Duża zmiana na Facebooku i Instagramie w Europie staje się faktem. Chodzi o feed z postami

Zacznijmy od tego, że obecny sposób wyświetlania treści przez Facebooka czy Instagrama, ale też na dobrą sprawę X czy TikToka jest sprzeczny z aktem prawnym DSA (digital services act) obowiązującym w całej Unii Europejskiej.

Użytkownicy powinni mieć pełną kontrolę nad tym jak podawane są im informacje w mediach, a zwłaszcza w aplikacjach społecznościowych. Żaden sposób nie powinien im być z góry narzucany. Jednocześnie też powinna zostać zapewniona pełna transparentność wszelkich mechanizmów, które decydują jakie treści, kiedy i dlaczego są wyświetlane użytkownikom. Wyżej wspomniane serwisy społecznościowe nie spełniają tych wymogów.

W 2022 roku Intagram oraz Facebook wprowadziły możliwość zmiany feedu z postami i włączenia tylko postów pochodzących od obserwowanych kont. Ale ani Instagram, ani tym bardziej Facebook nie daje możliwości, aby ustawić sobie na stałe takie rozwiązanie — każde ponowne uruchomienie aplikacji włącza ponownie jako domyślny feed z treściami wybranymi przez sztuczną inteligencję na bazie naszych upodobań i tego co oglądaliśmy w przeszłości.

Żaden serwis społecznościowy nie daje też pełnej informacji na temat tego jak działa sztuczna inteligencja. Co pewien czas, na branżowych serwisach pojawiają się szczątkowe informacje, które tak na dobrą sprawę za wiele nie wnoszą do naszej wiedzy na ten temat.

Sąd apelacyjny podtrzymał decyzję z początku tego roku i nakazał ustawienie feedu z treściami od profili, które obserwują użytkownicy. Treści mają być wyświetlane w kolejności chronologicznej, czyli od najnowszych.

Oznacza to, że użytkownicy w Holandii będą mieli większe pole wyboru odnośnie do tego jak wyświetlane są im treści na Facebooku oraz Instagramie. Będą oczywiście mogli wrócić do feedu zarządzanego przez sztuczną inteligencję.

Jak swoją decyzję argumentuje sąd w Holandii? Algorytm preferuje treści o charakterze sensacyjnym i dużym nacechowaniu emocjonalnym. To z kolei narusza prawo do transparentności oraz równego dostępu do informacji.

Ciekawe jest też porównanie wyboru treści przez algorytm AI do działania redakcji serwisu internetowego czy gazety. Zwrócono uwagę, że Meta, podobnie jak redakcje powinna ponosić odpowiedzialność za to, co wyświetla się użytkownikom ich aplikacji.

Meta nie zamierza się poddawać i będzie się odwoływać od decyzji. Przegrana w tej sprawie może mieć bardzo duży wpływ na decyzje sądów w innych krajach Unii Europejskiej — nie tylko w Holandii Meta zmaga się z pozwami w tej kwestii.

Większość z nas ma na swoich kontach w social media setki, a często nawet tysiące znajomych czy obserwowanych stron. Przeglądanie ich treści, które często nie są dla nas interesujące (np. rodzinę mamy w znajomych z grzeczności), zmniejsza nasze zadowolenie z korzystania z serwisu społecznościowego. Też nie jesteśmy w stanie zapoznać się z tak olbrzymim wolumenem treści.

Facebook wprowadzając sztuczną inteligencję do feedów użytkowników ponad dekadę temu (ale ten czas szybko leci), miał zupełnie inne cele niż dzisiaj - nie było hype'u na AI, uczenia się na zachowaniach użytkowników czy tak mocnej optymalizacji pod reklamy. Zmiana miała pomóc użytkownikom docierać do wartościowych z ich punktu widzenia treści.

Z czasem, w pogoni za coraz większym zaangażowaniem i utrzymaniem użytkowników na serwisie na dłuższy czas, algorytmy poszły "na całość". Patrzyły wyłącznie na efekt, nie zwracając uwagi na fakt, że treści, które najlepiej się sprawdzają są stworzone w oparciu o strach, nienawiść, złość, głoszą absurdalne teorie spiskowe czy dezinformują. Niejednokrotnie prowadziło to do tragedii i dzieliło społeczności w wielu krajach na świecie.

Przyzwyczailiśmy się jednak do treści, które serwuje nam sztuczna inteligencja (mimo ich negatywnego wpływu) i raczej nie będziemy z tego chcieli zrezygnować. Nawet jeśli Meta zostanie zmuszona do wprowadzenia nowej funkcji, to należy się spodziewać, że większość użytkowników szybko przełączy domyślny feed chronologiczny na ten tworzony z wykorzystaniem AI.