Podsumowanie 2018 roku w social media, prognozy na 2019 rok

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/marketing-internetowy-podsumowanie-roku-2018-prognozy-na-2019-agencje,7171183463188097a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/rok-2018-w-mediach-spolecznosciowych-co-wydarzy-sie-w-2019-podsumowanie,7173203212568193a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/agencje-reklamowe-podsumowuja-2018-rok-i-prognozuja-trendy-na-2019,7171181951006337a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/domy-mediowe-podsumowuja-2018-rok-i-prezentuja-prognozy-na-2019-rok,7171181303765121a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/polski-internet-jak-minal-2018-rok-co-wydarzy-sie-w-2019-podsumowuja-wydawcy-i-organizacje-branzowe,7173203137754753a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/e-commerce-podsumowanie-roku-co-wydarzylo-sie-w-2018-jaki-bedzie-2019-rok,7171179354441345a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/branza-public-relations-podsumowanie-roku-2018-prognozy-na-2019,7171179614795905a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/branza-badawcza-w-2018-podsumowanie-trendy-na-2019-rok,7171179694004353a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/rok-2018-na-rynku-prasowym-co-wydarzy-sie-w-2019-roku-podsumowanie,7171178699200129a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/rynek-radiowy-podsumowanie-2018-roku-trendy-na-2019,7171178719630977a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/marketing-w-wyszukiwarkach-progonozy-na-2019-jaki-byl-2018-rok,7171177614370945a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/marketing-internetowy-wedlug-wydawcow-i-brokerow-podsumowanie-2018-roku-prognozy-na-2019,7171177261717633a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/internet-i-marketing-mobilny-jaki-byl-2018-rok-co-wydarzy-sie-w-2019,7171176152197249a ##

##NEWS https://www.wirtualnemedia.pl/branza-reklamowa-podsumowanie-2018-roku-prognozy-na-2019,7171175177713793a ##

Miłosz Jacyna, social media director w K2

Wydarzenie rokuOczy całego świata zwrócone na Zuckerbega zeznającego w sprawie Cambridge Analytica. Ten największy wizerunkowy kryzys, największego serwisu społecznościowego na świecie wpłynął mocno na dalsze dyskusje na temat naszych danych i ich prywatności w internecie. Tego co się z nimi dzieje, gdzie są przechowywane, jak są i mogą być wykorzystane.

Sukces rokuInstagram, który wyrósł na największą siłą napędową całego ekosystemu Facebooka. Duża aktywność użytkowników za sprawą formatu Stories, organiczna możliwość dotarcia i zaangażowania, przy jednoczesnym napływie nowych użytkowników do serwisu to solidne podstawy przed wejściem w kolejny rok. Instagram staje się dla użytkowników tym, czym Facebook był dobre kilka lat temu. Już dziś, widać coraz większą dysproporcję w demografii pomiędzy Facebookiem i Instagramem, który wyraźnie przyciąga młodszą widownię i zamierza o nią walczyć z YouTubem (wprowadzenie IG TV jest tego wyraźnym sygnałem).  

Porażka / rozczarowanie rokuFacebook po wielu obfitych latach złapał w tym roku dużą zadyszkę. Sprawa Cambridge Analytica, spowolniony przyrost nowych użytkowników, spadające zainteresowanie platformą wśród młodych odbiorców, głosy o coraz mniejszym zaufaniu do Zuckerberga i konieczności zastąpienia go kimś nowym. Ponadto, z marketingowego punkty widzenia, Facebook nie wprowadził niczego, co wyraźnie zmieniłoby zasady gry. Uniwersalność platformy, która z jednej strony jest jej dużym atutem, z drugiej strony odbiera jej wyrazistości i sprecyzowanego pomysłu na dalszy rozwój.

Kampania / projekt rokuColin Kaepernick w kampanii Nike. Chociaż była to akcja bardzo silnie zakorzeniona w amerykańskich kodach kulturowych i tam odbiła się największym echem, to jest to dla mnie dowód na to, że marki odważnie opowiadające się za ważną w danym kontekście sprawą, mogą sporo namieszać. Po premierze kampanii, emocje zostały poruszone tak silnie, że w social media na porządku dziennym były filmy na których użytkownicy dokonywali zniszczenia produktów Nike i publicznie deklarowali nienawiść do marki. Czy ryzyko się opłaciło? Nawet dosłownie. Nike zanotowało kilkuprocentowy wzrost wartości swoich akcji.  

Patrząc na lokalne projekty, warto zwrócić uwagę na działania, które nie tylko były próbą kształtowania opinii poprzez wykorzystanie zasięgów influencerów ale stały się początkiem realnej zmiany - #SexEd oraz #SuckingSucks „Tu Pijesz Bez Słomki”.

Premiera, nowość rokuWeryfikacja realnego charakteru społeczności zgromadzonych wokół influncerów to nowość, która zaskoczyła wielu. W szczególności samych twórców.

Trend rokuStories wdrażane przez wszystkie możliwe platformy. Instagram w swojej kampanii wizerunkowej „Stories are Everywhere” bardzo dobrze oddał nie tylko sedno wykorzystania tego formatu ale również fakt, że każdy aktualnie ma, chce lub planuje mieć ten format u siebie.  

Prognoza na 2019 rokStorytelling wykraczający poza 3 sekundy z wideo na autoplay’u. Dane, a nie intuicja, które pomogą nam budować insighty oraz trafność rekomendacji. Sztuczna inteligencja, będąca narzędziem umożliwiającym jeszcze skuteczniejsze działania.

Katarzyna Adamkiewicz, head of social media w GoldenSubmarine

Wydarzenie rokuZarówno w Polsce, jak na świecie, nic nie przebije największej jak dotąd afery związanej z wyciekiem danych. Wiosną tego roku okazało się, że Cambridge Analityca zebrała za pośrednictwem Facebooka dziesiątki milionów danych użytkowników serwisu. Co więcej, wykorzystała je do tworzenia modeli, a następnie do realizacji kampanii politycznych (choć manipulacja to zdecydowanie lepsze słowo). Możemy mnożyć bezpośrednie i pośrednie skutki tego wydarzenia. Dla użytkowników sytuacja była mocnym bodźcem do zastanowienia się nad tym, jak wiele informacji na swój temat udostępnia serwisowi. Przestaje być wiarygodne określenie, że korzystamy z mediów społecznościowych za darmo. Nie płacimy za nie pieniędzmi, ale czymś równie wartościowym - swoimi danymi.

Przed aferą ciężko było przewidzieć, że cokolwiek uderzy w Facebooka z takim impetem. Gdy już rozlało się mleko, komplet zdarzeń, wraz z akcją #DeleteFacebook, realnie osłabiło jego kondycję - i to nie tylko na giełdzie.

Dlaczego mianuję powyższe wydarzeniem roku? Na pewno zmalało zaufanie wobec społecznościowego giganta. To z kolei wpływa na nasze podejście i najpewniej sposób korzystania z serwisu. A to koniec końców może odbić się na liczbie użytkowników i na czasie spędzanym w aplikacji. Na efekty trzeba jeszcze poczekać.

Porażka / rozczarowanie rokuLokalnie zawiodła mnie współpraca Martyny Wojciechowskiej z Żywcem Zdrój - papierkiem lakmusowym okazał się czerwcowy post u Martyny z prowokacyjnym wstępem „Plastik nie taki zły”. W 2018 temat ekologii, plastiku, słomek był szczególnie popularny i promowany w mediach społecznościowych (chociażby sierpniowa akcja #SuckingSocks) - dlatego działania Martyny i Żywca Zdrój to podwójny strzał w kolano. Największym błędem było nieumiejętne sformułowanie przekazu - zarówno w poście, który wywołał oburzenie, jak również w tym, który miał wyjaśnić całą sytuację. Pierwszy za mocno akcentował wyższość plastikowych butelek nad szklanymi, a drugi był nienaturalną reakcją na oburzenie fanów. Oczywiście temat nie utrzymywał się miesiącami na językach, jednak kiedy Martyna lub Żywiec Zdrój ponownie poruszą temat, na pewno zaufanie użytkowników wobec wiarygodności przekazu będzie o wiele niższe.

Mocnym zawodem na świecie był natomiast Logan Paul i jego publikacja wideo na YouTubie, na którym można było zobaczyć… zwłoki w japońskim Lesie Samobójców. Cała afera rozegrała się na przełomie 2017 i 2018 roku i sprowokowała do zadania istotnych pytań - na ile mogą sobie pozwolić youtuberzy, czy są świadomi odpowiedzialności, jaka na nich spoczywa? Oraz czy YouTube potrafi uchronić nas przed oglądaniem tego typu treści - bo przecież wideo Logana ujawniło kolejną dziurę w systemie. Mówi się, że telewizja ogłupia. Jak zatem będziemy w przyszłości mówić o użytkownikach, spędzających godziny wolnego czasu na YouTubie?

Człowiek rokuJane Manchung Wong. Czy to celebrytka? Nie. Czy polityk? Nie. Ta niepozorna 23-latka to jak dotąd jedyna tak skuteczna osoba w kwestii odkrywania nowości w mediach społecznościowych, zanim zostaną one oficjalnie ogłoszone przez serwisy. Jest moim numerem jeden, bo bycie na bieżąco z nowościami - ba! - dowiadywanie się o nich tak szybko, jest szczególnie istotne w naszej branży. Dobra robota @wongmjane!

W kraju mam szczególny sentyment do Janiny Bąk. Wskaźniki, statystyki i ich umiejętna analiza, to jedne z kluczowych umiejętności, jakimi powinni się posługiwać marketerzy. Janina, jako naczelna królowa statystyki, robi dobry uczynek dla branży, wyjaśniając nam, jak łączyć dane, a następnie wyciągać z nich sensowne wnioski.

Serwis / kampania / projekt rokuNie tyle kampania, co trend w sposobie tworzenia treści wymaga szczególnego wyróżnienia. Kiedy jesteś marketerem i stworzyłeś już masę przeróżnych komunikatów, ciężko nie poczuć przesytu tymi wszystkimi monologami marki, które skierowałeś do użytkowników. I w drugą stronę - odbiorcy są mniej uważni w przypadku treści, które do nich mówią, ale… z nimi nie rozmawiają. Na przeciwległym biegunie leży content, który powstaje w oparciu o głosy i decyzje użytkowników - decyzje o tym, co ma się wydarzyć lub, co chcą zobaczyć.

W 2018 tego typu treści były jednymi z najbardziej popularnych na YouTubie. Z trendu skutecznie skorzystał Old Spice (zresztą nie po raz pierwszy!), realizując takie działania, jak Old Spice Boardroom Meeting - transmisję na żywo na YouTubie, podczas której widzowie mogli wziąć udział w spotkaniu działu marketingu marki i wpływać na jego przebieg, oraz Old Spice Foam Zone, interaktywny gameshow również kontrolowany na żywo przez widzów YouTube’a.

W Polsce marki nie są tak śmiałe, w kwestii przekazywania contentowej pałeczki swoim widzom. Na szczęście mamy na rynku profil Netlix Polska, który skutecznie przełamuje schematy. Premierę serialu „Paradise PD” połączył z transmisją na żywo na Facebooku, podczas której użytkownicy zgłaszali w komentarzach swoje przewinienia - i na tej podstawie powstawały zabawne profile pamięciowe widzów. Jestem pewna, że utrzymało to oglądalność transmisji powyżej średniej, którą na co dzień obserwujemy na Facebooku.

