Korzyści płynące z przyjmowania tabletek multiwitaminowych były wielokrotnie kwestionowane. Dawniej polecano je jako swego rodzaju „ubezpieczenie” dla osób, których dieta była uboga – przyjmowanie multiwitamin zwykle wiązało się z lepszym stanem zdrowia.
Witaminy wydłużają życie
Jednak badania, z których wynikały te domniemane korzyści, nie były najlepszym rodzajem dowodów medycznych - randomizowanymi badaniami kontrolowanymi placebo. Gdy w końcu przeprowadzone zostały badania randomizowane, nie wykazano, by suplementy witaminowe przynosiły jakiekolwiek korzyści większości zdrowych osób. Naukowcy uznali, że wcześniejsze wyniki pojawiły się, ponieważ tabletki witaminowe są bardziej popularne wśród osób, które dbają o swoje zdrowie na wiele innych sposobów.
Najnowsze randomizowane badanie Cocoa Supplement and Multivitamin Outcomes Study (COSMOS) przeprowadzono na prawie 2300 Amerykanach w wieku od 65 do 100 lat. Zespół Laury Baker z Wake Forest University w Winston-Salem (Północna Karolina) współpracujący ze specjalistami z Brigham and Women’s Hospital miał na celu sprawdzenie, czy flawanole, jakoby korzystne dla zdrowia związki znajdujące się w czekoladzie, pomogłyby opóźnić spadek funkcji poznawczych wraz z wiekiem. Obok placebo badanie obejmowało grupę, która przyjmowała standardową pigułkę multiwitaminową i mineralną.
Badanie zaczęło się dla uczestników od szeregu testów poznawczych badających przy użyciu telefonu pamięć, umiejętności werbalne i liczbowe, które składały się na wynik.
Kolejnym krokiem było losowe przydzielenie (randomizacja) do jednej z trzech grup – przyjmującej suplement flawanolowy, tabletki multiwitaminowo-mineralne lub placebo (raz dziennie przez trzy lata). Testy poznawcze powtarzano co roku przez trzy lata.
Wszystkie grupy radziły sobie nieco lepiej po roku i dwóch latach, natomiast po trzech latach wyniki były z grubsza stabilne. Według Baker było tak prawdopodobnie dlatego, że w ciągu pierwszych dwóch lat badani uczyli się lepiej wykonywać testy.
Pod koniec trzyletniego badania osoby, które przyjmowały dostępny w handlu suplement multiwitaminowo-mineralny, były w wieku poznawczym o 1,8 roku młodszym niż osoby, które przyjmowały placebo, natomiast nie odnotowano znaczących korzyści w grupie flawanolu. Nie wiadomo, które składniki tabletki multiwitaminowej i mineralnej przyniosły korzyść pacjentom.
Korzyści z multiwitaminy były większe u osób z chorobami serca lub układu krążenia, na przykład po przebytym zabiegu chirurgicznym w celu poszerzenia naczyń krwionośnych w sercu. Zdaniem Baker może to wynikać z tego, że choroby sercowo-naczyniowe mają poważne konsekwencje dla zdrowia mózgu.
Komentujący badanie eksperci wskazują, że nadal za wcześnie na zalecanie każdemu przyjmowania suplementów. Choć wyniki są obiecujące, należałoby powtórzyć badanie na większej liczbie osób.
