"Podwyższone ryzyko związane z przewidywaną sytuacją gospodarczą było kluczowym czynnikiem powodującym zaostrzenie polityki kredytowej przez ankietowane banki we wszystkich kategoriach kredytów" - podano w raporcie.
Największy odsetek banków przewiduje zaostrzenie w segmencie małych i średnich przedsiębiorstw, zarówno w przypadku kredytów krótkoterminowych, jak i długoterminowych. W segmencie dużych przedsiębiorstw oczekiwania zaostrzenia polityki kredytowej dotyczą przede wszystkim kredytów długoterminowych. Po sześciu kwartałach obniżek marż na kredytach dla przedsiębiorstw, banki zaostrzają politykę kredytową w tym zakresie.
"W przypadku kredytów dla przedsiębiorstw i kredytów konsumpcyjnych istotne znaczenie miała również bieżąca lub oczekiwana sytuacja kapitałowa banku. Z kolei na zmiany polityki kredytowej w zakresie kredytów mieszkaniowych miały dodatkowo wpływ niekorzystne prognozy sytuacji na rynku mieszkaniowym" - podano także.
Zaostrzenie wszystkich warunków w segmencie kredytów hipotecznych najsilniejsze jest w przypadku wymaganego wkładu własnego i zabezpieczeń. Banki nie dokonały natomiast znacznych zmian warunków udzielania kredytów konsumpcyjnych w I kw. tego roku.
W segmencie przedsiębiorstw banki oczekują wzrostu popytu na kredyty krótkoterminowe, w innych rodzajach finansowania nie spodziewają się natomiast zmian.
Z kolei w kredytach mieszkaniowych obserwowany jest spadek popytu na kredyty, a w kredytach konsumpcyjnych nieznaczny spadek popytu na kredyty.
W ujęciu netto banki dokonały zaostrzenia polityki kredytowej wobec małych i średnich przedsiębiorstw w IV kw. 2011 r. Zmiany polityki kredytowej były zgodne z przewidywaniami sformułowanymi na koniec III kw. 2011 r. Większość banków tłumaczyła zaostrzenie polityki kredytowej podwyższonym ryzykiem związanym z przewidywaną sytuacją gospodarczą.
Podobnie jak w poprzednim kwartale, większość banków nie dokonała zmian polityki kredytowej wobec dużych przedsiębiorstw. Jednocześnie w przypadku kredytów krótkoterminowych dla małych i średnich przedsiębiorstw banki oczekiwały mniejszej skali zaostrzenia kryteriów udzielania kredytów.
Po raz pierwszy od I kwartału 2010 r. banki podwyższyły marże pobierane na kredytach dla przedsiębiorstw w IV kw. ub. roku. Zaostrzenie warunków dotyczyło również maksymalnej kwoty kredytu i maksymalnego okresu kredytowania. W opinii ankietowanych banków w IV kw. 2011 r. nie nastąpiły istotne zmiany popytu na kredyty dla przedsiębiorstw.
W IV kw. 2011 r. wzrósł odsetek banków zaostrzających politykę kredytową w segmencie kredytów mieszkaniowych. W ujęciu netto banki dokonały zaostrzenia wszystkich warunków udzielania kredytów mieszkaniowych, a największy odsetek banków wymienił podwyższenie wymaganego udziału własnego kredytobiorcy w inwestycji oraz wymaganych zabezpieczeń.
"Ponad jedna trzecia banków wskazała na warunki nieuwzględnione w ankiecie, zaliczając do nich zarówno wycofanie z oferty kredytów walutowych, jak i zaostrzenie zasad kalkulacji zdolności kredytowej w związku z wdrożeniem nowych zapisów Rekomendacji S. Po trwającym osiem kwartałów łagodzeniu polityki kredytowej w zakresie marż pobieranych na kredytach mieszkaniowych, jedna piąta banków zadeklarowała podwyższenie marż. Jednocześnie 15% banków skróciło maksymalny okres kredytowania" - podano w raporcie.
Drugi kwartał z rzędu banki tłumaczyły spadek popytu na kredyty mieszkaniowe przede wszystkim prognozami odnośnie sytuacji na rynku mieszkaniowym.
Banki dokonały nieznacznego złagodzenia kryteriów udzielania kredytów konsumpcyjnych w IV kwartale 2011 r. ( w ujęciu netto). Jednocześnie ponad trzy czwarte ogółu banków nie dokonało zmian w tym zakresie. Najsilniejsze złagodzenie dotyczyło marż kredytowych, jednak odsetek banków udzielających takiej odpowiedzi znacznie zmalał w porównaniu z poprzednim kwartałem. Jednocześnie pojedyncze banki obniżyły pozaodsetkowe koszty kredytu oraz wymagane zabezpieczenia.
Najważniejszymi czynnikami skłaniającymi banki do łagodzenia polityki kredytowej były zmiany popytu na kredyty konsumpcyjne oraz wzrost presji konkurencyjnej. W dalszym ciągu jednym z głównych czynników sprzyjających łagodzeniu polityki kredytowej jest poprawa jakości portfela kredytów konsumpcyjnych, choć odsetek banków udzielających takiej odpowiedzi zmalał w porównaniu z poprzednią edycją ankiety.
Drugi kwartał z rzędu banki wymieniały pogorszenie sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych jako główną przyczynę spadku popytu na kredyty konsumpcyjne
Ankieta została przeprowadzona na przełomie grudnia 2011 r. i stycznia 2012 r. wśród 29 banków, których łączny udział należności od przedsiębiorstw i gospodarstw domowych w portfelu sektora bankowego wynosi 82%.