Premiera, nowość rokuZamiast podziału na Polskę i świat, rozdzieliłabym to pomiędzy marketerów oraz użytkowników. Dla marketerów ważną zmianą jest z pewnością transparentność reklam na Facebooku oraz Twitterze (echo afery z Cambridge Analityca). Z jednej strony jest to dla nich użyteczne narzędzie (możliwość obserwacji reklamowych działań konkurencji, co do tej pory było utrudnione). Jednak wiąże się również (i na szczęście) z koniecznością realizowania poprawnych działań reklamowych, bo teraz o wiele łatwiej złapać markę i marketera na gorącym uczynku.

Warto wspomnieć jeszcze o innej ważnej nowości w postaci dwóch darmowych narzędzi: Facebook Analytics i Facebook Attribution, dzięki którym analityka i ocena skuteczności działań na Facebooku wkroczyła na wyższy poziom. Umożliwiają również marketerom wprowadzenie zmiany w dotychczasowych, przestarzałych metodach analizy danych. Co było ważną premierą dla użytkowników? Wszystko to, co w 2018 mogli nowego zrobić za pośrednictwem Stories - zarówno na Facebooku, jak na Instagramie.

Trend rokuStories, stories, stories - i w Polsce, i na świecie! Ani trochę nie dziwi, że użytkownicy angażują się w tworzenie tego typu treści (w końcu Snapchat nie przez przypadek stał się tak popularną aplikacją). Nie jest również niespodzianką rosnąca konsumpcja - w końcu taki content znika po 24 godzinach, więc obejrzymy go teraz albo nigdy (albo w Wyróżnionych, ale co do tego nie mamy przecież 100 proc. pewności). Facebook faworyzuje ten format, traktując go jako bardzo efektywny kanał dotarcia do użytkowników. Poświęcił mu dużo uwagi podczas polskiej edycji Facebook Agency Day, która odbyła się w listopadzie w Warszawie. Jego przykłady kreatywnych reklam to przede wszystkim… Relacje na Instagramie. Oczywiście format nie jest nowy, w sierpniu 2018 roku świętował swoją drugą rocznicę, ale w ostatnich miesiącach pojawiło się dużo znaczących nowości.

W ramach szybkiego przeglądu: styczeń – premiera gifów, różnych typografii oraz reklamy karuzelowej, kwiecień – możliwość udostępniania treści ze Spotify, SoundCloud i GoPro, naklejka z suwakiem emoji oraz opcja udostępniania cudzych postów, czerwiec -zakupowy tag, muzyczne naklejki, lipiec - naklejka zachęcająca do zadawania pytań, listopad - możliwość udostępnienia w Stories filmów z IGTV.

Według danych z czerwca ze Stories na Instagramie korzysta już 400 milionów użytkowników. Dane z maja pokazują, że Facebook Stories ma 150 milionów aktywnych użytkowników, a WhatsApp aż 450 mln. Gdy dołożymy do tego premierę YouTube Stories lub zapowiedź tego formatu na LinkedInie (na razie w postaci „Students Voices” w Stanach Zjednoczonych), to możemy być pewni, że trend będzie się utrzymywał również w 2019.

Prognoza na 2019 rokFacebook, Instagram, Snapchat z pewnością już teraz z zazdrością obserwują statystyki Netlixa czy YouTube’a dotyczące czasu spędzonego na stronie i w aplikacji. Facebook Watch, IGTV, Snap Originals to jedne ze sposobów na zatrzymanie użytkowników w swoich kanałach. Jednocześnie obecny czas spędzony na oglądaniu wideo na Facebooku nie wróży nic dobrego - średnia długość bardzo rzadko przekracza 10 sekund. W 2019 roku liczba długich filmów publikowanych na Facebooku i Instagramie na pewno drastycznie spadnie. To może się wiązać z kolejnymi nowościami, które mają przekonać użytkowników do tego, że Facebook, Instagram, Snapchat, to również serwisy do oglądania wideo. Bo jak dotąd te kanały służą ludziom do zupełnie czegoś innego.

A skoro już mowa o roli serwisów, to będziemy obserwować stały wzrost czasu spędzanego w czatach i Stories, na rzecz kanałów aktualności. Takie zjawisko wymusi zmiany, zarówno w kwestii pierwszych (więcej narzędzi), jak drugich (poprawa wyglądu news feeda i jego użyteczności). Myśląc o 2019 nie możemy zapomnieć również o ACTA2, dyrektywie o prawach autorskich, która wpłynie nie tylko na działania w mediach społecznościowych, ale ogólnie w internecie. Zresztą… sprawdźcie, co mówi o tym YouTube w ramach akcji #SaveYourInternet.

Na kolejnych podstronach wypowiedzi menedżerów z firm DDB&tribal, Kamikaze, Ideo Force, Sentione, MediaCom, F11, The Digitals, clickcommunity, Monday, more concept i love to talk oraz z Akademiu Leona Koźmińskiego.

Marta Szufranowicz, strategic planner w DDB&tribal

Trend rokuDbanie o naszą planetę. Słowo roku według słownika Collins English Dictionary to nie bez powodu „single-use”. Ten rok starał się nas nauczyć, że każdy może mieć wpływ na świat, w którym żyje. Od propagowania życia w stylu wege, który walczy o zrównoważony rozwój i szacunek do zasobów, którymi dysponujemy, po ruch slow-fashion, który wspiera przemyślane zakupy i dobre warunki pracy. Czuję się dumna, że nie jest to odległy trend i ruch zmian, na który musimy jeszcze poczekać, a wyjątkowo gorący temat w polskich social mediach. Dzięki ambasadorom i ich codziennej edukacji na temat bezmyślnego samolubnego wykorzystywania plastiku - słomka stała się najbardziej obciachowym dodatkiem w 2018.

Człowiek rokuAreta Szpura. Jeśli influencer to ktoś, kto wpływa nie tylko na to co kupujemy, ale ma moc zmieniania naszych nawyków i światopoglądu, to Areta powinna w każdym możliwym konkursie dostawać nagrodę za influencera roku 2018. Areta w polskich social mediach odegrała kluczową rolę w degradacji plastikowych słomek, toreb jednorazowego użytku i plastikowych butelek. To ona wkłada największą, codzienną pracę w edukację każdego jej obserwatora na temat #babysteps, tłumacząc, że każdy ma moc by chronić naszą planetę. Dzięki Areta!

Porażka rokuTVN i social media. Niech ktoś ich wyloguje ich z sieci i przerwie te karuzelę wstydu. Strategia usuwania komentarzy, blokowania użytkowników i zgłaszania memów zasługuje na niekwestionowaną porażkę social mediową roku. Trudno uwierzyć, że w 2018 roku trzeba komukolwiek tłumaczyć, że memy z Magdą Gessler i „Azją Ekspres” są promocją dla ich programu i triggerem do włączenia w telewizji. A komentowanie „Projektu Lady” przez Vogule Poland i nagrywanie go telefonem, nie jest nielegalnym kopiowaniem treści a darmowym budowaniem WoM w social mediach. Znacie piosnkę Taylor Swift „I know you were trouble” zremiksowaną przez wycie kozy? Taylor mogła podać autora do sądu i zablokować wszystkie możliwe memy, ale zamiast tego dowcipnie skomentowała video i śmiała się z niego razem z milionami ludzi na świecie. Chyba to lepsza opcja niż droga sądowa, prawda TVN?

Nowość rokuPatoinfluencerzy w mainstreamie. Nie oszukujmy się, właściwie chodzi o jedną patoinfluencerkę, czyli Martę Linkiewicz, która na swoim Instagramie ma 387 tysięcy obserwujących. Dla porównania Pani Ekscelencja ma 198 tysięcy, a Jakub Kosel 277 tysięcy. Czyli jak się możecie domyślać, to liczba godna pozazdroszczenia, wyższa od liczby followersów czołowych nie-pato influncerów.

Marta na Instagramie jest sobą, zupełnie nie przejmując się opiniami na swój temat. Hejterów zjada na śniadanie swoją pewnością siebie i miłością do swojej osoby i ludzie to kupują. W końcu oglądając jej kanał, nie czują się gorzej, ba, oni na reszcie czują się lepiej! W feedzie idealnych, beauty, fit instargamerek mają swoją dziewczynę, która nie narzuca im żadnej presji bycia kimś innym niż są. Nie wymaga od nich gimnastyki głowy ani ciała, a do tego dostarcza solidną dawkę ekshibicjonizmu i rozrywki.

Prognoza na rok 2019Rozwój ruchu anty-beauty. Wydaje się, że instagramowy świat niedługo osiągnie swoje apogeum. „Instagramowe” nie są już dawno tylko posty na Instagramie. Instagramowe są hotele, restauracje, jedzenie, moda, makijaż i ludzie. Wszystko co jest na tyle piękne, by zrobić temu zdjęcie, i na tyle nowe, by wybić się w feedzie. Z drugiej strony sam Facebook dzieli się raportem, w którym przyznaje, że pasywna konsumpcja treści w social mediach sprawia, że czujemy się źle z samymi sobą. Badani przedstawiciele generacji Z przyznają, że instagramowy świat ich stresuje i źle wpływa na ich samoocenę. Przesyt instagramowego świata obniża jego wiarygodność. Nikt z nas już nie wierzy, że tak wygląda prawdziwe życie, a bycie perfekcyjnym staje się trochę synonimem obciachu.

Dochodzi do sytuacji, kiedy Ola Domańska, aktorka, która prowadzi szczery i nadzwyczaj ludzki Instagram, tłumaczy swoją okładkę z „Cosmo”. Ola na swoim story stawia w kontrze swoje zdjęcie okładkowe, powstałe przy pracy masy specjalistów i idealnego światła, do jej naturalnie pięknego, codziennego wydania choć już nie tak perfekcyjnego i instagramowego. Zmiany wróżą też Koreanki i ich ruch Escape the Corset. Znane na całym świecie z systematycznej pielęgnacji, nienagannego makijażu i operacji plastycznych mają dosyć. Wyrzucają szminki i ścinają włosy, a video koreańskiej youtuberki Liny Bea na YouTubie „Nie jestem ładna” ma prawie 6 mln wyświetleń.

W 2019 nie dojdzie pewnie do rewolucji, ale świat powoli redefiniuje znaczenie słowa „beauty”, na co wpływ mają dorastające pokolenie Z, które nabiera mocy zakupowych. Wydaje się, że to pokolenie mądrzejsze i wrażliwsze od pokolenia Y, które ma szanse na przeprowadzenie mądrej konsumpcyjnej ewolucji.

Karolina Kornacka, head of content and social media w Kamikaze

Wydarzenie rokuPremiera płyty Dawida Podsiadło i cała kampania wokół niej, świetnie rozegrana w social media artysty. To był absolutny marketingowy majstersztyk, który oglądało się z prawdziwą przyjemnością. Powiedzmy sobie szczerze, kto z nas nie chciał zadzwonić do Dawida ;) Świat reklamy i sztuki zaskoczył Banksy, który podczas aukcji zniszczył swoje dzieło. Reakcja social mediów? Klika świetnych RTMów.

Sukces rokuWszystkie kampanie, które nosiły znamiona społecznych. Zaczęło się od #metoo, potem była walka ze słomkami w Polsce. Coraz częściej marki również angażują się w takie działania.  Zdecydowanie podoba mi się ta jaśniejsza strona social mediów, które niosą wartościowe treści i budują świadomość społeczną.

