorób nowotworowych;
· zwiększenie odsetka pacjentów uczestniczących w programach profilaktyki zdrowotnej;
· dokonywanie analiz dotyczących efektywności realizowanych programów przez podmioty je finansujące;
· poprawa realizacji obowiązujących procedur w zakresie profilaktyki zdrowotnej – zwłaszcza w odniesieniu do POZ i medycyny pracy.
REKOMENDACJE W OBSZARZE TERAPEUTYCZNYM:
Ważne jest stałe rozszerzenie zakresu profilaktyki zdrowotnej o nowe obszary terapeutyczne, w tym przygotowanie nowych programów profilaktycznych, w zakresie:
· profilaktyki pneumokokowego zapalenia płuc u osób dorosłych;
· raka płuca;
· profilaktyki zachorowań na nowotwory wątroby poprzez wprowadzenie narodowego planu eliminacji HCV;
· profilaktyki zakażeń wirusem HPV – profilaktyki raka szyjki macicy;
· profilaktyki pierwotnej i wtórnej choroby miażdżycowej układu sercowo-naczyniowego.
Wdrożenie działań profilaktycznych na szeroką skalę pozwala na znaczną redukcję liczby zachorowań oraz komplikacji zdrowotnych związanych ze zbyt późnym rozpoczęciem leczenia, a w rezultacie przynosi wymierne oszczędności – zarówno dla systemu ochrony zdrowia, jak i dla całej gospodarki.