Porażka / rozczarowanie rokuW Polsce bardzo rozczarował Żywiec Zdrój i promowanie plastiku, w tym tragiczne wypowiedzi ambasadorki marki - Martyny Wojciechowskiej. Globalnie rozczarowaniem były nieustające problemy z Facebookiem, bugi, niedziałające reklamy czy problemy ze statystykami. Praca na Facebooku nie była w tym roku łatwa.

Człowiek rokuUżytkownik i wszystko, co związane z jego aktywnością w social media. Świadomość brandów jest coraz większa, ale tak samo, jeśli nie szybciej rośnie świadomość konsumentów, którzy doskonale wiedzą, czego chcą i jakich treści szukają w internecie. To użytkownik jest najważniejszy w komunikacji, to on „rozdaje” swoje reakcje i komentarze, a w ostatnim kroku kupuje nasz produkt.

Serwis / kampania / projekt rokuTu ponownie jako kampanię roku w Polsce wskazuję premierę płyty Dawida Podsiadło. Na świecie rządziła Ikea i jej wszystkie kampanie (świetne zrealizowane również w Polsce). Ikea kolejny raz pokazała, że w real time marketing i komentowanie rzeczywistości umie jak nikt inny.

Premiera, nowość rokuNic nie wywołało trzęsienia ziemi, nie pojawił się żaden silny, nowy, ciekawy gracz, jeśli chodzi o platformy socialowe. Instagram i jego Stories wprowadziły kilka nowych, ciekawych funkcjonalności (w tym sprzedaż), czekamy na więcej.

Trend rokuGrupy i boty rządziły zarówno w Polsce i na świecie. Marki powoli radzą sobie z obecnością w grupach, tworząc własne i nie prowadząc tam komunikacji reklamowej, a bardziej edukacyjną i lifestylową. Dobrze przemyślany i przygotowany bot ułatwia obsługę klienta. Najlepsze to te, które dają coś klientowi i marce; mój ulubiony pozawala kupić bilet lotniczy, odprawić się przed lotem i generuje kartę pokładową. To naprawdę ułatwia życie :)

Prognoza na 2019 rokLudzie wciąż będą chętniej oglądali niż czytali (niestety), dlatego będą rządziły stories. Natomiast tu pojawia się wyzwanie dla marketerów. Konsumenci coraz częściej oczekują komunikatu dobranego do siebie. Nie chodzi tu tylko o reklamy, ale o całość treści przekazywanych przez markę, Personalizacja ponad wszystko!

Joanna Tymowicz, client service director w Ideo Force

Wydarzenie roku w PolsceJako wydarzenie roku wskazałabym zorganizowany po raz pierwszy w Polsce międzynarodowy event - Social Media Week. Jest to jedyne tego typu wydarzenie poświęcone w całości tematyce social media. Podczas dwóch dni zaprezentowano ciekawe case study, a licznie grono prelegentów oraz konwersatoria przyczyniły się do tego, że konferencja prezentowała wysoki poziom merytoryczny.

Sukces rokuSukces roku zarówno w Polsce, jak i na świecie to ogromna i nieustająca popularność treści efemerycznych, przede wszystkim Instagram Stories. Instagram rozwija tą funkcjonalność, stale dodając nowe funkcje angażujące użytkowników.

Swego rodzaju sukcesem można określić również „renesans”, jaki przeżywa serwis dla profesjonalistów z różnych dziedzin, czyli LinkedIn. Obserwujemy w nim rosnącą popularność nowego trendu - social selling, który bazuje na budowaniu sieci kontaktów oraz relacji. W Polsce bardzo pozytywnie przyjęła się idea organizowania spotkań i wydarzeń #linkedinlocal, których celem jest przeniesie wirtualnych znajomości do świata offline, networking czy po prostu rozmowa przy kawie.

Porażka / rozczarowanie rokuSwoista plaga Instagrama, czyli boty, których liczba jest tak wysoka, że czasem można odnieść wrażenie, że jest ich więcej niż realnych użytkowników. Komentują posty z określonymi hasztagami, followują konta - robią niemal wszystko to, co realny użytkownik. Niestety, jak się okazuje z tego typu działań korzystają nawet osoby, które są postrzegane za ekspertów Instagrama. Na szczęście problem dostrzega sam serwis i zapowiada walkę z botami oraz blokowanie fakeowych kont.

Wyciek danych ponad 80 milionów użytkowników ciężko nazwać inaczej niż porażką. Mimo tak głośnego skandalu popularność Facebooka nie spadła i nie nastąpiło tak szumnie zapowiadane masowe usuwanie kont. Mark Zuckerberg po raz kolejny udowodnił, że Facebook jest gigantem na rynku i nawet akcja #DeleteFacebook mu nie zaszkodziła.

Serwis / kampania / projekt rokuKampania roku to dla mnie bardzo głośna premiera sklepu internetowego AboutYou, która była wspierana przez największych influencerów w Polsce. Marka z okazji uruchomienia serwisu zorganizowała w Warszawie duży event. Relacje z tego wydarzenia można było na żywo oglądać w Insta Stories największych polskich celebrytów.

Trend rokuW dalszym ciągu trendem we wszystkich mediach społecznościowych jest wszechobecne wideo. Instagram rządzi poprzez instastories, YouTube stawia na coraz dłuższe i bardziej wartościowe treści, Facebook promuje treści video oraz transmisje na żywo.

Da się również zauważyć, że aktywność użytkowników najpopularniejszego serwisu społecznościowego w Polsce przeniosła się z newsfeedu serwisu do grup tematycznych. Od jakiegoś czasu Facebook rozwijał tą formę komunikacji i do tego stopnia stawia na aktywność użytkowników w grupach, że pozwolił na dołączanie do nich również markom.

Prognoza na 2019 rokPrzyszłość należy do chatbotów konwersacyjnych, dlatego w 2019 roku obserwować będziemy dynamiczny ich rozwój w Polsce i na świecie. Szacuje się, że już w 2020 roku 85 proc. interakcji z użytkownikami sieci będzie odbywało się bez kontaktu z człowiekiem. Warto wykorzystać ten potencjał w celu usprawnienia komunikacji z klientami i osiągania założonych celów.

Kolejnym trendem, który będzie się mocno rozwijał w social media w nadchodzącym roku będą działania employer brandingowe i wykorzystanie w nich potencjału drzemiącego w mediach społecznościowych. Już teraz obserwujemy jak lawinowo zakładane są strony w serwisach społecznościowych o nazwie „Kariera…”. Budowanie atrakcyjnego i wiarygodnego wizerunku to czasochłonne i wymagające zadanie. Jest jednak niezbędne, jeśli chce się odnieść sukces na współczesnym rynku. Najważniejsza w nim jest spójność – promowany obraz firmy musi być taki sam lub bardzo zbliżony do tego w rzeczywistości.

Jagoda Prętnicka-Markiewicz, head of marketing w Sentione

Wydarzenie roku#deleteFacebook. To temat na osobny artykuł. Warto jednak odnotować, że faktycznie spada liczba postów publikowanych na portalu. Jako że życie nie cierpi próżni, proporcjonalnie wzrasta za to aktywność na Instagramie. Facebook wciąż zyskuje miesięcznie nowych użytkowników, ale są to zdecydowanie starsze grupy wiekowe. Obserwujemy zatem zmiany w mediach społecznościowych. W całej Europie widać spadek liczby postów na Facebooku. To wynik kilku zmiennych, po pierwsze nowych przepisów dotyczących GDPR (RODO), po wtóre sytuacji, której przyczyniła się firma -  Cambridge Analytica. W związku z dużym nadużyciem i wykorzystaniem w sposób nieetyczny danych, widoczny jest spadek zaufania do treści publikowanych na portalu. W 2018 roku #deletefacebook dodano w internetowej strefie publicznej blisko 200 tysięcy razy, publikowano go przede wszystkim na Twitterze, Instagramie i YouTubie. Według SentiOne 12 proc. wspomnianych wzmianek ma wydźwięk negatywny.

Porażka / rozczarowanie rokuKiedy w 2015 roku obserwowałam kampanię prezydencką w Stanach Zjednoczonych, z wielkim zainteresowaniem śledziłam poczynania kandydatów w mediach społecznościowych. Zaskoczyło mnie sprawne wykorzystanie Snapchata przez Hillary Clinton. Wydawało mi się wówczas, że będzie to początek wielkiego sukcesu, a aplikacja wkrótce rozrośnie się do rangi ówczesnego Facebooka. Nic bardziej mylnego! To kolejny dowód na to, jak bardzo zaskakująca i nieprzewidywalny jest internet.

Problemy Snapchata są widoczne od dłuższego czasu. Na początku 2018 roku, po dużych zmianach interfejsu, prawie 600 tysięcy osób podpisało petycję z prośbą do właścicieli Snapchata o przywrócenie starej wersji aplikacji. Fałszywy tweet, pochodzący rzekomo od samego Snapa, potwierdził bowiem, że stare ustawienia zostaną przywrócone, gdy wpis zostanie udostępniony 50 tysiącami retweetów. Obecnie podano go dalej ponad 1,5 miliona razy - naturalnie bezskutecznie. Daje to niewielki obraz porażki twórców aplikacji.

Nowy Snapchat przesycony został przekazami komercyjnymi i reklamami, a co za tym idzie ludzie mniej chętnie z niego korzystają. Strona Discover została zastąpiona przez treści sponsorowane, co najczęściej postrzegają negatywnie wypowiadający się na temat Snapchata internauci.

Przyczyn można doszukiwać się jeszcze głębiej, w odrzuceniu oferty wykupienia portalu lub tym, że Snapchat nie udźwignął konkurencji z instagramowymi stories... jeszcze inni powód niedoli aplikacji obserwatorzy widzą tutaj: tweet Kylie Jenner - 370 tysięcy polubień i prawie 80 tysięcy retweetów. To raczej nie sama Kylie spowodowała oczywiście, aż takie tąpnięcie w notowaniach Snap Inc., ale na pewno znacznie przyczyniła się do spadku euforii związanej z aplikacją...

Czy Snapchat odejdzie do lamusa? Zostawmy sobie najbliższy rok na odpowiedź.

Serwis / kampania / projekt rokuLubię kampanie w których łapie się właściwe momenty - to dla mnie kwintesencja dobrego marketingu - działania podejmowane w czasie rzeczywistym zgodne z długofalową strategią firmy. Do takich mogę zaliczyć oczywiście promocje IKEA - w tym roku zwłaszcza publikacje odnoszącą się do toreb od Balenciaga czy turecką kampanię dywanów, będącą odpowiedzią na sytuację atmosferyczną (podczas gradu i ulew przykrywano samochody kartonami i dywanami, na co IKEA odpowiedziała promocją tychże).

Jednak w pamięci utkwiła mi najmocniej reakcja brytyjskiego KFC na własny kryzys. W lutym 2018 roku, problemy z dostawcą spowodowały zamknięcie setek restauracji KFC w Wielkiej Brytanii. Była to sytuacja na skalę całego kraju, a o nieczynnych fast-foodach wspominały niemal wszystkie media. W odpowiedzi na kryzys KFC, opublikowało w gazetach „Metro” i „The Sun” oraz online wyjątkowe przeprosiny.

Premiera, nowość rokuJedno słowo - Pinterest.

250 milionów aktywnych użytkowników i w końcu - po latach otwarte API, to wielka pokusa dla influencerów oraz obecnych w sieci marek. Na to czy Pinterest wprowadzonymi zmianami zachwieje obecnym stanem rzeczy, będziemy musieli jeszcze chwilę poczekać. Niewątpliwie warto już teraz otwierać tam profile swoich marek i uwzględniać portal w planach marketingowych marki. Na otwarciu API skorzystać mogą marketerzy i influencerzy, których współpraca stanie się łatwiej mierzalna. Nowa aktualizacja interfejsu API pozwolą markom śledzić dane, czy - innymi słowy - mierzyć wyniki kampanii i docierać do jeszcze szerszej rzeszy użytkowników szukających inspiracji

Trend rokuInstastories! Nie tylko w Polsce... Podczas gdy 69 proc. czeskiej populacji korzysta z mediów społecznościowych i - co nie bez znaczenia - spędza tam średnio 149 minut dziennie, stories na Instagramie podbijają rynek. Zyskują także bezpośrednio na wartości, ponieważ stają się jednym z najpotężniejszych narzędzi marketingowych w Czechach. Podobnie jak na Węgrzech, gdzie Instagram triumfuje. Do działań marketingowych zatrudnia się środowiska instagramerskie oraz liderów opinii na portalu. Co za tym idzie, wzrastają budżety przeznaczane na programy influencerskie, blogerskie i youtuberskie, tym samym uszczuplając prasowe i telewizyjne.

Tym bardziej cieszy, że od 11 grudnia zmiany w API Instagrama umożliwiają narzędziom do monitorowania - jak SentiOne, zbierać i analizować także Instastories.

Prognoza na 2019 rokAI + Chatbots - słowa klucze na 2019 rok. Automatyzacja zdecydowanie dotyczy wszystkich sfer naszego życia. Cyfrowa rewolucja dzieje się na naszych oczach. Roboty już usprawniają i optymalizują czas pracy, wspierają codzienne obowiązki i rozwiązują problemy. Temat sztucznej inteligencji przeniknął już do naszej biznesowej codzienności. Potencjał związany z uczeniem maszynowym sprawia, że wizja wdrożenia AI w swojej organizacji jest niezwykle kusząca, zwłaszcza w obsłudze klienta.

W SentiOne na co dzień - poza narzędziem do monitoringu internetu i angażowania się w dyskusje z internautami - tworzymy inteligentne boty do obsługi klienta. Z rozwiązania korzystają już firmy z sektora finansowego. Wraz z naszymi klientami od wielu miesięcy zgłębiamy temat, pracując i rozwijając boty drugiej generacji wobec czego jesteśmy przekonani, że 2019 będzie rokiem automatyzacji obsługi klienta i komunikacji w sieci.

Urszula Dzienuć, digital coordinator, SEM & social consultant w MediaCom

Wydarzenie rokuWprowadzenie w życie RODO, co zainicjowało szereg pozytywnych dla użytkowników zmian. Największe portale społecznościowe, takie jak Facebook, Twitter czy YouTube, przystosowały swoje regulaminy do nowej rzeczywistości prawnej.

Gorącą dyskusję na temat bezpieczeństwa danych użytkowników w internecie oraz prywatności w mediach społecznościowych rozpoczęła już wcześniej afera Facebooka i Cambridge Analytica. Informacje na temat 87 milionów użytkowników Facebooka w niekontrolowany sposób trafiły do Cambridge Analytica, a następnie zostały wykorzystane do wpływania na wyniki głosowań. Firmie analitycznej Cambridge Analytica przypisuje się istotną rolę w sukcesie przynajmniej dwóch kampanii: Brexit oraz kampanii prezydenckiej Donalda Trumpa.

Natomiast poza zmianami związanymi z ochroną danych, które Facebook wprowadził oraz bankructwem Cambridge Analytica, to trudno tu wskazać inne konsekwencje tej wpadki wizerunkowej. Serwis w dalszym ciągu odnotowuje przyrost użytkowników, a czas spędzany przez nich na tej platformie jest coraz dłuższy.

Sukces rokuE-sport. Rozwija się w naprawdę szybkim tempie. Zarówno pod kątem świadomości, popularności, jak i przychodów. Znane firmy inwestują w gamerów i profesjonalne drużyny, gracze stają się markami. Izak – komentator Counter-Strike, w tym roku komentował mecze mistrzostw świata w piłce nożnej. W Play możemy ubezpieczyć itemy w grach oraz sprzęt gamingowy. Tylko w ciągu ostatniego kwartału mogliśmy zaobserwować na polskim rynku współprace z KFC, Old Spice czy Idea Bank. Portale organizują plebiscyty, powstają programy internetowe poświęcone e-sportowi. Polska społeczność jest jednym z ważniejszych graczy na całym rynku e-sportu i z zainteresowaniem będę śledzić jej rozwój.

Porażka rokuMinęło pół roku od uruchomienia dodatkowej aplikacji Instagrama - IG TV, w której można oglądać wideo trwające nawet godzinę. Póki co nowa funkcja nie przyjęła się na naszym rodzimym rynku, globalnie również nie odniosła sukcesu. Nie widziałam ciekawych przykładów wykorzystania tej platformy. Choć obsługa jest intuicyjna, to do oglądania dłuższych treści na tę chwilę wybieram YouTube.

Poważnym problemem, z którym zmaga się Instagram, są boty. Ogromną skalę ich użycia możemy zaobserwować sami, jak i dzięki postom influencerów demaskujących te praktyki. Zbudowanie interesującego, angażującego profilu z dużą ilością followersów wymaga czasu i pracy, zatem pójście na łatwiznę poprzez kupienie obserwatorów oraz sztucznego zaangażowania dla wielu jest bardzo kuszące - szczególnie w dobie popularności influencer marketingu i monetyzacji treści w social media. Oczywiście wartość reklamowa takiego niby-influencera jest zerowa, natomiast niestety - poprzez powszechność tego zjawiska, również dla użytkownika Instagram traci na autentyczności i jakości. Jako fan tej platformy z niecierpliwością czekam na ukrócenie tego typu działań.

Człowiek rokuNa świecie Elon Musk. Pomimo zawirowań z Teslą nie zwalnia tempa. Wizjoner. Realizuje swoje pomysły skutecznie i w sposób spektakularny. Sky is not the limit.

W Polsce Julia Izmalkowa. Niezwykle charyzmatyczna, inteligentna, pracowita. Psycholog, założycielka i CEO Izmałkowa, pierwszej w Europie agencji badawczej specjalizującej się w wykorzystywaniu psychologii kłamstwa oraz etnografii dla marketingu i biznesu. Jedyna osoba w Polsce, która wystąpiła w Cannes trzy razy. Mówca, którego słuchasz z zapartym tchem. Każdy jej power speach jest prezentacją merytoryczną, a każda merytoryczna prezentacja – jest jak power speach. W tym roku Julia znalazła się na liście największych światowych influencerów, obok J.K. Rowling i Kate Perry. You go girl!

Projekt rokuGlobalna premiera w lokalnym ujęciu, czyli Netflix i Magda Gessler - „Orange is the New Black”. Strzał w 10! Zabawne, na luzie, super wykorzystanie charakteru i popularności lokalnej celebrytki. Netflix promując ten serial, wyraził również poparcie dla LGBT, biorąc udział w Paradzie Równości w Warszawie.

W czasie Parady Równości świetną akcję zorganizowała także marka lodów Ben&Jerry, wyświetlając hologram tęczy na jej dawnym miejscu, czyli warszawskim placu Zbawiciela.

Launch - szeroko zakrojona kampania teaserowa oraz promocyjna (TV, radio, kino, digital, OOH, event z udziałem celebrytów) internetowego sklepu odzieżowego About You. Świetnie zbudowane napięcie i zainteresowanie premierą, efektywnie zbudowana świadomość marki.

Technologia - wykorzystanie inteligentnego telebota Lydia, który umożliwia poprawę efektywności i jakości zbieranych leadów w call center banku Credit Agricole.

Polska kampania lokalna - „Odrodzenie Leonarda”, czyli promocja wystawy wynalazków Leonarda da Vinci w Łodzi. Doskonały przykład rozpoznania grupy docelowej i dostosowania do niej komunikacji. Sprzedano 72 tys. biletów.

Kampania społeczna - zombie w stolicy, czyli kampania Tramwajów Warszawskich „Odłóż smartfon i żyj!”. Mocny, bezpośredni przekaz.

Na świecie - możliwość śledzenia, gdzie aktualnie „parkuje” Tesla Roadster wysłana przez Muska w kosmos. To się nazywa rozmach. ;)

Premiera / debiut / nowość rokuReklama AR na Facebooku. Bez wychodzenia z domu za pomocą naszych smartfonów przed podjęciem decyzji o zakupie możemy przymierzyć okulary (Michael Kors) lub sprawdzić, jak wygląda na nas odcień szminki (Sephora, Avon).

Shopping time! Przyciski CTA na Facebooku i Instagramie, dzięki którym można jednym kliknięciem dokonać rezerwacji, kupić bilet czy zarezerwować spotkanie. Funkcja sklepu na Instagramie, tagowanie produktów - zarówno na zdjęciach w feedzie, jak i w Stories. Zakupy na Amazonie za pośrednictwem Snapchata. Czyli dużo nowych funkcji, które przekształcają platformy społecznościowe w miejsce, gdzie można podjąć konkretne działania, a nie jedynie czerpać inspiracje.

Trend rokuEfemeryczne treści to sekret dawnego sukcesu Snapchata i aktualnego triumfu Stories we wszelkich możliwych placementach – na Instagramie, Facebooku, Messengerze, czy WhatsAppie. Content, który już za chwilę przestanie być dostępny, zwiększa chęć interakcji i obejrzenia oraz świetnie wykorzystuje FOMO. Ma to swoje odzwierciedlenie w statystykach - liczba użytkowników Stories rośnie z miesiąca na miesiąc. To też super możliwość dla marek, które zyskały nowy, bardziej swobodny i autentyczny sposób komunikacji z użytkownikami.

Chatboty zadomowiły się na Messengerze i jest to już dość powszechna technologia.

Niezmiennie trendem w social media pozostaje także wideo - z naciskiem na krótkie i wertykalne formy (wertykalna reklama na YouTube!).

Prognoza na 2019 rokDalszy rozwój:•    AR/VR,•    Formatu Stories,•    Grup na Facebooku,•    Spersonalizowanych treści,•    Influencer marketingu z dużą rolą mikro-influencerów,•    Chatbotów, automatyzacji,•    Voice Assistants.

Piotr Krauschar, partner zarządzający F11

Wydarzenie rokuRok 2018 jeszcze się nie skończył, ale na pewno przed długi czas będzie odbijał się czkawką zarówno Markowi Zuckerbergowi, jak i Sheryl Sandberg. Przekreśli on też wszelkie spekulacje dotyczące potencjalnej kariery politycznej Marka.

Wydawałoby się, że jego wystąpienie przed komisją senacką USA będzie punktem kulminacyjnym afery Cambridge Analytica. Wygląda jednak na to, że jest to zaledwie jeden z odcinków serialu klasy B, w którym narażono między 50 a 80 milionów użytkowników Facebooka. Tym, którzy jednak wieszczą upadek owego serwisu, polecam analizę trendu Facebooka na amerykańskiej giełdzie NASDAQ.

Porażka / rozczarowanie rokuCieszy mnie fakt, że marki coraz częściej wychodzą ze strefy komfortu i eksperymentują, dlatego też z zaciekawieniem podszedłem do reklamy na żywo Skody w TVN wraz z relacją na Facebooku. Twórcy skupili się na otoczce, zapominając o clue. Reklama musi opowiadać jakąś historię, nie wystarczy włączyć tylko live. Zdaję sobie sprawę, iż będzie to jedna z nagradzanych kampanii, choć czuję niedosyt.

Cambridge Analytica była prekursorem w kampaniach opartych na danych. Szkoda, że zabawa polityką zgubiła świetne rozwiązania.

Trend rokuRok 2018 to kolejny rok, w którym z sociali wystają influencerzy. Podobnie będzie w 2019, natomiast istotna będzie weryfikacja owych działań, zwłaszcza pod kątem konwersji. Dziś wiele z tych działań nie konwertuje jak obiecują sieci zrzeszające blogerów i vlogerów.

Paradoksalnie RODO miało wszystkich wystraszyć, uszczelnić procesy, ale w połączeniu z zamieszaniem wokół Cambridge Analytica wywołało odwrotny skutek. Wiele marek zainteresowało się ich wykorzystaniem w codziennej pracy.

Przez ostatnie 12 miesięcy wszyscy żyli Storiesami oraz relacjami na żywo. W obu przypadkach próbowaliśmy wybić się na niepodległość i zawalczyć z algorytmami. Czy skutecznie? Odpowiedzcie sobie sami.

Nie zapominajmy o B2B, zwłaszcza, że wiele marek odkryło social selling i magię Linkedina, który przestał być tylko serwisem HR-owym.

Prognoza na 2019 rokRok 2019 będzie rokiem, w którym na światło dzienne wyjdzie kilka rozwiązań reklamowych, w których transparentność kampanii reklamowych zapewni blockchain, a optymalizację budżetów wesprą rozwiązania oparte o machine learning. Owo podejście urealni też koszty, a przede wszystkim wyruguje przepalanie budżetów w dłuższej perspektywie.

Łukasz Korczewski, social media manager w The Digitals (Grupa S/F)

Wydarzenie rokuPolskaIntel Extreme Masters - popularność e-sportu w Polsce zwiększa się z roku na rok. Trend ten będzie coraz mocniej oddziaływać na działania marketingowe w przyszłości.

ŚwiatAfera Cambridge Analytica, która po raz kolejny udowodniła, że bezpieczeństwo danych w internecie, także w social mediach, zwyczajnie nie istnieje. Sytuacja ta nie wpłynęła istotnie na zachwianie pozycji Facebooka na rynku, co pokazuje, że ryzyka wielkiego, globalnego odpływu użytkowników z platformy po prostu nie ma.

Sukces rokuPolskaDziałania promocyjne związane z premierą płyty Dawida Podsiadło „Małomiasteczkowy”. Artysta ten stanowi sygnaturę sukcesu marketingowego, połączonego dodatkowo z jakością artystyczną.

ŚwiatNieustannie i bardzo agresywnie zwiększająca się liczba użytkowników Instagrama pokazała, że o Snapchacie możemy zapomnieć na dobre. Regularne aktualizacje i usprawnienia oraz przede wszystkim bezproblemowy model reklamowy ekosystemu Facebooka, pozwalający na kolektywne działania w ramach kilku aplikacji i tym samym poszerzenie grup odbiorców, sprawia, że teraźniejszość i przyszłość Instagrama jawi się znakomicie.

Porażka / rozczarowanie rokuPolskaSocial media stanowią doskonałą możliwość do budowania wizerunku - nie tylko brandingowego, ale także personalnego. Nie zawsze jednak są odpowiednio wykorzystywane. Tegoroczne uzewnętrznienia Justyny Żyły publikowane w kanałach własnych, w kontekście rozwodu z bardziej znanym mężem, to temat, który powinien być rozwiązywany wyłącznie w domowym zaciszu.

Sytuacja ta finalnie przełożyła się także na pozytywną przemianę samego Piotra Żyły, który zdystansował się od mediów (także tych społecznościowych) i notuje obecnie znakomite wyniki sportowe - najlepsze w karierze.

ŚwiatLiczyłem na szybsze tempo rozwoju i wdrożeń rozwiązań związanych z rozszerzoną rzeczywistością. Chciałbym, aby w przeciągu maksymalnie trzech lat sektor ten rozwinął się na tyle, by również w Polsce marketerzy mieli szansę wprowadzać fantastyczne, innowacyjne rozwiązania.

Człowiek rokuPolskaDawid Podsiadło - za doskonałe formowanie swojego wizerunku i działań w social mediach.

ŚwiatPaul Logan - przewrotnie umieszczam tu popularnego amerykańskiego vlogera, który na początku roku wykazał się absolutną bezmyślnością na skutek publikacji materiału na swoim kanale YT z japońskiego lasu samobójców. Jego niepoważna reakcja na sytuację tam napotkaną oraz fala krytyki, z jaką musiał się następnie zmierzyć, prowadzi do dwóch wniosków - pozytywnego i negatywnego. Po pierwsze internauci wciąż potrafią być skutecznymi audytorami moralności, z drugiej strony pogoń za sensacją i oglądalnością, może prowadzić do tak żenujących zdarzeń, jak to wyżej opisane.

Serwis / kampania / projekt rokuPolskaKampania Netflixa z udziałem Magdy Gessler, związana z promocją kolejnego sezonu serialu „Orange Is The New Black” wycisnęła niczym sok z tytułowej pomarańczy esencję ze składowych serial-kontekst-bohaterka, tworząc bardzo zabawny i spójny przekaz, który odbił się szerokim echem w przestrzeni social mediów.

ŚwiatJako fana koszykówki i fenomenu jakim jest postać LeBrona Jamesa, jestem pod wrażeniem kampanii Nike „I believe”, nawiązującej do konferencji prasowej z jego udziałem i tego jak słowa tam wypowiedziane rzutowały na kolejnej lata jego bogatej kariery - to co sobie założył, zrealizował. Wykorzystanie do bieżących działań 15-letniego materiału jest interesującym przykładem planowania działań marketingowych w bardzo rozległej przestrzeni czasu i „wyciąganie ich” w odpowiednim momencie niczym dojrzałe wino.

Premiera / nowość rokuPolskaFacebook Watch - czyli platforma, która w najbliższych latach ma stoczyć walkę z innymi serwisami streamingowymi o uwagę użytkownika. Wprawdzie rozwiązanie to ma jeszcze krótki okres życia (w USA pojawiło się już w zeszłym roku, a w Polsce dopiero w ostatnich tygodniach - z wyłączeniem aplikacji w ramach Apple TV), to jestem przekonany, że w przyszłości pozyska istotne grono odbiorców, a wówczas umiejscowienie reklamowe typu in-stream zyska jeszcze bardziej na znaczeniu.

Tu można zauważyć jeszcze ciekawą zależność - na przykładzie Netflixa widzimy, że gros działań marketingowych prowadzona jest przy pomocy… Facebooka, można się w tym miejscu zacząć zastanawiać czy w przyszłości dojdzie do bezpardonowej walki i obcinania zasięgów przez tę platformę swojemu potencjalnemu konkurentowi.

ŚwiatWyżej wspominam o platformie streamingowej Facebooka, tymczasem kolejnym elementem rozwoju Instagrama było w tym roku IGTV - dedykowane aplikacji mobilnej - powrót do telewizyjnych korzeni na prawdziwie szeroką skalę :)

Trend rokuPolskaW warstwie prezentacji komunikatów w social media, mocny trend związany był z wykorzystaniem glitchy i dynamicznych cięć w formatach wideo oraz spory udział wertykalnych kreacji, dostosowanych do urządzeń mobilnych. Dodatkowo wiele brandów starało się wzbudzić nostalgię do czasów pikselowych gier wideo, wykorzystując ten motyw w publikowanych treściach.

ŚwiatJeszcze wyższa jakość transmisji live oraz streamów. Dzięki coraz bardziej wydajnym urządzeniom mobilnym i możliwościom takim, jak choćby IGTV, jest obecnie szansa na tworzenie „z ręki” materiałów na żywo, w wysokiej rozdzielczości.

Prognoza na 2019 rokTempo zmian i innowacji w ostatnich latach nieco wyhamowało. Myśląc o przyszłości skupiamy się bardziej na optymalizacji i rozbudowie obecnych tendencji, niż odkrywaniu zupełnie nowych przestrzeni w social media.

Liczę nieśmiało na niespodziewany, nowy trend, który wpłynie istotnie na formę mediów społecznościowych w najbliższych latach.

Aleksandra Witkowska, strategy manager w clickcommunity

Wydarzenie rokuWydarzenie ważne dla Polski, ale także istotne w kontekście globalnym. Mowa oczywiście o porozumieniu, jakie pod koniec listopada podpisali przedstawiciele Ministerstwa Cyfryzacji oraz Facebooka. Zgodnie z nim powstanie tzw. punkt kontaktowy, za pomocą którego użytkownicy platformy będą mogli odwołać się od blokady treści na ich profilach. Będzie to pierwsza tego typu inicjatywa na świecie, natomiast z jej oceną musimy się wstrzymać, ponieważ ma być dostępna za kilka tygodni.

Upłynie zapewne sporo czasu, zanim stanie się prawdziwym „supportem” dla wszystkich polskich facebookowiczów. W okresie pilotażu usługa będzie dostępna wyłącznie w kontekście organizacji zbiórek publicznych oraz zgromadzeń. Mimo to należy uznać projekt za krok w dobrą stronę w kontekście poprawy zarządzania treściami w sieci, gdy „ofiarami” blokowania fałszywych kont stają się czasem „prawdziwi” użytkownicy.

Odwołać się będzie można w dwóch przypadkach: gdy usunięte treści, profil lub fanpage należeć będą do jednej z kategorii opracowanych przez ministerstwo albo gdy Facebook odrzuci pierwsze odwołanie lub nie odpowie na nie do 72 godzin. Co ciekawe, ministerstwo deklaruje, że kieruje inicjatywę także do innych portali społecznościowych. Czy któreś z nich dołączy do akcji? Czas pokaże, ale zapewne z takiego obrotu sprawy z pewnością ucieszyliby się ich użytkownicy.

Sukces rokuJak przekuć potencjalną porażkę w prawdziwy sukces? Należy o to zapytać prezesa popularnej sieci kawiarni Green Caffe Nero. W trakcie kryzysu wywołanego zatruciem salmonelli wśród klientów Adam Ringer sam zabrał głos w sprawie poprzez film, który pojawił się na profilu marki na Facebooku. W ten sposób prezes przeprosił za zaistniałą sytuację i zadeklarował pomoc dla poszkodowanych, czym zaskarbił sobie przychylność wielu użytkowników.

Można przyjąć, że marka egzamin z zarządzania kryzysem zdała na piątkę. Szybka reakcja w ramach własnych profili (w tym wcześniej wspomniany film), moderacja pojawiających się komentarzy, a także kontakt z poszkodowanymi poprzez m.in. Facebooka pokazuje, jak wielką siłę stanowią social media. Tylko od firm zależy, jak je wykorzystają w kontekście budowania pozytywnego wizerunku oraz relacji z klientami. Przykład Green Caffe Nero potwierdza, że odpowiednio prowadzona komunikacja marki, zwłaszcza w chwilach kryzysu, pozwala jej pozyskać własnych rzeczników, którzy będą gotowi stanąć w jej obronie nawet w najtrudniejszych dla niej chwilach.

Porażka / rozczarowanie rokuPrzykładem na to, jak nie powinna wyglądać komunikacja firmy w dobie kryzysu, jest marka jubilerska W.Kruk. Na początku grudnia rozpoczęła promocję swojej marki biżuteryjnej Picky Pica, która identyfikacją wizualną jest łudząco podobna do serwisu o biżuterii oraz zegarkach o nazwie… Pica Pica. Fala krytyki na W.Kruk spłynęła po tym, jak jedna z twórczyń bloga opublikowała wpis o otrzymanych gratulacjach z powodu rozpoczęcia współpracy z marką jubilerską. Problem w tym, że nic takiego nie miało miejsca.

Klasycznym błędem, jakiego dopuścili się moderatorzy fanpage’a W.Kruk, było odpowiadanie tym samym komunikatem na komentarze odbiorców. Ci szybko wytknęli marce działanie na zasadzie „kopiuj-wklej”, co dodatkowo pogorszyło wizerunek marki. Jej kryzys z powodu zaistniałej sytuacji cały czas trwa, dlatego skalę strat wizerunkowych będziemy mogli ocenić dopiero za kilka miesięcy. Zobaczymy, czy w tym czasie firma wyciągnie wnioski i wprowadzi działania, które poprawią nadszarpnięte imię marki.

Człowiek rokuO kim było najgłośniej w 2018 roku w świecie mediów społecznościowych? Z pewnością o Marku Zuckerbergu, założycielu Facebooka. Najpierw świat obiegła informacja o zmianie algorytmów platformy, o czym jej twórca poinformował w postach na własnym profilu. Następnie wybuchła afera Cambridge Analityca związana z wyciekiem danych użytkowników, co doprowadziło Zuckerberga przed Kongres Stanów Zjednoczonych. Natomiast na koniec roku brytyjski parlament upublicznił wewnętrzne maile pracowników Facebooka, które wskazują na śledzenie SMS-ów oraz rozmów telefonicznych użytkowników portalu bez poinformowania ich o tym. Całą sprawę Zuckerberg ponownie skomentował wpisem na swoim profilu, tłumacząc, że opublikowane dokumenty fałszują obraz.

Niezależnie od tego, jak rozwinie się sytuacja w następnych latach, to Mark Zuckerberg będzie cały czas na topie. Wszystko z tego względu, że nawet jeśli użytkownicy odwrócą się od Facebooka (co już się dzieje, bo widać to po badaniach przeprowadzonych w Stanach, ale także w Polsce), to będą w dalszym ciągu korzystać z platform, które i tak należą do Facebooka, jak Messenger, Instagram czy WhatsApp. Dlatego wydaje się, że na razie jego pozycja pozostaje niezagrożona.

Serwis / kampania / projekt rokuPod koniec wakacji świat muserów (użytkowników serwisu - przyp. aut.) mówił tylko o jednym. O połączeniu dwóch marek i jednocześnie zmianie Musical.ly w TikTok. Teraz to jedna aplikacja do publikowania krótkich treści wideo. Miłośnicy tej pierwszej z pewnością mieli sporo obaw co do wyglądu platformy po wprowadzonych zmianach, ale widać, że popularność obecnego serwisu rośnie - także w Polsce.

Sukces platformy wynika z muzyki, która stanowi bazę do tworzenia contentu wideo. Po integracji aplikacja zmierza w kierunku YouTube’a poprzez kilkudziesięciosekundowe, wertykalne filmiki w postaci vlogów czy poradników. Czy zagrozi jego pozycji? To się dopiero okaże, ale już widać, jak bardzo popularny jest TikTok zwłaszcza wśród najmłodszych użytkowników (których coraz mniej m.in. na Facebooku). Ponadto jego potencjał zauważyły pierwsze polskie firmy. Wymienić tutaj można m.in. współpracę marki Kubuś z muserem Dominikiem Rupińskim w ramach kampanii „Rusz się z K!” czy rozpoczęcie komunikacji na tym portalu przez Radio Eska.

Premiera, nowość rokuJak co roku nowości w świecie mediów społecznościowych jest całkiem sporo i marketerzy prześcigają się we wskazaniu tej najistotniejszej z perspektywy ich pracy. Należy jednak zwrócić uwagę na zmianę, która może się okazać bardzo przydatna z punktu widzenia zwykłego użytkownika. Mowa o wprowadzonej pod koniec roku możliwości cofnięcia wysłanej wiadomości na Messengerze, czyli komunikatorze należącego do Facebooka. Mamy na to 10 minut.

Pewnie nieraz każdemu z nas zdarzyło się wysłać coś nieprzemyślanego, co najlepiej chcielibyśmy od razu usunąć. Z perspektywy takich błahych gaf zmiana jest jak najbardziej na plus, chociaż hasło: „Użytkownik X usunął wiadomość” (które pojawia się w miejsce usuniętej treści) może wywołać pewien niepokój po stronie adresata. Co natomiast z komunikatami, które mogą np. stanowić potem dowód w postępowaniu sądowym? Od lat prawnicy wykorzystują pojawiające się treści w sieci - witrynach internetowych, portalach społecznościowych czy komunikatorach - w prowadzonych sprawach. Obojętnie od charakteru prowadzonych rozmów online, hasło szybkiego screenshota w przypadku Messengera może teraz nabrać jeszcze większego znaczenia.

Trend rokuOd kilku lat cały czas mamy „rok mobile” albo „rok wideo”. Z pewnością można powiedzieć, że oba te trendy w dalszym ciągu nie tracą na znaczeniu, jednak to ten pierwszy wydaje się odgrywać ważniejszą rolę. Dlaczego? Bo zmiany w tworzeniu filmów są podporządkowane trendowi mobile.

Najczęściej korzystamy ze smartfonów, trzymając je pionowo. Dlatego coraz częściej treści - w tym także wideo - pojawiają się w postaci wertykalnej. W ten sposób zajmują całą powierzchnię ekranu, przez co zmniejsza się prawdopodobieństwo, że umkną uwadze użytkownika. Widać to najbardziej w przypadku relacji publikowanych w formie Stories (zwłaszcza na Instagramie) gdzie coraz częściej także reklamy projektowane są specjalnie pod to umiejscowienie. Ponadto Facebook dokonał istotnej zmiany w tym roku w zakresie trendu mobile. Zmienił format reklamowy z poziomego na kwadratowy, a w ten sposób komunikat również zajmuje więcej miejsca.

Niezależnie od tego, czy postawimy na „kwadrat” czy „pion”, istotnym jest, aby wybrać chociaż jeden z nich. Marki, które pozostaną przy „poziomie”, będą wizerunkowo tracić na znaczeniu, bo nie będą nadążać za obecnymi trendami. A przede wszystkim za użytkownikami, którzy w 95 procentach korzystają z Facebooka poprzez urządzenia mobilne wg badań Statista ze stycznia tego roku.

Prognoza na 2019 rokZ roku na rok widać, że wszyscy twórcy portali społecznościowych w pewien sposób dążą do ich upodobnienia, aby wykorzystać ich największe zalety oraz nie zostać w tyle za konkurencją. Najlepszym przykładem na to jest format Stories, który najpierw wykorzystał Instagram na wzór Snapchata, potem relacje pojawiły się na Facebooku. Teraz są również na YouTubie (jako Reels), a niebawem mogą znaleźć się także na LinkedInie (jako Student Voices - na razie ta opcja znajduje się w fazie testów).

W przypadku pierwszych dwóch platform relacje co rusz dostają nowe funkcje, przy czym warto zwrócić uwagę zwłaszcza na Instagram TV (IGTV), który jest niejako rozszerzeniem dla Instagram Stories na potrzeby dłuższych treści video. Natomiast dwie kolejne platformy, co widać poprzez przytoczone projekty, również chcą skorzystać z dobrodziejstw takiego rozwiązania.

Zauważyły to także marki, które nieraz wykorzystują efemeryczny content do komunikacji z odbiorcami, a także umiejscowienie Stories w działaniach reklamowych. Ponadto coraz częściej dostosowują swoje przekazy do perspektywy wertykalnej. To pokazuje, że trend mobile nie traci na znaczeniu, a wręcz nabiera rozpędu. Czy 2019 rok okaże się tym przełomowym? Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy punkt zwrotny już nastąpił czy jest dopiero przed nami. Definitywnie będziemy mogli to ocenić dopiero za przynajmniej kilka lat. Natomiast kto nadal bagatelizuje rolę mobile i Stories w komunikacji marek w social mediach, powinien jeszcze raz przeanalizować swoje działania na kolejny rok.

Adam Kozłowski, wiceprezes ds. digital w Monday

Wydarzenie rokuCambridge Analytica: Najpierw sama afera, potem przesłuchanie Marka Zuckerberga przed Senatem Stanów Zjednoczonych. Cambridge Analytica to zdecydowanie jedno z najgłośniejszych wydarzeń świata social media minionego roku. Cała sprawa ma jeden pozytywny aspekt. Przyczyniła się do wzrostu świadomości społeczeństwa na temat tego, ile informacji o nas - użytkownikach - posiadają technologiczni giganci. Przełożyła się też na nieco większą transparentność Facebooka w kwestii działań reklamowych.

Samsung vs Ksenia Sobchak: rosyjska influencerka i dziennikarka telewizyjna Ksenia Sobchak, której zadaniem było promowanie smartfonów koreańskiego producenta. Ambasadorka została przyłapana na wizji, gdy korzystała z iPhone’a. Media - te tradycyjne i społecznościowe - obiegła informacja, że producent zażądał od swojej byłej ambasadorki 1,6 mln dolarów kary za naruszenie warunków umowy i narażenie marki na straty wizerunkowe. Niezależnie od wyniku sprawy, to ważny sygnał skierowany do marketerów i influencerów na całym świecie. Kwestia respektowania postanowień umowy, dbania o wizerunek produktu i marki klienta, powinna być standardem. Zwłaszcza, że influencer marketing to rynek, którego wartość ma do 2022 roku sięgnąć 10 mld dolarów .

Wprowadzenie RODO wymusiło głębokie zmiany w sposobie, w jaki realizuje się działania w digitalu. Jeszcze bardziej wyczuliło nas - marketerów - na kwestie związane z ochroną danych osobowych i pozyskaniem odpowiednich zgód. Od zmian w regulaminach całych platform społecznościowych, po zmiany w regulaminach i mechanikach konkursów i akcji realizowanych w social media - wejście w życie rozporządzenia o ochronie danych osobowych było jednym z najważniejszych wydarzeń tego roku.

Sukces rokuKrzysztof Gonciarz i Kasia Mecinski nadają z igrzysk plimpijskich. Partnerstwo Krzyśka Gonciarza z Eurosport to inspirujący dowód na to, że tradycyjna telewizja i wideo produkowane na potrzeby sieci mogą się uzupełniać. Z jednej strony Eurosport i relacje z zimowych igrzysk olimpijskich w Pjongczangu, gdzie pierwsze skrzypce grają zmagania sportowe. Z drugiej relacja Krzyśka i Kasi, utrzymana w stylistyce vlogowej, stawiająca na pokazanie tego, jak impreza tego typu wygląda od kulis, co robią sportowcy kiedy gaśnie światło reflektorów. Moim zdaniem ten projekt to świetny ruch ze strony Eurosport. W gruncie rzeczy pomysł był prosty. Chodziło o zaprezentowanie produktu - w tym przypadku Igrzysk - z nowej perspektywy, dostosowanej w zakresie formy i narracji do preferencji nowej dla kanału grupy docelowej.

Burger King - marketing z ogniem: konsekwentnie odważni w komunikacji. Marketing Burger Kinga jest jak ich Whoppery - grillowany na prawdziwym ogniu. Nawiązywanie do trudnych, społecznie ważnych kwestii (akcja Whopper Neutrality, która miała na celu wytłumaczenie konsekwencji odejścia od idei neutralności sieci), trollowanie konkurencji (Whopper Detour - czyli najtańsze Whoppery zamawia się w McDonald’s), czy też wykorzystywanie zdjęć z wypadków samochodowych (kampania promująca usługę dowozu). Burger King nie boi się kontrowersji.

Porażka / rozczarowanie rokuJak Jared „Threatin” Eames - lider jednoosobowego zespołu Threatin - wyrockendrollował świat. „Rzadko się spotyka tyle talentu skumulowanego w jednej osobie” (cytat z oficjalnego bio zespołu). Jared stworzył zespół rockowy, podpisał umowę z wytwórnią płytową, udzielał wywiadów, a debiutancka epka zespołu wyprzedała się na pniu. Threatin koncertował w USA i zgarniał nagrody. Problem w tym, że to wszystko wydmuszka, stworzona przez Jareda, aby zbudować legendę zespołu, o którym nikt nie słyszał. Stojący na fejkowych nogach gigant metalu nie wytrzymał konfrontacji z rzeczywistością. Na europejskie koncerty zespołu przychodziło po kilka osób, co skłoniło właścicieli lokali do weryfikacji dokonań artysty. No i się wydało.

Ciekawy case, który przypomina nieco głośną akcję Łukasza (20m2) z Ellen DeGeneres. Czy ten cały projekt to realizacja marzenia melomana-mitomana, czy zręcznie zaprojektowana prowokacja internetowego performera (o tym świadczyłoby oświadczenie na stronie Threatin.com)? Odpowiedź w sumie nie ma znaczenia, ważniejsze są wnioski, jakie my - marketerzy - możemy wyciągnąć z tej lekcji. Przykład tej „kampanii” pokazuje, jak łatwo jest zdobyć fejkowe zasięgi i zbudować wiarygodny profil w sieci. Dobierając influencerów do współpracy musimy być czujni i zawsze odrabiać pracę domową - zrobić dogłębny research i analizę. W innym wypadku możemy się wyrockendrollować.

Człowiek rokuMark Zuckerberg - mimo afery z Cambridge Analytica i przesłuchań przed senackimi komisjami, ojciec-założyciel Facebooka nadal zasiada na tronie i ma się całkiem nieźle. Zuckerberg sprawnie rozwija swoje serwisy, inwestując w nowe funkcjonalności, kupując konkurencję lub kopiując jej rozwiązania. Czy chcemy tego, czy nie - Mark dyktuje warunki w obszarze social media kolejny rok z rzędu.

Janina „Daily” Bąk - królowa polskiej statystyki, gwiazda konferencji marketingowych i jedna z najcieplejszych osób, którą widziały polskie sociale. Wytrwale edukuje polskich marketerów w dziedzinie liczb i odróżniania korelacji od kauzacji. Wie, ile trzeba zjeść czekolady, żeby dostać Nobla i dlaczego nie jest tak, że na spacerze z psem mamy statystycznie po 3 nogi. Bezlitośnie ściga manipulowanie liczbami i wykresami. Każdego dnia udowadnia, że dane można kochać.

Serwis / kampania / projekt rokuPolska: Premiera płyty „Małomiasteczkowy” Dawida Podsiadło. Za prostotę, świeżość, kreatywność, spójność i humor. Od pierwszych postów na małoprofilowym profilu na Instagramie, przez przepowiednię od Wróżbity Dawida i sprzedaż płyt w zielonym kiosku pod Pałacem Kultury, po outdoor - cała kampania gra w jednym rytmie. Rytmie Dawida Podsiadło i grupy docelowej - w dużej mierze wielkomiastowej.

Komunikacja Krakus na Facebooku: czy można kreatywnie komunikować ogórki konserwowe? Można! Profil marki Krakus jest tego doskonałym przykładem. Wehikułem komunikacji są tu postaci wycinane z ogórków konserwowych i jakie możliwości to otwiera przed brandem? Sezon ogórkowy trwa tu cały rok - mamy nawiązania do wydarzeń ze świata kultury (np. ogórkowa „Drużyna Pierścienia”, ogórkowa adaptacja gry „Red Dead Redemption 2”), są realtime’owe komentarze do świąt (np. ogórkowe Halloween). Profil - petarda.

KFC i relaunch frytek. „Drogie KFC, nikt nie lubi Waszych frytek. Z poważaniem, cały świat” - ten Tweet stał się osią kampanii promującej relaunch frytek KFC. Ciekawy, odważny koncept, oparty na krytycznych komentarzach na temat produktu firmy, ma dwie zalety. Po pierwsze pokazuje, że KFC słucha głosu społeczności i reaguje. Po drugie pokazuje, że firma potrafi mówić językiem social media i bawić się formą, puszczając oczko do odbiorcy.

Premiera, nowość rokuMusical.ly -> Tik Tok: Po przejęciu Musical.ly przez ByteDance pod koniec 2017 roku było tylko kwestią czasu, kiedy dojdzie do integracji aplikacji. Nikt się chyba jednak nie spodziewał się, że nastąpi to tak szybko i już w sierpniu 2018 roku chiński Tik Tok zupełnie zastąpi popularną na zachodzie siostrzaną Musical.ly. Tik Tok to aktualnie the next big thing wśród nastolatków - platforma, którą warto znać, jeśli Twoją grupą docelową są zetki.

Trend rokuDrugie życie Linkedin, social selling i social advocacy. Linkedin - kiedyś utożsamiany z miejscem do publikacji CV - nabrał rozpędu i stał się pełnoprawną platformą social mediową. Serwis oferuje dziś mnóstwo możliwości zarówno użytkownikom, jak i marketerom. Perfekcyjnie uzupełnia ekosystem social media oferując dotarcie do biznesu, potencjalnych kontrahentów i pracowników w zupełnie innym kontekście niż np. Facebook, Instagram itd. Jego główną zaletą jest jego specyfika i charakterystyka użytkowników serwisu.

Serwis ma w Polsce 2,4 mln użytkowników. Wg badań przeprowadzonych przez Akademię Leona Koźmińskiego aż 97 proc. managerów korzysta z Linkedin (przynajmniej tych przebadanych przez ALK). Rozwój Linkedin to paliwo dla social media marketingu B2B (choć w Mondayu wierzymy, że nie ma B2B i B2C, jest tylko H2H - human 2 human) i social sellingu oraz social advocacy.

Król bywa nagi, czyli rewizja mikro influencer marketingu: po pierwotnych zachwytach nad mikro influencer marketingiem nadeszła refleksja. Nie wszystko złoto, co się świeci. Internetowi celebryci rosną jak grzyby po deszczu, ale niestety wielu z nich - poza pustymi, napompowanymi liczbami - nie oferuje prawie żadnej wartości. Konsekwencją tego stanu jest trend profesjonalizacji - zarówno po stronie marketerów, jak i samych twórców. Ci pierwsi coraz częściej opierają swoje decyzje o współpracy na liczbach, analizach, dogłębnym researchu, nie boją się definiować KPI i z nich rozliczać. Chętnie też korzystają z narzędzi do influencer marketingu. Ci drudzy coraz bardziej dbają o swój wizerunek, jakość treści i jakość współpracy z markami. Oczywiście to nie oznacza, że jak za dotknięciem magicznej różdżki z rynku znikną fejkowi influencerzy, ale coraz silniej rysuje się polaryzacja między tymi „prawdziwymi”, a tymi, którzy swoją pozycję w sieci budują tak jak Jared „Threatin” Eames.

dr Helena Chmielewska-Szlajfer, socjolożka, Akademia Leona Koźmińskiego

Wydarzenie rokuBezapelacyjnie konkurs na wydarzenie roku w mediach społecznościowych wygrał skandal Cambridge Analytica, który ostatecznie pozbawił złudzeń na temat stosunku Facebooka do (danych) swoich użytkowników. Kolejne informacje dotyczące wycieków danych, nieustającego zalewu fake newsów i mowy nienawiści w tym medium (co przyczyniło się m.in. do fali przemocy wobec mniejszości Rohingya w Birmie) czy także niedawnej antysemickiej kampanii PR-owej samego Facebooka wobec George’a Sorosa potwierdziły, że firma ma kłopot w wykazaniu, że jest czymś więcej niż tylko maszynką do zarabiania pieniędzy za pomocą sprzedaży danych użytkowników. Dla przypomnienia, oficjalnie misja firmy brzmi: „Wspieramy ludzi w budowaniu wspólnoty i łączeniu świata ze sobą”. Warto pamiętać, że afera Cambridge Analytica rozlała się również na rodzimym gruncie - wyciec miały dane z ponad 57 tysięcy kont polskich użytkowników.

Sukces rokuZdejmowania klapek z oczu ciąg dalszy: coraz więcej badań wykazuje, że media społecznościowe uzależniają, ale w tym roku widać, że użytkownicy i firmy technologiczne zaczynają coś z tym robić. Na smartfonach dostępnych jest coraz więcej liczników i aplikacji, które przypominają o czasie spędzonym na wpatrywaniu się m.in. w media społecznościowe. Ponadto w miejsce dotychczasowego stresogennego zjawiska FOMO (Fear of Missing Out) pojawiła się jaskółka nowej mody - JOMO (Joy of Missing Out) - tym razem na ograniczanie użycia mediów społecznościowych. Również pod względem analizy social mediów w ostatnim roku pojawiło się sporo ciekawych raportów ujawniających ich wpływ na politykę i sferę publiczną (np. publikacje Reuters Institute i Oxford Internet Institute). W Polsce rękę na pulsie sfery publicznej w mediach społecznościowych trzyma m.in. Politykawsieci.pl - portal prowadzony przez agencję Apostołowie Opinii.

Porażka / rozczarowanie rokuFacebook poniósł także porażkę roku (vide: wydarzenie roku). Skandal z Cambridge Analytica pokazał, że firma niewiele nauczyła się po wyborach prezydenckich w Stanach Zjednoczonych w 2016 roku. Wtedy również wiele czasu zajęło Markowi Zuckerbergowi przyznanie, że wprowadzające w błąd treści publikowane na Facebooku mogły mieć wpływ na decyzje polityczne obywateli. W efekcie młodzi użytkownicy coraz częściej unikają Facebooka - trend ten jest już wyraźnie widoczny w USA. Z kolei w Polsce przykładem porażki wynikającej z powtarzania tych samych chwytów był viralowy filmik PiS opublikowany na sam koniec samorządowej kampanii wyborczej, za pomocą którego partia raz jeszcze usiłowała straszyć uchodźcami-terrorystami.

Człowiek rokuNagroda ex aequo: troll i bot - choć tylko ten pierwszy jest człowiekiem, drugiego zaś ktoś musi zaprogramować. Obaj bohaterowie drastycznie zmienili obraz dyskusji w mediach społecznościowych. Do popularyzowania napastliwych treści w przypadku botów wykorzystuje się zautomatyzowane możliwości technologii, w przypadku trolli - silne emocje innych użytkowników. Mimo że trolle i boty pojawiły się znacznie wcześniej, 2018 rok był płodny nie tylko pod kątem ich działalności, ale i analizy zjawiska na międzynarodowym i rodzimym gruncie (nie tylko przy okazji wyborów, ale też np. ruchu antyszczepionkowego).

Serwis / kampania / projekt rokuW Polsce 2018 rok to w dalszym ciągu duże kampanie obywatelskie, do czego walnie przyczynił się serwis Akcja Demokracja, obecny przede wszystkim na Facebooku. Końcówka roku pokazała, że kampanie prowadzone w mediach społecznościowych w obronie sądów - połączone z działaniami offline - przyniosły owoce.

W skali międzynarodowej wyraźnie wybiły się kampanie na rzecz praw osób wykorzystywanych seksualnie, przede wszystkim pod hasztagiem #metoo. Warto wspomnieć, że Polsce świetną kampanię dotyczącą edukacji seksualnej zrobiła Anja Rubik z własnym projektem (i książką) pod tytułem - i jednocześnie hasztagiem - #sexedpl.

Premiera, nowość rokuOryginalnym, acz niekoniecznie chlubnym, wkładem rodzimych twórców w mediach społecznościowych są patostreamy na YouTube. Transmisje wideo pokazujące libacje alkoholowe, wulgarne treści i przemoc zainteresowały w tym roku media i Rzecznika Praw Obywatelskich, który przekonał m.in. Google i Wykop.pl do bardziej aktywnego przeciwdziałania dochodowej patologii. Z kolei na międzynarodowym gruncie serwis Tumblr zapowiedział blokowanie wszelkich treści pornograficznych. To reakcja na usunięcie platformy mikroblogowej z iOS App Store po ujawnieniu, że w serwisie - znanym z mniej restrykcyjnych zasad wobec „treści dla dorosłych” - użytkownicy publikowali dziecięcą pornografię.

Trend rokuBrak zaufania do Facebooka przełożył się na ucieczkę do mniej wszechogarniających mediów społecznościowych, w tym półotwartych lub zamkniętych rozmów grupowych, w szczególności na Whatsappie. Te stosunkowo niewielkie grupy (maksimum 256 osób) to również doskonałe miejsce do rozpowszechniania fałszywych informacji. Stało się to widoczne m.in. przy okazji prezydenckiej kampanii wyborczej w Brazylii, a także w Indiach, gdzie dwie osoby zostały zlinczowane z powodu nieprawdziwych informacji przekazywanych przez użytkowników czatów grupowych na Whatsappie. Można się spodziewać, że coraz więcej ludzi będzie korzystać z tej formy komunikacji - bardziej prywatnej i jednocześnie bardziej podatnej na fake newsy.

Prognoza na 2019 rokW przyszłym roku można spodziewać się dalszego odpływania młodszych użytkowników z Facebooka. Biorąc pod uwagę kalendarz wyborczy, najprawdopodobniej czeka nas wzmożenie trolli, botów, a w kontrze – także serwisów sprawdzających fakty i nowych form docierania z wiarygodnymi informacjami do odbiorców.

Będzie jeszcze więcej wideo i „stories”. Od dawna są na Snapchacie i Instagramie, ma je też Facebook i Whatsapp (jako „status”). W listopadzie pojawiły się także na YouTube dla użytkowników, którzy mają co najmniej 10 000 subskrybentów. Jednocześnie przed nami również testy na spostrzegawczość z deepfakes - fałszywymi wideo - które będą stawać się coraz doskonalsze. Na pocieszenie warto dodać, że czatboty będą nas coraz lepiej rozumieć.

Zuzanna Fortuniak, head of new media w more concept

Wydarzenie rokuGlobalnie - sprawa Cambridge Analytica i przesłuchania Marka Zuckerberga, które położyły się cieniem na twórcy Facebooka, podnosząc debatę na temat nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych użytkowników tego portalu. Mówiąc o twórcach aplikacji, dużym zaskoczeniem była informacja o odejściu założycieli Instagrama - Kevina Systroma i Mike.a Kriegera - z Facebooka, którzy dość jednoznacznie uzasadnili swoją decyzję.

Lokalnie - dużo zamieszania wywołało RODO, wprowadzając zmiany prawne obejmujące funkcjonowanie serwisów społecznościowych.

Sukces rokuUżytkownicy platform społecznościowych oczekują większej transparentności w działaniach marek, które obserwują i zwracają coraz większą uwagę na autentyczność influencerów. Powstają narzędzia pozwalające marketerom weryfikować wiarygodność statystyk przedstawianych przez influencerów - Instagram również podjął działania w tym obszarze, ogłaszając w tym roku walkę z botami i pozyskiwaniem fałszywych obserwujących.

Porażka / rozczarowanie rokuRozczarowaniem są problemy Facebooka z zapewnieniem właściwej ochrony danych osobowych użytkownikom największego portalu społecznościowego - z drugiej strony skala tego zjawiska zwiększyła świadomość zagrożeń wynikających z korzystania z mediów społeczniościowych.

Kampania roku„Ostatnie drzewo” Ogilvy & Mather i Greenpeace, czyli kampania dotycząca Puszczy Białowieskiej skierowana do młodego pokolenia. Twórcy kampanii trafnie dobrali narzędzia do grupy docelowej, m.in. odwzorowując teren Puszczy Białowieskiej w „Minecrafcie”. Absolutnie nie dziwi mnie sukces kampanii na tegorocznym festiwalu Cannes Lions.

Premiera, nowość rokuNowe możliwości wykorzystywania formatu video przez twórców internetowych, czyli Instagram TV i Facebook Watch. Póki co ani IGTV, ani FB Watch nie mają szans na zdeklasowanie YouTube’a, choćby z tego powodu, że nie pozwalają twórcom na monetyzację treści, ale z ciekawością będę obserwowała rozwój tych aplikacji w 2019 roku.

Trend rokuPopularność Instagram Stories - formatu, który według zapowiedzi Facebooka będzie jeszcze mocniej rozwijany w 2019 roku, a już teraz daje duże możliwości dla reklamodawców.

Prognoza na 2019 rokJuż teraz automatyzacja komunikacji jest wykorzystywana przez wiele marek, dlatego wydaje się pewne, że przyszły rok przyniesie jeszcze większe możliwości wykorzystania chatbotów i AI w celu automatyzacji obsługi klienta. Innym ciekawym zjawiskiem, które być może nasili się w nadchodzącym roku, jest uniezależnianie się influencerów od dużych sieci partnerskich - przykład Grupy Abstra czy stworzenie przez Krzysztofa Gonciarza kolektywu Tofu Media Twórcy pokazują, że twórcy internetowi coraz bardziej profesjonalizują się w produkcji treści i chcą silniej budować relacje z klientami.

Michał Traczyk, social media manager w love to talk

Wydarzenie rokuSonda InSight na Marsie, ósmy pojazd na powierzchni Czerwonej Planety, ale tym razem ze znaczącymi polskimi akcentami. Rodzima firma, Astronika, zaprojektowała mechanizm Kret, odpowiedzialny za wykonanie najgłębszego odwiertu Marsa w historii.

Sama informacja o sondzie i wkładzie Polski, a także opublikowanie pierwszego, niesamowitego zdjęcia oraz kolejnych, na których znalazła się także polska flaga, odbiło się niemałym echem w social mediach. Trzymamy kciuki, by w styczniu nasz udział okazał się sukcesem, byśmy mogli pisać o nim w podsumowaniach roku 2019 ;)

Sukces roku13. Lwów (z czego lwia część w kategoriach digitalowych i socialowych) podczas tegorocznej edycji festiwalu Cannes Lions dla kampanii "Do ostatniego drzewa" zrealizowanej dla Greenpeace - w 100% zasłużenie. Zbudowanie wirtualnej Puszczy Białowiejskiej w Minecrafcie to pierwszy strzał w dziesiątkę, drugi, niczym najlepszy plot twist - podmiana makiety na wersję z wyciętymi wszystkimi drzewami poza jednym, ostatnim. Chapeau bas.

Porażka rokuZdecydowanie Willa Karpatia i jej "przeciwdziałania" kryzysowe. Kiedy myślisz, że nie da się jeszcze bardziej pogorszyć swojego wizerunku, Willa Karpatia mówi: hold my beer.Nieczęsto zdarza się, by przeprosiny marki okazały się nieszczere, a nieszczerość ta podparta była dowodem w postaci video.

Człowiek rokuPomimo wielu wpadek i niefortunnych wypowiedzi, mimo wszystko, Elon Musk (i jego zespół, co czasem warto podkreślić). Za odpalenie rakiety Falcon Heavy i wysłanie wraz z nią w kosmos Tesli Roadster. W czasach, w których coraz trudniej jest zaskoczyć, nieczęsto zdarza się, by oczy całego świata zostały zwrócone w tym samym momencie w stronę jednego produktu.

Kampania / projekt rokuKampania EB "Tymczasem" z udziałem Sokoła, Pezeta, Żabsona i Sitka. Zderzenie dwóch światów - pionierów o ugruntowanej pozycji oraz młodych, ale już uznanych graczy - zaowocowało buzzem agregującym olbrzymią grupę docelową. Do tego sama jakość kontentu sprawiała, że na kolejne numery i klipy po prostu się czekało.

Premiera / debiut / nowość roku"Kler" Smarzowskiego wsadził kij w mrowisko i był na ustach całej Polski. Świetny timing, sprawna kampania, w większości nakręcona przez nieświadome tego środowiska przeciwne tematyce filmu oraz szeroki oddźwięk, szczególnie w postaci memów i RTMowych grafik, w social mediach. 3. miejsce w rankingu filmów z najwyższą oglądalnością w Polsce po 1989 roku mówi samo za siebie, a wyrażenie "złote, a skromne" przeniknęło już na stałe do naszej mowy.

Trend rokuZarówno w Polsce, jak i na świecie: Zero waste, czyli połączenie minimalizmu, ekologii i etyki. Postawa, a właściwie można powiedzieć, że dla wielu już styl życia, polegająca na ograniczaniu produkcji śmieci, by nie zanieczyszczać środowiska szturmem przenika do mainstreamu.

Hashtag użyty na Instagramie ponad 2 mln razy, multum spolaryzowanych dyskusji wokół tematu, mnóstwo działań marek podpinających się pod najgorętszy trend tego roku, którego efekty zauważam osobiście na co dzień - dość szybko zdążył zmienić tryb życia wielu moich znajomych.

Prognoza na 2019 rokFacebook będzie dalej rozpychać się łokciami - od dłuższego już czasu widać, że nie pasują mu sztywne ramy platformy social mediowej. Stąd rozbudowa Messengera, Instagrama, wyszukiwarki Open Graph, walka z YouTubem i przemycanie z niego kontentu.

Zuckerberg będzie chciał zagarniać coraz większe poletko digitalu - przy użyciu 3D, VR, AR oraz AI (zapowiadany rozwój chatbotów oraz własnych avatarów 3D na konferencji F8), a także za pomocą coraz większego ułatwiania użytkownikom codziennych czynności, takich jak pozyskiwanie informacji czy planowane wykonywanie przelewów wewnątrz środowiska Messengera.